Μια νέα αμερικανική μελέτη έρχεται να επιβεβαιώσει με επιστημονική ακρίβεια αυτό που οι γιατροί προειδοποιούν εδώ και χρόνια. Το τεχνητό μαύρισμα δεν είναι ασφαλές και συνδέεται με σχεδόν τριπλάσια πιθανότητα εμφάνισης της πιο επιθετικής μορφής καρκίνου του δέρματος.
Η έρευνα, που διεξήχθη από εξειδικευμένους επιστήμονες στον καρκίνο του δέρματος, ξεκίνησε από μια ανησυχητική κλινική παρατήρηση. Πολλές γυναίκες κάτω των 50 ετών, με συχνή χρήση λαμπών μαυρίσματος, παρουσίαζαν πολλαπλά μελανώματα, τα οποία εμφανίζονταν ταυτόχρονα ή σε διαδοχικά χρονικά διαστήματα. Το φαινόμενο αυτό δεν μπορούσε να θεωρηθεί τυχαίο.
Οι ερευνητές ανέλυσαν εκτενές δείγμα ιατρικών φακέλων, συγκρίνοντας άτομα που χρησιμοποιούσαν συστηματικά σολάριουμ με εκείνα που δεν είχαν εκτεθεί ποτέ σε τεχνητή υπεριώδη ακτινοβολία. Ακόμη και αφού συνυπολογίστηκαν άλλοι παράγοντες κινδύνου –όπως η ηλικία, ο τύπος δέρματος και το οικογενειακό ιστορικό– η διαφορά παρέμεινε εντυπωσιακή: όσοι είχαν κάνει τεχνητό μαύρισμα εμφάνιζαν μελάνωμα σχεδόν τρεις φορές συχνότερα.
Γενετικές μεταλλάξεις και βαθύτερη βλάβη στο δέρμα
Το πιο ανησυχητικό εύρημα της μελέτης αφορά τις βλάβες σε μοριακό επίπεδο. Για πρώτη φορά, οι επιστήμονες μέτρησαν άμεσα τον ρυθμό γενετικών μεταλλάξεων στα κύτταρα της επιδερμίδας που είχαν εκτεθεί σε λάμπες UV. Με τη βοήθεια σύγχρονων τεχνικών ανάλυσης DNA, εξέτασαν μελανοκύτταρα τόσο από χρήστες σολάριουμ όσο και από άτομα χωρίς τέτοια έκθεση.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι ο αριθμός των μεταλλάξεων στο DNA των χρηστών σολάριουμ ήταν περίπου διπλάσιος. Πολλές από αυτές τις μεταλλάξεις συνδέονται άμεσα με την ανάπτυξη μελανώματος. Με απλά λόγια, η τεχνητή υπεριώδης ακτινοβολία προκαλεί γενετικές αλλοιώσεις που μπορεί να παραμείνουν αδρανείς για χρόνια, πριν εξελιχθούν σε καρκίνο.
Επιπλέον, η βλάβη κατανέμεται ομοιόμορφα σε όλο το σώμα. Σε αντίθεση με την έκθεση στον ήλιο, που επηρεάζει κυρίως τα ακάλυπτα σημεία, οι λάμπες UV εκθέτουν σχεδόν κάθε επιφάνεια του δέρματος. Έτσι, μεταλλάξεις εντοπίζονται ακόμη και σε περιοχές που φυσιολογικά δεν βλέπουν ποτέ ήλιο, ενώ το δέρμα μπορεί να φαίνεται απολύτως υγιές με γυμνό μάτι.
Πολλαπλά μελανώματα και ανθρώπινες ιστορίες
Οι ερευνητές εξηγούν ότι το εύρημα αυτό δικαιολογεί την εμφάνιση πολλαπλών μελανωμάτων σε διαφορετικά σημεία του σώματος. Δεν πρόκειται για μεμονωμένα περιστατικά, αλλά για εκτεταμένη γενετική βλάβη που αυξάνει την πιθανότητα νέων όγκων με την πάροδο του χρόνου.
Πίσω από τα στατιστικά στοιχεία κρύβονται και ανθρώπινες ιστορίες. Πολλοί συμμετέχοντες στη μελέτη άρχισαν το τεχνητό μαύρισμα σε νεαρή ηλικία, συχνά για αισθητικούς λόγους ή λόγω κοινωνικών πιέσεων. Αργότερα, βρέθηκαν αντιμέτωποι με σοβαρές διαγνώσεις, επαναλαμβανόμενες βιοψίες και θεραπείες που άλλαξαν τη ζωή τους.
Αναμφισβήτητο συμπέρασμα
Το συμπέρασμα της μελέτης είναι ξεκάθαρο: το σολάριουμ δεν προσφέρει «ασφαλές μαύρισμα». Αντίθετα, προκαλεί σημαντική βλάβη στο DNA των κυττάρων, αυξάνοντας δραματικά τον κίνδυνο μελανώματος και πολλαπλών καρκίνων του δέρματος. Η τεχνητή υπεριώδης ακτινοβολία δεν αποτελεί απλώς αισθητική επιλογή, αλλά έναν σοβαρό και αποτρέψιμο κίνδυνο για την υγεία.
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες από ομάδα επιστημόνων με επικεφαλής τον δρ. Pedram Gerami, καθηγητή δερματοπαθολογίας στο Πανεπιστήμιο Northwestern του Σικάγο. Βασίστηκε σε κλινικά δεδομένα ασθενών και εργαστηριακές αναλύσεις ιστών, συνδυάζοντας για πρώτη φορά επιδημιολογικά και μοριακά ευρήματα. Έτσι, κατέδειξε όχι μόνο τη συχνότητα του μελανώματος, αλλά και τον μηχανισμό μέσω του οποίου η τεχνητή υπεριώδης ακτινοβολία προκαλεί τόσο εκτεταμένη και επικίνδυνη βλάβη στο δέρμα.
