Σε κλίμα συγκίνησης είπε σήμερα η Ελλάδα το τελευταίο αντίο στον Διονύση Σαββόπουλο, τον τραγουδοποιό που σημάδεψε με τη μουσική του ολόκληρες γενιές. Λίγο πριν η αττική γη αγκαλιάσει τον Διονύση Σαββόπουλο η μπάντα του Δήμου Αθηναίων ερμήνευσε το τραγούδι του μεγάλου τραγουδοποιού «Ας κρατήσουν οι Χοροί».
Πλήθος κόσμου χειροκρότησε όταν η σορός του έφτασε στο Α’ Νεκροταφείο. Ήταν όλοι εκεί για να πουν ευχαριστώ στον άνθρωπο που συνέδεσε το έργο του με τη ζωή τους, τον καλλιτέχνη που έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 81 ετών προκαλώντας θλίψη σε όλη την Ελλάδα.
Η χορωδία της ΕΡΤ απέδωσε την «Ωδή στο Γεώργιο Καραϊσκάκη» ενώ νωρίτερα πολίτες που είχαν συγκεντρωθεί έξω από τη Μητρόπολη ξέσπασαν σε χειροκρότημα όταν βγήκε το φέρετρο για να αρχίσει η πορεία προς την τελευταία κατοικία του Διονύση Σαββόπουλου. Την ατμόσφαιρα φόρτισε συγκινησιακά η μουσική από το «Τι έπαιξα στο Λαύριο» και τη «Συννεφούλα»
«Η κληρονομιά του κομμάτι της συλλογικής μας μνήμης»
Βρίσκομαι εδώ από χρέος σε έναν μεγάλο Έλληνα, σε όλη του τη ζωή συμβάδισε με την πορεία της χώρας, έχοντας πάντα τη δική του άποψη για τα πράγματα, τόνισε μεταξύ άλλων στον επικήδειό του ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Τα λόγια που θα ξεχώριζα είναι αυτά από τον Άγγελο Εξάγγελο, είπε ακόμα ο πρωθυπουργός, χαρακτηριζοντάς τα προφητικά. Ο κ. Μητσοτάκης τον χαρακτήρισε πρωτοπόρο του πενταγράμμου, πατριώτη που αγαπούσε τον τόπο του αληθινά. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επεσήμανε το μήνυμα της ενότητας των Ελλήνων που διέτρεχε την δράση του «πάντα με χορούς κυκλωτικούς». Ακόμα τον χαρακτήρισε χρονογράφο του ελληνικού ταξιδιού επί μισό και πλέον αιώνα.
Ο κ. Μητσοτάκης είπε ότι «η κληρονομιά του Σαββόπουλου δεν αποτελεί μόνο τεράστιο κεφάλαιο της καλλιτεχνικής μας ιστορίας αλλά και κομμάτι της συλλογικής μας μνήμης. Προσέθεσε ότι ο Διονύσης Σαββόπουλος συμβάδισε με τη ζωή της χώρας στις χαρές ενώ προειδοποιούσε στις «ανηφόρες» έχοντας πάντα τη δική του άποψη για τα πράγματα «ανοιχτή αλλά ποτέ αιχμάλωτη δογμάτων». Έφερε το ροκ κοντά στο λαϊκό και το δημώδες έτσι και στο κοινωνικό πεδίο, από τις οραματικές ιδέες της Αριστεράς συναντήθηκε με τον ρεαλισμό της φιλελεύθερης σκέψης.
«Δεν ήταν μόνο η δημόσια συμπεριφορά του Διονύση» -είπε ο πρωθυπουργός- «που ένωνε στο πρόσωπο του την Τέχνη με την πολιτική», επισημαίνοντας ότι δεν δέχθηκε ποτέ δημόσιες θέσεις και αξιώματα, αλλά ήταν «και το μήνυμα της ενότητας και της κοινότητας των Ελλήνων που διέτρεχε το έργο και τη δράση του».
Ο κ. Μητσοτάκης αποχαιρέτησε τον Διονύση Σαββόπουλο με ένα «μεγάλο ευχαριστώ στο όνομα τόσων γενεών» που σφράγισε η διαδρομή του
«Μέχρι τέλος αληθινός»
Από την πλευρά της η Κατερίνα Σακελλαροπούλου είπε ότι με τα τραγούδια σου συνδεθήκαμε με τον εαυτό μας και με τους άλλους , το έργο σου είναι μια σπουδή ποιητική[…] μια γλώσσα Σαββοπουλική που μιλά της κάθε γενιάς νέας και παλιάς. Μέχρι τέλος αληθινός, Δεν λύγισες στη χούντα, δεν σύρθηκες από το κοινό σου, πέρασες από τον θρίαμβο στην αποδοκιμασία αλλά στάθηκες πάντα όρθιος, με την Άσπα πάντα δίπλα σου, να λάμπει και να σε στηρίζει. […] καλό ταξίδι Διονύση αγαπημένε, τόνισε συγκινημένη η πρώην ΠτΔ.
O Σταμάτης Φασουλής είπε μεταξύ άλλων ότι ο Διονύσης Σαββόπουλος ήταν και παιδί και δάσκαλος. «Έπαιρνε το τίποτα και το έκανε άπαν» υπογράμμισε. «Δε θα σου πω αντίο, θα σου πω καλή αντάμωση στο περιβόλι του ουρανού σου».
Η Αναστασία Κοτανίδου είπε «σε γνώρισα σε δύσκολη στιγμή. Η παρουσία σου ήταν φως, σταθερό, ανθρώπινο. Μοίραζες κουράγιο και ζεστασιά. Οι στιγμές που ζήσαμε θα μείνουν χαραγμένες μέσα μας. Έφυγες ήσυχα όπως έζησες».
O Γιώργος Σκαμπαρδώνης σημείωσε για τον Διονύση Σαββόπουλο «είσαι ένα εγγόνι του Λευκού Πύργου, το έργο σου θα μας ενώνει, καλό ναύλο στο κρυφό νησί των ποιητών».
«Ανέδειξες το πολύτιμο»
Χωρίς εσένα άλλο θα ήταν το τραγούδι μας, άλλοι θα ήμασταν κι εμείς, υπογράμμισε ο Αλκίνοος Ιωαννίδης. «Μας έμαθες την αλφαβήτα της ιερής μας τέχνης[…] μας ανέθρεψες, μας στήριξες, μας ελευθέρωσες[…] ανέδειξες το πολύτιμο».
«Ανέβασες το επίπεδο της χώρας συνολικά και ανέβασες το επίπεδο του καθενός προσωπικά. Ένωσες τα κομμάτια της ψυχής μας σε ένα. Κάποιους μας ένωσες συχνά και εναντίον σου. Ένας συντηρητικός με καρδιά επαναστάτη. Ένας δύστροπος γέροντας με ψυχή ζαβολιάρικου παιδιού. Ένας ασκητής με ακριβά γούστα. Ένας αμήχανος σοφός. Δεν ξέραμε πότε ήσουν ρόλος και πότε ο εαυτός σου. Μας δυσκόλεψες και εμάς. Μόνο ένας απείθαρχος θα μπορούσε να φτάσει εκεί που έφτασες. Θέλαμε να σε εξηγήσουμε, ήσουν ανεξήγητος.
Στη τελευταία σου συναυλία ήσουν πιο ευάλωτος και πιο σίγουρος από ποτέ εννοούσες κάθε λέξη όταν μας είπες “κι αν έκανα το παν κι αν πάλι ήταν λειψό ακόμα κι αν αμφέβαλα πάντως δεν σας ξεγέλασα σας είπα την αλήθεια, κι αν όλα λάθος πήγανε εγώ θε να σταθώ εδώ στου τραγουδιού μην έχοντας άλλο από το αλληλούια”. Το τελευταίο καιρό έγινες τρυφερός, είπες τις συγγνώμες σου και τα σ’ αγαπώ σου. Φεύγεις γιορτινός και αιώνιος αφήνοντας μας τα ανεκτίμητα δώρα του περάσματός μας από τη γη».
Η Δήμητρα Γαλάνη είπε Διονύση κατάφερες και μας έκανες όλους ποιητές και ενωμένους. «Το έργο σου είναι και θα είναι πάντα ολοζώντανο, αιώνια κληρονομιά μας. Εσύ όμως θα λείπεις, θα μου λείπεις. Γιατί ο λόγος σου πραγματικά ήταν το πιο φωτεινό μονοπάτι της ζωής μου[…]».
«Ξεκουράσου τώρα Διονύση, ήξερες ακριβώς τι θα παίξεις για τα παιδιά που θα έρθουν και θα κατανοούν κάθε σου λέξη για να μαθαίνουν που πατούν και που πηγαίνουν, για ποιο λόγο θα πρέπει να είναι περήφανοι για αυτή τη γλώσσα για τον πολιτισμό».
Ο Αλέξανδρος Κυριτσόπουλος ανέφερε «τα λόγια από τα τραγούδια σου μπλέκονται στα σκίτσα μου. Σε βλέπω στο αιώνιο φορτηγό που σε ταξίδευε στο ουράνιο τόξο τώρα να σε παίρνει μακριά μας».
«Όταν ήμουν μικρός και σε συναντούσα ένιωθα ένα κόμπο στον λαιμό. Κάθε φορά υπήρχε μία αυθεντική ανάγκη για ένωση μέσω της αγάπης[…] Κατάφερες να μου μάθεις τι είναι άνθρωπος. Η ψυχή σου μένει μαζί μας, σε αγαπώ πολύ», είπε ο εγγονός του Διονύση Σαββόπουλου.
Το πρωί η σορός του Διονύση Σαββόπουλου μεταφέρθηκε από το κενοτάφιο στο ναό της Μητρόπολης για να ξεκινήσει η εξόδιος ακολουθία. Οι καμπάνες ηχούσαν πένθιμα, ενώ η μπάντα του Πολεμικού Ναυτικού παιάνιζε πένθιμα εμβατήρια αποτίοντας τιμές. Τη σορό συνόδεψαν μέσα στον ναό η σύζυγος του Άσπα, τα παιδιά και στενοί συγγενείς και φίλοι.
Μεγάλο πλήθος από ανθρώπους κάθε ηλικιών που είχε προσέλθει για να προσκυνήσει τη σορό, η οποία ήταν στο παρεκκλήσι της Μητρόπολης έως τις 11:30 και είχε συγκεντρωθεί κατόπιν στην πλατεία Μητροπόλεως, με σκυμμένο κεφάλι και συγκίνηση, χαιρέτισε με χειροκροτήματα και επευφημίες το φέρετρο, στην πορεία του προς το εσωτερικό του κυρίως ναού, για την εξόδιο δοξολογία.
Πολιτικοί, καλλιτέχνες και διανοούμενοι έδωσαν το παρών. Λίγο πριν τη μία το μεσημέρι στη Μητρόπολη Αθηνών έφτασαν ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κωνσταντίνος Τασούλας.
Αθρόα προσέλευση πολιτών
Μεγάλο πλήθος κόσμου συγκεντρώθηκε στη Μητρόπολη Αθηνών για να αποτίσει φόρο τιμής στον σημαντικό Έλληνα τραγουδοποιό Διονύση Σαββόπουλο. Ήδη από τις 9:30 ο κόσμος σχημάτισε ουρά για να εκφράσει το ύστατο χαίρε, να ακουμπήσει ευλαβικά το χέρι στη σορό και να αφήσει λουλούδια στο φέρετρο του «Νιόνιου» του ελληνικού τραγουδιού, στο παρεκκλήσι της Μητρόπολης. Διάχυτη η συγκίνηση στο πρόσωπο και στα λόγια όλων κατά τις συζητήσεις την ώρα της αναμονής.
Από τους πρώτους επίσημους που προσήλθαν από νωρίς για να αποχαιρετήσουν τον Δ. Σαββόπουλο ήταν ο Πρόεδρος της Βουλής Νικήτας Κακλαμάνης, ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος, όπως κι ο τραγουδιστής Χρήστος Θηβαίος.
Aκόμα στη Μητρόπολη βρέθηκαν μεταξύ άλλων ο Νίκος Δένδιας, η Νίκη Κεραμέως, η Μαρία Δαμανάκη, ο Χάρης Δούκας, ο Φοίβος Δεληβοριάς, ο Νίκος Πορτοκάλογλου και ο Βαγγέλης Γερμανός.
Ανάμεσα στα στεφάνια που εστάλησαν ήταν εκείνα του Προέδρου της Δημοκρατίας Κωνσταντίνου Τασούλα, του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη, του Προέδρου της Βουλής Νικήτα Κακλαμάνη, της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη, του υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτης, της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ, του προέδρου του ΠΑΣΟΚ Νίκου Ανδρουλάκη, του περιφερειάρχη Αττικής Νίκου Χαρδαλιά, της Ντόρας Μπακογιάννη και του Ισίδωρου Κούβελου, της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Θεάματος και Ακροάματος, του προέδρου της ΓΣΕΕ Γ. Παναγόπουλου και του Μεγάρου Μουσικής.
Όλοι ανεξαιρέτως προτιμήσεων ήταν εκεί για να τιμήσουν τον άνθρωπο οι συνθέσεις του οποίου βρέθηκαν στα χείλη όλων των Ελλήνων, καθώς με τη μελωδία τους, τη μείξη τους με παραδοσιακούς και ρεμπέτικους δρόμους, αλλά και τη λυρικότητα και βαθύ ποιητικό στοχασμό του στίχου του, εξέφραζε βαθιά την ελληνική ψυχή και τις σοβαρές διακυμάνσεις της μεταπολεμικής ιστορικής της πορείας. Κυρίως, δε, ήσαν οι μεγαλύτεροι εκείνοι που πιο στεντόρεια μιλούσαν για το πόσο η νιότη τους κι οι ελπίδες τους είχαν ταυτισθεί με τα τραγούδια του, σε δύσκολες πολιτικές στιγμές της πατρίδας μας ή στη μεταιχμιακή περίοδο της μεταπολίτευσης.
Όλοι ήταν εκεί για να τιμήσουν τον άνθρωπο οι συνθέσεις του οποίου βρέθηκαν στα χείλη όλων των Ελλήνων, εκφράζοντας την ελληνική ψυχή.
Η οικογένεια του σπουδαίου τραγουδοποιού επιθυμεί, αντί στεφάνων, τα χρήματα να προσφερθούν:
– στο Μουσικό Τμήμα του Ιονίου Πανεπιστημίου, όπου δίδαξε
EUROBANK – GR18 0260 2950 0002 9020 1796 406
ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ: ΙΟΝΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
– στο Τμήμα Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, που εδρεύει στη γενέθλια πόλη του, τη Θεσσαλονίκη
ΠΕΙΡΑΙΩΣ – GR26 0172 2020 0052 0209 9405 694
ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ: ΕΤΑΙΡΙΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ
Στην αιτιολογία της κατάθεσης να αναγράφεται: Διονύσης Σαββόπουλος.
Κυκλοφοριακές ρυθμίσεις λόγω της κηδείας
Σημειώνεται επίσης ότι λόγω της τέλεσης της κηδείας, θα εφαρμοστούν κυκλοφοριακές ρυθμίσεις στο κέντρο της Αθήνας.
Ειδικότερα, θα πραγματοποιηθεί απαγόρευση στάσης και στάθμευσης των οχημάτων και προσωρινή και σταδιακή διακοπή της κυκλοφορίας αυτών από την 06.00΄ έως το πέρας της τελετής, σε οδούς περιοχής του Δήμου Αθηναίων, ως εξής:
– Μητροπόλεως, σε όλο το μήκος της.
– Αιόλου, στο τμήμα της μεταξύ των οδών Ανδριανού και Ερμού.
– Ερμού, στο τμήμα της μεταξύ των οδών Αιόλου και Αθηνάς.
– Αναπαύσεως, σε όλο το μήκος της και στις καθέτους αυτής έως την πρώτη παράλληλη οδό.
– Τριβωνιανού, στο τμήμα της μεταξύ των οδών Καρέα και Μ. Μουσούρου.
Η ΕΛΑΣ απευθύνει έκκληση στους οδηγούς, για την καλύτερη εξυπηρέτησή τους και αποφυγή πρόσθετων κυκλοφοριακών προβλημάτων, να αποφύγουν τη διέλευση των οχημάτων τους στις ανωτέρω οδούς κατά το αναφερόμενο χρονικό διάστημα και να ακολουθούν τα σήματα και τις υποδείξεις των ρυθμιστών τροχονόμων.