Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραμπ, ανακοίνωσε μια ιστορική συμφωνία με την Pfizer που συνδυάζει τη μείωση των τιμών φαρμάκων με την αναστολή των εξοντωτικών δασμών που επρόκειτο να επιβληθούν στις εισαγωγές φαρμακευτικών προϊόντων. Η συμφωνία προβλέπει σημαντικές εκπτώσεις έως και 85% σε βασικά σκευάσματα που παρέχονται στο πλαίσιο του προγράμματος Medicaid, με το τίμημα να είναι η τριετής εξαίρεση της Pfizer από τους δασμούς που είχε εξαγγείλει ο Λευκός Οίκος.
Η κίνηση αυτή προκάλεσε φρενίτιδα ανόδου στη Wall Street, με τη μετοχή της Pfizer να εκτοξεύεται κατά 6%, ενώ αναζωογόνησε και τις προοπτικές άλλων μεγάλων φαρμακευτικών εταιρειών, όπως η Eli Lilly, η AbbVie και η Bristol-Myers Squibb, που κατέγραψαν αυξήσεις έως 5%. Το θετικό κλίμα πέρασε άμεσα και στις ευρωπαϊκές αγορές με εταιρείες όπως Roche και Merck να σημειώνουν άνοδο 5%, ενώ AstraZeneca, Novo Nordisk και Sanofi παρουσίασαν κέρδη κοντά στο 4%. Στην Ισπανία, οι Rovi και Faes Farma κινήθηκαν επίσης ανοδικά, με 2% και 1% αντίστοιχα.
Πίσω από το σχέδιο βρίσκεται η αυξανόμενη επιρροή του υπουργού Υγείας των ΗΠΑ, Ρόμπερτ Κένεντι, ο οποίος έχει υψώσει τους τόνους εναντίον της φαρμακοβιομηχανίας κατηγορώντας την για «διαφθορά». Με την καμπάνια «Make America Health Again» επιδιώκει να ασκήσει πίεση στις μεγάλες πολυεθνικές, ενώ ο Τραμπ υιοθετεί την προσφιλή του τακτική να απειλεί με δασμούς και στη συνέχεια να κλείνει εμπορικές συμφωνίες.
Η Pfizer δεσμεύτηκε όχι μόνο για μαζικές εκπτώσεις σε σκευάσματα –με το Duavee να πέφτει στα 30 δολάρια, το Toviaz στα 42 και την αλοιφή Eucrisa στα 162– αλλά και για επένδυση 70 δισ. δολαρίων σε έρευνα και ανάπτυξη εντός των Ηνωμένων Πολιτειών. Η συμφωνία αυτή ανοίγει τον δρόμο και σε άλλες φαρμακοβιομηχανίες να διαπραγματευτούν παρόμοια πακέτα, προσφέροντας ανακούφιση τόσο στην αμερικανική κοινή γνώμη που βρίσκεται αντιμέτωπη με υψηλό κόστος φαρμάκων όσο και στους επενδυτές που αναζητούν προβλέψιμες συνθήκες.
Για την Ευρώπη, που στέλνει σχεδόν το 40% των εξαγωγών του φαρμακευτικού της κλάδου προς τις ΗΠΑ, το «παζάρι» Τραμπ–Pfizer λειτουργεί ως προπομπός. Ενώ η Κομισιόν έχει συμφωνήσει με τον Αμερικανό πρόεδρο σε έναν μειωμένο δασμό 15%, παραμένει η αβεβαιότητα για την κατεύθυνση της Ουάσιγκτον. Σε κάθε περίπτωση, η επιτάχυνση που καταγράφεται στις αγορές και οι εναλλακτικές οδοί που ανοίγονται δείχνουν ότι ο συνδυασμός «φθηνά φάρμακα – χαμηλοί δασμοί» αποτελεί την κατεύθυνση της παρούσας αμερικανικής διοίκησης.
Η απόφαση του Τραμπ επιβεβαιώνει για ακόμη μία φορά ότι η γεωοικονομική μάχη για τη φαρμακευτική αγορά δεν περιορίζεται σε θέματα δημόσιας υγείας, αλλά επεκτείνεται στον πυρήνα των διεθνών συναλλαγών, όπου οι δασμολογικές απειλές μετατρέπονται σε διαπραγματευτικό χαρτί για εμπορικά ανταλλάγματα και πολιτικά οφέλη.
