Η Γαλλία και η Σαουδική Αραβία συμπροεδρεύουν σήμερα στη σύνοδο για τη λύση των δύο κρατών, με τη συμμετοχή δεκάδων χωρών. Πολλές από αυτές αναμένεται να αναγνωρίσουν το κράτος της Παλαιστίνης, γεγονός που ενδέχεται να προκαλέσει αντιδράσεις από τις ΗΠΑ και το Ισραήλ.
Το Ισραήλ και οι ΗΠΑ έχουν δηλώσει ότι θα μποϊκοτάρουν τη σύνοδο. Ο Ισραηλινός πρεσβευτής στον ΟΗΕ Ντάνι Ντανόν χαρακτήρισε τη διαδικασία «τσίρκο» και επισήμανε ότι τέτοιες ενέργειες δεν συμβάλλουν στη διαδικασία ειρήνευσης αλλά «ανταμείβουν την τρομοκρατία».
Ως αντίδραση, το Ισραήλ εξετάζει την πιθανότητα προσάρτησης περιοχών της κατεχόμενης Δυτικής Όχθης, ενώ δεν αποκλείεται να ληφθούν μέτρα εις βάρος της Γαλλίας, όπως ανέφεραν Ισραηλινοί αξιωματούχοι. Παράλληλα, η αμερικανική κυβέρνηση έχει προειδοποιήσει για πιθανές συνέπειες προς χώρες που παίρνουν μέτρα κατά του Ισραήλ, περιλαμβανομένης της Γαλλίας. Ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν φιλοξενεί τη σύνοδο στη Νέα Υόρκη.
Η διεθνής αυτή πρωτοβουλία πραγματοποιείται λίγο πριν από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, σε μια περίοδο που το Ισραήλ έχει εξαπολύσει μεγάλη στρατιωτική επιχείρηση στη Γάζα, ενώ οι προοπτικές για κατάπαυση του πυρός με τη Χαμάς παραμένουν αβέβαιες.
Η ένταση στη Γάζα, αλλά και η κλιμάκωση της βίας από Ισραηλινούς εποίκους κατά Παλαιστινίων στη Δυτική Όχθη, ενισχύουν την αίσθηση επείγοντος για την ανάληψη διεθνούς δράσης, προτού η λύση των δύο κρατών καταστεί ανέφικτη.
Διακήρυξη υπέρ της λύσης δύο κρατών και αντιδράσεις
Πρόσφατα, η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ ενέκρινε διακήρυξη που περιγράφει «απτά, χρονικά δεσμευτικά και μη αναστρέψιμα βήματα» προς τη λύση των δύο κρατών, καταδικάζοντας τη Χαμάς και καλώντας την να παραδοθεί και να αφοπλιστεί. Η αντίδραση Ισραήλ και ΗΠΑ υπήρξε άμεση, χαρακτηρίζοντας τη διακήρυξη επιβλαβή.
Σύμφωνα με τον Γάλλο υπουργό Εξωτερικών, Ζαν-Νοέλ Μπαρό, «Η Διακήρυξη της Νέας Υόρκης δεν είναι μια αόριστη υπόσχεση για το μακρινό μέλλον, αλλά μάλλον ένας οδικός χάρτης που ξεκινά με τις βασικές προτεραιότητες: κατάπαυση του πυρός, την απελευθέρωση των ομήρων και την απρόσκοπτη είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα». Ο ίδιος υπογράμμισε ότι στη συνέχεια θα συζητηθεί ένα σχέδιο για την επόμενη μέρα.
Η Γαλλία πρωτοστατεί στην προσπάθεια, με στόχο να ενισχύσει την αναγνώριση του παλαιστινιακού κράτους, όπως είχε δηλώσει ο πρόεδρος Μακρόν τον Ιούλιο. Μέχρι πρότινος, αυτό το εγχείρημα υποστήριζαν κυρίως μικρότερες χώρες.
Χθες, η Βρετανία, ο Καναδάς, η Αυστραλία και η Πορτογαλία ανακοίνωσαν την αναγνώριση του παλαιστινιακού κράτους. Σήμερα αναμένεται να ακολουθήσουν η Γαλλία και άλλες πέντε χώρες. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η εξομάλυνση των διπλωματικών σχέσεων θα γίνει σταδιακά και υπό όρους, ανάλογα με την πορεία των μεταρρυθμίσεων από την Παλαιστινιακή Αρχή.
Το Ισραήλ αντιτίθεται σε αυτή την κίνηση, εκφράζοντας δυσπιστία προς τον Παλαιστίνιο πρόεδρο Μαχμούντ Αμπάς για την τήρηση των δεσμεύσεών του. Ο Αμπάς και άλλοι Παλαιστίνιοι αξιωματούχοι θα συμμετάσχουν διαδικτυακά στη σύνοδο, αφού οι ΗΠΑ αρνήθηκαν να τους χορηγήσουν βίζα.
Παρότι ο Αμπάς χαρακτήρισε την αναγνώριση του παλαιστινιακού κράτους «ένα σημαντικό και απαραίτητο βήμα προς την επίτευξη μιας δίκαιης και διαρκούς ειρήνης», διπλωμάτες εκφράζουν ανησυχία για ενδεχόμενα ισραηλινά αντίποινα.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου επανέλαβε ότι δεν αποδέχεται τη δημιουργία παλαιστινιακού κράτους και προειδοποίησε για ενίσχυση των ισραηλινών εποικισμών στη Δυτική Όχθη. Δύο υπουργοί της κυβέρνησής του, ο Ιταμάρ Μπεν Γκβιρ και ο Μπεζαλέλ Σμότριτς, ζητούν ευθέως την προσάρτηση της περιοχής.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, υπογράμμισε ότι «δεν θα πρέπει να νιώθουμε τρομοκρατημένοι από τον κίνδυνο αντιποίνων, γιατί ό,τι και να κάνουμε, αυτές οι ενέργειες θα συνεχιστούν», αναφερόμενος στον πόλεμο στη Γάζα και στη «ύπουλη προσάρτηση της Δυτικής Όχθης».
Ο Μαξ Ρόντενμπεκ του International Crisis Group τόνισε ότι κάθε διπλωματική προσπάθεια υπέρ των παλαιστινιακών δικαιωμάτων είναι «ευπρόσδεκτη», ωστόσο χωρίς «συγκεκριμένα μέτρα» υπάρχει ο κίνδυνος να αποσπούν την προσοχή από τα πραγματικά προβλήματα, τα οποία περιλαμβάνουν την επιταχυνόμενη υποβάθμιση της παλαιστινιακής ζωής στην περιοχή.
