Ένα γιγάντιο κύμα αστεριών που εκτείνεται από το κέντρο του Γαλαξία προς τα εξωτερικά του όρια εντόπισε το διαστημικό τηλεσκόπιο Γαία (Gaia) του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA).
Τα αστέρια του Γαλαξία είναι γνωστό ότι περιστρέφονται γύρω από το κέντρο του, ωστόσο οι μετρήσεις του Γαία αποκάλυψαν κάτι περισσότερο. Ο δίσκος του Γαλαξία φαίνεται να ταλαντεύεται με την πάροδο του χρόνου, θυμίζοντας την κίνηση μίας σβούρας. Το τηλεσκόπιο, που τέθηκε εκτός λειτουργίας τον περασμένο Μάρτιο, έχει ήδη προσφέρει τον πιο ακριβή πολυδιάστατο χάρτη του Γαλαξία μας.
Η νέα ανάλυση των δεδομένων δείχνει ότι ένα τεράστιο κύμα μετακινεί άστρα σε αποστάσεις δεκάδων χιλιάδων ετών φωτός από τον Ήλιο. Σύμφωνα με την ανακοίνωση του ESA, το φαινόμενο μοιάζει με τους κυματισμούς που δημιουργεί μία πέτρα όταν πέφτει σε λίμνη.
Οι χάρτες που προέκυψαν από τα στοιχεία του Γαία αποκαλύπτουν ότι το κύμα καλύπτει μεγάλο μέρος του γαλαξιακού δίσκου. Επηρεάζει αστέρια σε αποστάσεις που κυμαίνονται από 30 έως 65 χιλιάδες έτη φωτός από το κέντρο του Γαλαξία.
Οι επιστήμονες εντόπισαν την κίνηση αυτή μελετώντας νεαρά γιγάντια άστρα και Κηφείδες, μία κατηγορία μεταβλητών αστεριών που αποτελούν βασικούς δείκτες για τη μέτρηση αποστάσεων. Καθώς τα άστρα αυτά κινούνται με το κύμα, εκτιμάται ότι και το αέριο του γαλαξιακού δίσκου μπορεί να συμμετέχει στη ροή.
Η προέλευση του φαινομένου παραμένει άγνωστη. Μία πιθανή εξήγηση είναι ότι πρόκειται για απόηχο παλαιότερης σύγκρουσης με νάνο γαλαξία. Εναλλακτικά, το κύμα ενδέχεται να σχετίζεται με το λεγόμενο Κύμα Ράντκλιφ, που έχει παρατηρηθεί σε μικρότερη κλίμακα, σε απόσταση περίπου 500 ετών φωτός από τον Ήλιο.
Η έρευνα δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Astronomy and Astrophysics».
