Το CINEphil_101 χαρακτηρίζεται από μια πρωτοτυπία: είναι το μοναδικό από τα ελληνικά φεστιβάλ κι ένα από τα λίγα που προβάλλουν παγκοσμίως τη στενή σχέση του σύγχρονου κινηματογράφου με τον φιλοσοφικό στοχασμό. Το Διεθνές Φεστιβάλ Φιλοσοφικού Κινηματογράφου, λοιπόν, οργανώνεται έως τις 18 του μήνα στο Ηράκλειο, από το Τμήμα Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Κρήτης και τον μη κερδοσκοπικό φορέα δράσης πολιτισμού HE.art. «Το CINEphil_101 επιδιώκει να φέρει τη φιλοσοφία στον δημόσιο χώρο με τη βιωματική αμεσότητα που επιτρέπει ο κινηματογράφος, και η χρονική συγκυρία στην οποία επιχειρείται κάτι τέτοιο δεν είναι τυχαία. Είναι επιτακτική ανάγκη η φιλοσοφία να βρει ξανά διεξόδους προς τον δημόσιο βίο, προκειμένου να μπορέσουμε να διαχειριστούμε ατομικά, συλλογικά και με κριτική εγρήγορση τις πολλαπλές προκλήσεις με τις οποίες είμαστε αντιμέτωποι σήμερα», αναφέρει στο «Νσυν» η Κατερίνα Μπαντινάκη, πρόεδρος του Τμήματος Φιλοσοφίας Πανεπιστημίου Κρήτης κι έχουσα τη γενική εποπτεία αλλά και την επιστημονική επιμέλεια της διοργάνωσης.

Το πρόγραμμα του φεστιβάλ περιλαμβάνει διεθνές διαγωνιστικό τμήμα με έξι ταινίες μεγάλου μήκους απ’ όλο τον κόσμο που αναδεικνύουν σημαντικά φιλοσοφικά ζητήματα. Ακόμα, το Διεθνές Φεστιβάλ Κινουμένων Σχεδίων AnimaSyros επιλέγει ένα πρόγραμμα ταινιών animation νέων ελλήνων δημιουργών που ασχολούνται με τη μεταφυσική, τη φιλοσοφία και την αυτογνωσία. Παράλληλα, καθημερινά πραγματοποιούνται προβολές ταινιών μικρού μήκους από δημιουργούς του Ηρακλείου στην ενότητα «Heraklion Shorts» αλλά και επιλεγμένων ταινιών μικρού μήκους του 1ου Μαθητικού Διαγωνισμού «Νέοι Cine-Φιλόσοφοι». Το πρόγραμμα πλαισιώνουν οι εκπαιδευτικές δράσεις «Φιλ(μ)σοφία για παιδιά», εργαστήριο φωτογραφίας και masterclass κινηματογράφου και σεναρίου για μαθητές κι εκπαιδευτικούς. Σε όλες τις προβολές η είσοδος είναι ελεύθερη.

«Η θεματική που δεσπόζει στο πρόγραμμα προβολών είναι η σχέση εαυτού και ετερότητας στις υπαρξιακές, πολιτικές, ηθικές ή πολιτισμικές διαστάσεις της, επομένως με μια ευρύτητα εστίασης», επισημαίνει η Κατερίνα Μπαντινάκη, ενώ συμπληρώνει η Σοφία Μαράκη, πρόεδρος του Πολιτιστικού Σωματείου HΕ.art και καλλιτεχνική διευθύντρια του φεστιβάλ: «Στην περίπτωση των εκπαιδευτικών δράσεων, τα θέματα αφορούν είτε τις αρχές της οπτικοακουστικής αφήγησης είτε φιλοσοφικά ζητήματα που είναι συναφή με την ηλικιακή ομάδα των παιδιών ή εφήβων που συμμετέχουν. Τον τρόπο επικοινωνίας αυτών των θεμάτων επιλέγουν φυσικά οι ίδιοι οι εκπαιδευτές, έχοντας τη σχετική εμπειρία».

Ειδικές προβολές

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν οι ειδικές προβολές Q&A, στο πλαίσιο των οποίων το κοινό του φεστιβάλ θα έχει την ευκαιρία να συνομιλήσει με τον ομότιμο καθηγητή Φιλοσοφίας Στέλιο Βιρβιδάκη για την ταινία επιστημονικής φαντασίας «Blade Runner» του Ρίντλεϊ Σκοτ. Αλλά και με τον σκηνοθέτη Γιώργο Ζώη, μετά την προβολή της ταινίας «Interruption». Στον συγκεκριμένο δημιουργό, μάλιστα, θα υπάρξει ειδικό αφιέρωμα όπου θα προβληθούν τρεις ταινίες μικρού μήκους, οι «Casus Belli», «Out of Frame» και «8th Continent».

«Το φεστιβάλ είναι θεματικό, οπότε, πέραν της ποιότητας των ταινιών, είχε σημασία εξίσου η φιλοσοφική συνάφεια, δηλαδή η ευδιάκριτη ανάδειξη φιλοσοφικών ζητημάτων ή προβληματισμών μέσω της κινηματογραφικής αφήγησης, αποφεύγοντας το κοινότοπο», υπογραμμίζει η Κατερίνα Μπαντινάκη. «Αυτά ήταν βέβαια τα κριτήρια της αρχικής επιλογής των ταινιών. Στην τελική διαμόρφωση του προγράμματος επιδίωξη ήταν επιπλέον η διαφοροποίηση: θέλαμε να αναδεικνύονται διαφορετικοί προβληματισμοί και να εκπροσωπούνται διαφορετικές πολιτισμικές οπτικές», τονίζει η Σοφία Μαράκη από την πλευρά της.

Σε μια εποχή όπου η εικόνα κυριαρχεί, το φεστιβάλ επιστρατεύει τη φιλοσοφία μέσα από τον κινηματογράφο ως ένα μέσο για σκέψη, αμφισβήτηση αλλά και κατανόηση του κόσμου. «Ο κινηματογράφος μπορεί να επικοινωνήσει με αμεσότητα φιλοσοφικά ζητήματα που, όσο δύσκολα και αν φαίνονται στην ακαδημαϊκή ανάπτυξή τους, μας αφορούν όλους και αφορούν τις πιο στοιχειώδεις πλευρές της ζωής μας. Είναι ανάγκη λοιπόν να μπορέσουμε να τα σκεφτούμε ή να τα σκεφτούμε ξανά ή να τα σκεφτούμε καλύτερα και το φεστιβάλ δίνει ακριβώς αυτό το έναυσμα μέσω της κινηματογραφικής εμπειρίας», δηλώνει η Κατερίνα Μπαντινάκη. Και η Σοφία Μαράκη καταλήγει: «Η συλλογική θέαση που επιτρέπει ένα κινηματογραφικό φεστιβάλ είναι επίσης σημαντική, δεδομένου ότι επιδιώκουμε τον διάλογο για αυτά τα ζητήματα. Αυτή η επιδίωξη φαίνεται εξάλλου και από τις ειδικές προβολές Q&A που περιλαμβάνει το πρόγραμμα του φεστιβάλ ή και την εκπαιδευτική δράση “Φιλ(μ)οσοφία για παιδιά” που θεμελιώνεται στον διάλογο και απευθύνεται σε παιδιά και εφήβους».