Κομβικής σημασίας για την εξέλιξη της αγοράς ηλεκτρισμού και τις θέσεις σε αυτήν των εναλλακτικών προμηθευτών θεωρούνται αφενός οι αποφάσεις της κυβέρνησης για την κατάργηση των δημοπρασιών προθεσμιακών προϊόντων ρεύματος (ΝΟΜΕ) και αφετέρου η αύξηση των τιμολογίων της ΔΕΗ.
Οι ΝΟΜΕ είχαν συμφωνηθεί με την προηγούμενη κυβέρνηση ως μεταβατικό εργαλείο για το άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρικής. Με πιο απλά λόγια, για να έχουν πρόσβαση οι ιδιώτες στις μονοπωλιακές πρώτες ύλες της ΔΕΗ για την παραγωγή ρεύματος (λιγνίτης και νερό), η δημόσια εταιρεία με κατώτατη οριζόμενη τιμή δημοπρατούσε ποσότητες ενέργειας ώστε οι ιδιώτες να αποκτούν με έμμεσο τρόπο πρόσβαση στη λιγνιτική και υδροηλεκτρική παραγωγή ρεύματος.
Ετσι οι ανεξάρτητοι προμηθευτές ρεύματος διαμόρφωναν ανταγωνιστικό χαρτοφυλάκιο ενέργειας και στη συνέχεια προϊόντα τιμολογίων για τους πελάτες τους. Με τον τρόπο αυτό ανταγωνίζονται τη δημόσια εταιρεία, η οποία κατέχει σήμερα μερίδιο στην αγορά της τάξης του 73%.
Ωστόσο, σύμφωνα με την κυβέρνηση, το μέτρο των ΝΟΜΕ προκαλεί οικονομική αιμορραγία στη δημόσια εταιρεία και με δεδομένη την άσχημη οικονομική κατάσταση αποφάσισε να προχωρήσει στην πρόωρη κατάργησή τους. Μάλιστα, η προγραμματισμένη δημοπρασία για τον μήνα Οκτώβριο είναι πολύ πιθανόν να μην πραγματοποιηθεί.
Οι ιδιώτες προμηθευτές μετά και τις αυξήσεις των τιμολογίων της ΔΕΗ καθώς κι ενόψει της κατάργησης του μέτρου των ΝΟΜΕ τηρούν, τουλάχιστον οι περισσότεροι, στάση αναμονής ως προς τη νέα τιμολογιακή πολιτική που θα ακολουθήσουν.
Οι δύο προαναφερόμενες εξελίξεις, οι ανατιμήσεις στα τιμολόγια και η κατάργηση των ΝΟΜΕ, τείνουν να διαμορφώσουν ένα νέο τοπίο στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.
Παράγοντες επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην προμήθεια ρεύματος αναφέρουν, σχετικά με τη νέα τιμολογιακή πολιτική που θα εφαρμόσουν, ότι αρκετές εξ αυτών δεν θα ακολουθήσουν τις αυξήσεις της ΔΕΗ.
Πρόκειται κυρίως για παίκτες με καθετοποιημένη δραστηριότητα (παραγωγή και προμήθεια), οι οποίοι, μάλιστα, προχωρούν και σε επιθετικές εμπορικές πολιτικές για να αποσπάσουν πελάτες από τη δημόσια εταιρεία.
Νέα προϊόντα. Ωστόσο, η κύρια τιμολογιακή τους πολιτική για το νέο έτος θα χαραχθεί περί τον Νοέμβριο. Τότε, σύμφωνα με κύκλους της αγοράς, είναι σε θέση να δουν με μεγαλύτερη ασφάλεια τη διαμόρφωση συντελεστών του μεταβλητού τους κόστους, όπως οι τιμές προμήθειας LNG, και αναλόγως θα κινηθούν. Η ίδια κατηγορία των καθετοποιημένων επιχειρήσεων έχει τη δυνατότητα να κινηθεί με μεγαλύτερη ασφάλεια, λόγω του ότι διαθέτουν δικές τους μονάδες παραγωγής ρεύματος.
Πάντως ορισμένοι εξ αυτών έβγαλαν στην αγορά νέα προϊόντα τα οποία προσφέρουν σταθερές τιμές στο ανταγωνιστικό σκέλος του λογαριασμού.
Οι μικρότεροι παίκτες στην αγορά και μη καθετοποιημένοι έχουν τη δυνατότητα, με βάση τα προθεσμιακά προϊόντα που διαθέτουν από τις δημοπρασίες ΝΟΜΕ, να κινηθούν επίσης επιθετικά για την απόσπαση μεριδίων από τη ΔΕH στη λιανική.
Ωστόσο, μετά την κατάργηση των δημοπρασιών ΝΟΜΕ, οι μεγάλοι όμιλοι στην παραγωγή και προμήθεια ρεύματος έχουν περιθώρια να κινηθούν και χωρίς αυτές, καθώς, όπως προαναφέρθηκε, διαθέτουν δικά τους μέσα παραγωγής. Οι μικρομεσαίοι πάροχοι είτε θα οδηγηθούν σε αυξήσεις ρεύματος, αν δεν αντικατασταθεί το μέτρο των δημοπρασιών, είτε θα αναζητήσουν την εξαγορά τους από άλλον καθετοποιημένο όμιλο. Στην πρώτη περίπτωση, δεν θα αντέξουν να μείνουν όρθιοι στη μάχη του ανταγωνισμού, όπως εκτιμούν στην αγορά.
Πάντως κάποιοι εξ αυτών έχουν προχωρήσει στη διάθεση προϊόντων με σταθερή τιμολογιακή πολιτική για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, επιδιώκοντας να σταθούν στην αγορά.
Ολα δείχνουν, ωστόσο, πως οι ανταγωνιστές της ΔΕH, οι οποίοι όλοι μαζί κατέχουν μερίδιο της τάξης του 27%, σε πρώτη φάση δεν θα αυξήσουν τα τιμολόγια ρεύματος, προσδοκώντας να αποσπάσουν πελατολόγιο από τον δεσπόζοντα παίκτη.
Ερχονται εξαγορές μικρών εταιρειών
Αναφορικά με το μέτρο που θα αντικαταστήσει τις ΝΟΜΕ, μέχρι να λειτουργήσει το καλοκαίρι του 2020 το Χρηματιστήριο Ενέργειας με εξειδικευμένα χρηματιστηριακά προϊόντα, ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γεράσιμος Θωμάς έκανε γνωστό: «Για το μεταβατικό στάδιο, είναι σημαντικό να λειτουργήσει οργανωμένη αγορά προθεσμιακών συναλλαγών, με συμμετοχή παραγωγών, προμηθευτών και συμμετεχόντων. Το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο», συνέχισε, «έχει προβλέψει τις διαδικασίες αυτές που θα λειτουργήσουν συμπληρωματικά έως ότου τεθεί σε λειτουργία το target model ώστε να καλυφθεί και πιθανό κενό που τυχόν προκύψει μετά το τέλος των δημοπρασιών ΝΟΜΕ».
Πάντως, οι εξελίξεις αυτές δρομολογούν και ανακατατάξεις στην αγορά ηλεκτρισμού με μεγάλες ή μεσαίες επιχειρήσεις του κλάδου να σχεδιάζουν εξαγορές μικρών εταιρειών επιδιώκοντας να ανεβάσουν τα μερίδιά τους.
Ηδη ισχυρότεροι παίκτες σκανάρουν… τα μεγέθη μικρότερων και αναζητούν την κατάλληλη ευκαιρία για εξαγορές.
Στελέχη της αγοράς, υποστηρίζουν ότι και στον ηλεκτρισμό - όπως συνέβη στις τηλεπικοινωνίες - ο αριθμός των επιχειρήσεων που θα μείνει θα είναι σημαντικά μικρότερος σε σχέση με το σημερινό μέγεθος των περίπου 20 εταιρειών.
Έντυπη Έκδοση
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου του tanea.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
