Η Γαλλία κατά καιρούς αντιμετωπίζει αρκετά κοινωνικά ζητήματα και το νομοσχέδιο Duplomb είναι άλλο ένα. Πρόκειται για έναν νομοσχέδιο που επιτρέπει και πάλι την χρήση συγκεκριμένων φυτοφαρμάκων στους αγρότες. Ένα νομοσχέδιο που προκάλεσε την αντίδραση μιας φοιτήτριας στο πλευρό της οποίας έχει σταθεί πάνω από 1 εκατομμύριο πολιτών.
Η πρωτοβουλία, η οποία ξεκίνησε από την 23χρονη φοιτήτρια Ελεονόρ Πατερί, και ζητά την κατάργηση του νόμου Ντουπλομπ, έχει σημειώσει πρωτοφανή επιτυχία, καταρρίπτοντας κάθε προηγούμενο ρεκόρ. Δημιουργήθηκε στις 10 Ιουλίου, μόλις δύο ημέρες αφότου η γαλλική εθνοσυνέλευση υιοθέτησε οριστικά το νομοσχέδιο. Η Πατερί, δήλωσε στους λογαριασμούς της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι δεν συνδέεται με κανένα πολιτικό κόμμα. Μέσω της αίτησης, τονίζει ότι προσπάθησε να καταγγείλει αυτό που η ίδια και το εκατομμύριο άλλοι υπογράφοντες θεωρούν «επιστημονική, ηθική, περιβαλλοντική παρέκκλιση» για την δημόσια υγεία.
Η γαλλική κυβέρνηση υπερασπίζεται το νομοσχέδιο όμως δεν μπορεί να αγνοήσει και την δημόσια κατακραυγή. Στη Γαλλία, οι αναφορές με πάνω από μισό εκατομμύριο υπογραφές μπορούν να προκαλέσουν κοινοβουλευτική συζήτηση μπορεί όμως η δύναμη των πολιτών να αποσύρει και τον νόμο;
Τι είναι ο νόμος Dumplomb
Η Γαλλική Εθνοσυνέλευση υιοθέτησε στις 8 Ιουλίου τον διχαστικό πια «νόμο Duplomb» με 316 ψήφους υπέρ και 223 κατά. Το σχέδιο νόμου παρουσιάστηκε στο κοινοβούλιο ως μια προσπάθεια «μείωσης των περιορισμών» στους Γάλλους αγρότες, οι οποίοι έχουν επανειλημμένα εκφράσει την απογοήτευσή τους για τους γραφειοκρατικούς περιορισμούς στον γεωργικό τομέα, τον αθέμιτο ξένο ανταγωνισμό και τους αυστηρούς κανονισμούς. Ωστόσο, ορισμένοι αγρότες, περιβαλλοντολόγοι και ιατρικοί εμπειρογνώμονες έχουν επικρίνει πολλές από τις προτάσεις του νόμου. Το σημείο τριβής όμως είναι η διάταξη που προτείνει την επαναφορά του εντομοκτόνου acetamiprid, μιας χημικής ουσίας που είναι γνωστό ότι είναι τοξική για τους επικονιαστές όπως οι
μέλισσες και τα οικοσυστήματα. Αξίζει να σημειωθεί ότι η συγκεκριμένη ουσία απαγορεύτηκε το 2018.
Το νομοσχέδιο κατατέθηκε τον Νοέμβριο του 2024 από μια ομάδα Ρεπουμπλικανών νομοθετών, με επικεφαλής τον γερουσιαστή Laurent Duplomb που το πρότεινε. Ονομάστηκε «Νόμος Duplomb» από τον γαλλικό τύπο και ψηφίστηκε στο κοινοβούλιο στις 8 Ιουλίου.
Τα εντομοκτόνα που προκαλούν οργή
Το acetamiprid ανήκει σε μια σειρά εντομοκτόνων που ξεκίνησαν να χρησιμοποιούνται την δεκαετία του 1980 και ονομάζονται νεονικοτινοειδή. Στοχεύσουν το κεντρικό νευρικό σύστημα των εντόμων και να διαταράξουν τη νευρική τους λειτουργία. Αυτά τα εντομοκτόνα είναι εξαιρετικά αποτελεσματικά έναντι ενός ευρέος φάσματος παρασίτων και χρησιμοποιούνται παγκοσμίως από τη δεκαετία του 1990. Ωστόσο, συνοδεύονται από μια λίστα προειδοποιήσεων που αναφέρουν ότι βλάπτουν τη βιοποικιλότητα και την ανθρώπινη υγεία, σύμφωνα με τους ειδικούς.
Σε αντίθεση με τα κοινά φυτοφάρμακα που καλύπτουν την επιφάνεια ενός φυτού, τα νεονικοτινοειδή απορροφώνται από το φυτό και κατανέμονται μέσω των φύλλων, των λουλουδιών, της γύρης και του νέκταρ του. Αυτό το χαρακτηριστικό τα καθιστά πολύ αποτελεσματικά κατά των παρασίτων, προκαλούν όμως τον θάνατο των μελισσών και άλλα πολλά προβλήματα που επηρεάζουν την βιοποικιλότητα.
Οι επιστήμονες λένε επίσης ότι τα νεονικοτινοειδή τείνουν να παραμένουν μέσα στο έδαφος και να βλάπτουν μη στοχευμένα είδη, δηλαδή έντομα και ζώα που δεν βλάπτουν την απόδοση των καλλιεργειών, αλλά παίζουν ουσιαστικό ρόλο στη διατήρηση της οικολογικής ισορροπίας.
Άλλες έρευνες επίσης αναφέρουν ότι επηρεάζουν και το ανθρώπινο νευρικό σύστημα. Εκατοντάδες γιατροί και ερευνητές έχουν υπογράψει μια ανοιχτή επιστολή που δημοσιεύτηκε από τους Γαλλικούς Οργανισμούς Υγειονομικής Περίθαλψης και τους Γιατρούς του Κόσμου, η οποία αναφέρει ότι ο νόμος δεν αντιμετωπίζει την κατάρρευση της βιοποικιλότητας και τον αντίκτυπο στην υγεία των αγροτών. Η επιστολή αναφέρει συγκεκριμένα οι τρεις χημικές ουσίες που περιλαμβάνουν: ακεταμίπριδη, φλουπυραδιφουρόνη και σουλφοξαφλόρ μπορούν
να προκαλέσουν στους αγρότες που τα χρησιμοποιούν λέμφωμα, μυέλωμα, καρκίνο του προστάτη και νόσο του Πάρκινσον.
Η δύναμη των πολιτών
Το ερώτημα λοιπόν παραμένει. Μπορεί η δύναμη εκατομμυρίων υπογραφών να ακυρώσει τον νόμο;
Δεν μπορεί να πάρει τον νόμο πίσω η δύναμη των υπογραφών. Μπορεί όμως να ανοίξει έναν νέο διάλογο και συζήτηση στην γαλλική εθνοσυνέλευση.
Ο Μπενζαμέν Μορέλ, συνταγματολόγος και λέκτορας στο Πανεπιστήμιο Paris-Panthéon-Assas, αναφέρει ότι ενώ η αίτηση μπορεί να οδηγήσει σε συζήτηση, δεν θα οδηγήσει τελικά σε καμία αλλαγή στο κείμενο του ίδιου του νόμου: «Για να μην εφαρμοστεί ο νόμος Duplomb, θα πρέπει να κατατεθεί νέο νομοσχέδιο ή να εμπλακεί ο πρόεδρος της Δημοκρατίας».
Όσον αφορά στον ρόλο του Προέδρου. Ο Εμανουέλ Μακρόν θα μπορούσε να ζητήσει μια νέα διαβούλευση από το Κοινοβούλιο σύμφωνα με το Άρθρο 10 του Συντάγματος.
Όλα όμως όπως φαίνεται θα κριθούν τον Σεπτέμβριο με την έναρξη των εργασιών της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης σε συνδυασμό φυσικά με τον αριθμό των υπογραφών που θα έχουν έως τότε συγκεντρωθεί.
