Ο Ντόναλντ Τραμπ προκάλεσε έντονες αντιδράσεις στο Καράκας με τη δήλωσή του ότι ο εναέριος χώρος της Βενεζουέλας είναι «εντελώς κλειστός», γεγονός που η κυβέρνηση του Νικολάς Μαδούρο χαρακτήρισε «εχθρική πράξη». Σε απάντηση, οι ένοπλες δυνάμεις της χώρας προχώρησαν σε στρατιωτικά γυμνάσια.
«Προς όλες τις αεροπορικές εταιρείες, πιλότους, λαθρέμπορους ναρκωτικών και λαθρέμπορους ανθρώπων», έγραψε ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών στο δίκτυό του Truth Social, καλώντας να θεωρηθεί ότι «ο εναέριος χώρος πάνω και γύρω από τη Βενεζουέλα είναι εντελώς κλειστός». Ο Τραμπ δεν παρείχε περαιτέρω διευκρινίσεις.
Η δήλωση αυτή εντάσσεται στο πλαίσιο της αυξημένης πίεσης που ασκεί η Ουάσινγκτον στη Βενεζουέλα, με την κυβέρνηση Τραμπ να ενισχύει στρατιωτικά την παρουσία της στην Καραϊβική. Το μεγαλύτερο αεροπλανοφόρο του κόσμου έχει ήδη αναπτυχθεί στην περιοχή, στο πλαίσιο επιχειρήσεων κατά των καρτέλ ναρκωτικών.
Αντίδραση του Καράκας
Η κυβέρνηση Μαδούρο απέρριψε τις κατηγορίες των ΗΠΑ ότι βρίσκεται πίσω από το λαθρεμπόριο ναρκωτικών και κατηγόρησε την Ουάσινγκτον ότι επιδιώκει «αλλαγή καθεστώτος» και έλεγχο των πετρελαϊκών αποθεμάτων της χώρας. Σε ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών, η Βενεζουέλα χαρακτήρισε την αμερικανική στάση «αποικιοκρατική απειλή» και «παράνομη επίθεση εναντίον του λαού της».
Παράλληλα, οι ένοπλες δυνάμεις της χώρας πραγματοποίησαν ασκήσεις κατά μήκος των ακτών, με τη συμμετοχή ρωσικών Sukhoi και F-16, σύμφωνα με την κρατική τηλεόραση.
Διπλωματική και μεταναστευτική ένταση
Το Καράκας κατήγγειλε επίσης ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες «ανέστειλαν μονομερώς» τον επαναπατρισμό παράτυπων μεταναστών. Μέχρι σήμερα, σύμφωνα με τις αρχές, έχουν πραγματοποιηθεί 75 πτήσεις για τον επαναπατρισμό σχεδόν 14.000 πολιτών.
Παρά τις εντάσεις, το αεροδρόμιο της Μαϊκετία λειτουργούσε κανονικά, αν και έξι αεροπορικές εταιρείες ανέστειλαν τις πτήσεις τους για λόγους ασφαλείας. Οι ακυρώσεις έχουν προκαλέσει σοβαρά προβλήματα σε ταξιδιώτες, όπως δηλώνει η 35χρονη Γιουσμαϊκάρ Σαλαμπαρία, η οποία περιέγραψε το ταξίδι της ως «οδύσσεια».
Αντιδράσεις στις ΗΠΑ
Η προειδοποίηση του Τραμπ ότι οι ένοπλες δυνάμεις θα στοχοποιήσουν «βενεζουελάνους λαθρεμπόρους ναρκωτικών» προκάλεσε αντιδράσεις και στο εσωτερικό των ΗΠΑ. Η ρεπουμπλικανή Μάρτζορι Τέιλορ Γκριν υπενθύμισε ότι «μόνο το Κογκρέσο έχει την εξουσία να κηρύσσει πόλεμο», ενώ ο επικεφαλής των Δημοκρατικών στη Γερουσία, Τσακ Σούμερ, προειδοποίησε ότι οι ενέργειες του Τραμπ «ωθούν τη χώρα σε έναν νέο δαπανηρό πόλεμο στο εξωτερικό».
Το «Καρτέλ των Ήλιων» και οι αμερικανικές επιχειρήσεις
Ο πρόεδρος Μαδούρο, που βρίσκεται στην εξουσία από το 2013 και επανεξελέγη το 2024 έπειτα από διαφιλονικούμενες εκλογές, κατηγορεί τις ΗΠΑ για επιθετικές ενέργειες. Από τον Σεπτέμβριο, η Ουάσινγκτον έχει πραγματοποιήσει πλήγματα σε περισσότερα από 20 βενεζουελάνικα πλοία, σκοτώνοντας τουλάχιστον 83 άτομα, χωρίς να παρουσιάσει αποδείξεις για λαθρεμπόριο ναρκωτικών.
Η Ουάσινγκτον έχει χαρακτηρίσει το «Καρτέλ των Ήλιων» ως «ξένη τρομοκρατική οργάνωση», υποστηρίζοντας ότι διευθύνεται από τον Μαδούρο, αν και η ύπαρξή του αμφισβητείται από ειδικούς. Παρά τις εντάσεις, οι New York Times αποκάλυψαν ότι οι δύο ηγέτες είχαν πρόσφατα τηλεφωνική επικοινωνία για πιθανή συνάντηση στις Ηνωμένες Πολιτείες.