Στις 10 Αυγούστου εγκαινιάζεται στο Κέντρο Φωτογραφίας Καστελάνα, στο Καστέλι Πύργου της Σαντορίνης, η πολυαναμενόμενη έκθεση φωτογραφίας «Nelly’s. Η Σαντορίνη του μεσοπολέμου». Η έκθεση παρουσιάζει σπάνιο φωτογραφικό υλικό της διακεκριμένης δημιουργού Nelly’s (Έλλης Σουγιουλτζόγλου-Σεραϊδάρη), φιλοτεχνημένο πριν από τον καταστροφικό σεισμό του 1956. Η πρωτοβουλία υλοποιείται από το Μουσείο Μπενάκη σε συνεργασία με το Κέντρο Φωτογραφίας Καστελάνα, με την επιμελητική υπογραφή των Αλίκης Τσίργιαλου και Τόνιας Νούσια. Το κοινό θα έχει τη δυνατότητα να επισκεφθεί την έκθεση έως και τις 20 Οκτωβρίου 2025.
Η συμβολή της Nelly’s στη φωτογραφική τεκμηρίωση της Σαντορίνης έχει ιδιαίτερη σημασία για την ιστορική μνήμη του τόπου. Το καλοκαίρι του 1956, ο ισχυρός σεισμός της Αμοργού άφησε πίσω του ανθρώπινες απώλειες και βαθιές πληγές στον αρχιτεκτονικό ιστό του νησιού. Οι εικόνες που διατηρούνται σήμερα για τη Σαντορίνη της εποχής βασίζονται, σε μεγάλο βαθμό, στη διεισδυτική και ευαίσθητη ματιά της Nelly’s, η οποία ξεκίνησε το έργο της στον τόπο το 1928, με παρότρυνση συγγενικών της προσώπων και σημείο αναφοράς τον οικισμό του Πύργου. Μέσα από τη φωτογραφική της μηχανή, κατέγραψε με συνέπεια την τοπική αρχιτεκτονική, το ηφαιστειογενές περιβάλλον και καθημερινές πτυχές της κοινωνίας του νησιού, πριν το πέρασμα του χρόνου και των συμφορών αλλοιώσει το τοπίο.
Η αισθητική προσέγγιση της Nelly’s στη Σαντορίνη
Οι ασπρόμαυρες δημιουργίες της Nelly’s ξεχωρίζουν για την ποιητική αποτύπωση του ηφαιστειογενούς τοπίου. Στα έργα της, οι σκοτεινές αποχρώσεις της λάβας εναρμονίζονται με το βαθύ μπλε του Αιγαίου και το εκτυφλωτικό λευκό του φωτός. Οι συνθέσεις χαρακτηρίζονται από καμπύλες σκιών, αρχιτεκτονικές αψίδες και θόλους, στοιχεία που αναδεικνύουν τη μοναδική τοπογραφία του νησιού. Η ανθρώπινη παρουσία αποδίδεται διακριτικά – τα πρόσωπα γυναικών και παιδιών εντάσσονται αβίαστα στα κάδρα, ώστε να αναδεικνύεται ο αυθεντικός χαρακτήρας του κυκλαδίτικου τοπίου.
Σήμερα, σχεδόν έναν αιώνα αργότερα, οι εικόνες αυτές επαναπροβάλλονται στον φυσικό τους χώρο μέσα από σύγχρονες εκτυπώσεις, δημιουργώντας έναν διάλογο ανάμεσα στο παρελθόν και το παρόν του νησιού και προσκαλώντας τους επισκέπτες σε μια μοναδική εμπειρία εικαστικής αναμέτρησης με το σύγχρονο περιβάλλον.
Η παρακαταθήκη της Nelly’s και το Μουσείο Μπενάκη
Η σπουδαία φωτογράφος το 1984 παραχώρησε το σύνολο του αρχείου της στο Μουσείο Μπενάκη, δημιουργώντας έναν ανεκτίμητο πυρήνα καλλιτεχνικής μνήμης για τις Κυκλάδες και τον ελληνικό χώρο. Το 1987, ο συλλέκτης Δημήτρης Τσίτουρας παρουσίασε το λεύκωμα «Nelly’s. Σαντορίνη 1925-1930», φέρνοντας στο φως μεγάλο μέρος από το ανέκδοτο υλικό της φωτογράφου.
Στα εγκαίνια της νέας έκθεσης, θα μιλήσουν μεταξύ άλλων η Αλίκη Τσίργιαλου, υπεύθυνη των Φωτογραφικών Αρχείων του Μουσείου Μπενάκη και συνεπιμελήτρια, ο ποιητής και καλλιτέχνης διαμέσων Δημοσθένης Αγραφιώτης, ο νομικός και συλλέκτης Δημήτρης Τσίτουρας, καθώς και η Νατάσα Μαρκίδου, αναπληρώτρια καθηγήτρια Φωτογραφίας και Οπτικοακουστικών Τεχνών του ΠΑΔΑ. Τον συντονισμό της εκδήλωσης αναλαμβάνει η αρχιτέκτων – μουσειολόγος και συνεπιμελήτρια Τόνια Νούσια.
Ώρες λειτουργίας και παράλληλες δράσεις
Η έκθεση είναι επισκέψιμη καθημερινά από τις 10:00 μέχρι τις 21:00, προσφέροντας ελεύθερη είσοδο για όλους, από τις 10 Αυγούστου έως και τις 20 Οκτωβρίου 2025. Καθ’ όλη τη διάρκεια, θα πραγματοποιηθούν παράλληλες εκδηλώσεις, αφιερώματα και ανοιχτές συζητήσεις για το έργο της Nelly’s, τον ρόλο της φωτογραφίας στην ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς, καθώς και ειδικά εκπαιδευτικά εργαστήρια για παιδιά και ενήλικες.
Η διοργάνωση αυτή υλοποιείται στο πλαίσιο των δράσεων του Δήμου Θήρας με τίτλο «Σαντορίνη 2025: Έτος Ανάδειξης και Υποστήριξης της Αυθεντικότητας», ενισχύοντας τον δυναμικό σύνδεσμο μεταξύ τέχνης, πολιτισμού και τοπικής ιστορίας στην Σαντορίνη του σήμερα.
