Η ελευθερία του Τύπου είναι κάτι πολύ σημαντικό: αυτό δηλώνει, όπως είναι φυσικό, η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών από 35 χώρες σε έρευνα του ινστιτούτου Pew. Το ποσοστό στην Ελλάδα είναι το υψηλότερο μαζί με εκείνο στη Σουηδία: 97%. Μεγάλη διαφοροποίηση σημειώνεται, αντιθέτως, στην ερώτηση που γίνεται στους πολίτες αν τα ΜΜΕ της χώρας τους είναι ελεύθερα. Ενώ το ποσοστό εκείνων που απαντούν «καθόλου» ή «όχι πολύ» είναι στις περισσότερες χώρες κάτω, αν όχι πολύ κάτω, από 50%, υπάρχουν δύο εξαιρέσεις: η Ελλάδα (63%) και η Χιλή (69%). Ειδικότερα, πάνω από ένας στους τρεις Ελληνες (35%, το μεγαλύτερο σε όλη την έρευνα) θεωρεί ότι τα ΜΜΕ «δεν είναι καθόλου ελεύθερα».

Ο λαός αυτός, βέβαια, ήταν ανέκαθεν δύσπιστος. Οπως δείχνει η τελευταία μελέτη του ινστιτούτου Eteron και της Aboutpeople, η εμπιστοσύνη των Ελλήνων προς τους θεσμούς όχι μόνο είναι μικρή, αλλά και μειώνεται συνεχώς. Τον πρωθυπουργό τον εμπιστεύεται «πολύ ή αρκετά» μόλις το 35,6% (έναντι 38,7% τον Μάρτιο του 2023), τη δικαιοσύνη το 27,3% (έναντι 38,7%), το Κοινοβούλιο το 26,6% (έναντι 38,3%), τα πολιτικά κόμματα το 13,6% (έναντι 16,2%). Σε ό,τι αφορά όμως το επίμαχο, η κατάσταση είναι απελπιστική. Τα μέσα ενημέρωσης τα εμπιστεύεται μόλις το 6,2% των Ελλήνων (έναντι 7,9% πριν από δύο χρόνια). Πάνω από εννιά στους δέκα Ελληνες (93,1%) δηλώνουν ότι τα εμπιστεύονται «λίγο ή καθόλου».

Είναι αλήθεια ότι οι δημοσκοπήσεις δεν αποτυπώνουν πάντα μια ακριβή εικόνα. Διάφορα πολιτικά κόμματα, για παράδειγμα, έχουν παραπονεθεί κατά καιρούς ότι η πραγματική τους εικόνα είναι καλύτερη από τη δημοσκοπική. Ομως η δυσπιστία των Ελλήνων προς τα ΜΜΕ έχει διαπιστωθεί από πολλές έρευνες. Ή στραβός είναι λοιπόν ο γιαλός ή στραβά αρμενίζουμε. Κι επειδή συνήθως ο γιαλός είναι ίσιος, κάπου πρέπει να κάνουμε λάθος εμείς. Μπορεί ο πέλεκυς να πέφτει επί δικαίους και αδίκους. Αλλά παραμένει πέλεκυς.

Υπάρχει ένα ακόμη ενδιαφέρον υπο-εύρημα της έρευνας. Αν αυτό το τραγικό 6,2% αναλυθεί ανάλογα με την κομματική προτίμηση των ερωτηθέντων, προκύπτει ότι εμπιστεύεται «πολύ ή αρκετά» τα ΜΜΕ το 16% των ψηφοφόρων της ΝΔ, έναντι 7,5% των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ, 5,8% του Κινήματος Δημοκρατίας, 4,9% της Ελληνικής Λύσης, 3,2% του ΣΥΡΙΖΑ, 1% της Νέας Αριστεράς και της Πλεύσης Ελευθερίας και… 0% του ΜέΡΑ25. Ενα συμπέρασμα είναι λοιπόν ότι οι δεξιοί εμπιστεύονται τουλάχιστον δύο φορές περισσότερο τα μέσα από τους υπολοίπους. Ενα άλλο είναι ότι το κόμμα της Ζωής Κωνσταντοπούλου οφείλει εν μέρει τη δεύτερη θέση στην έλλειψη ενημέρωσης των ψηφοφόρων της. Ας πρόσεχαν κι αυτοί.

Πιέσεις προς την ελευθερία του Τύπου – από τις κυβερνήσεις, από τα κόμματα, από τους επιχειρηματίες, από τους ιδιοκτήτες – υπήρχαν πάντα. Μειώθηκε άραγε τώρα η αντίσταση; Αυξήθηκε η κόπωση; Ή περνάμε απλώς σε μια νέα, απρόβλεπτη εποχή;