Παραδοσιακά, στην ιστορία του Διαγωνισμού Τραγουδιού της Γιουροβίζιον, πίσω από τα στρας, τα φώτα και το εντυπωσιακό σόου κρύβεται πολύ δράμα.

Η ποσότητά του, ωστόσο, στη φετινή διοργάνωση που πραγματοποιήθηκε στο Μάλμε της Σουηδίας ξέφυγε κατά πολύ από το προβλεπόμενο, ανάγοντάς την στην πιο αμφιλεγόμενη στην πρόσφατη ιστορία του θεσμού – και ίσως όχι μόνο. Συγκρούσεις, μποϊκοτάζ, διαμαρτυρίες, παρενοχλήσεις και αποκλεισμοί χαρακτήρισαν την 68η χρονιά του διαγωνισμού.

Την ίδια χρονιά που η Ευρωπαϊκή Ενωση Ραδιοτηλεόρασης (EBU) επέλεξε να καθιερώσει ως μόνιμο σύνθημα της Γιουροβίζιον το «United by music» (Ενωμένοι από τη μουσική) ώστε να υπογραμμίσει τις αξίες που τη χαρακτηρίζουν ως προς «τη συμμετοχικότητα, την ισότητα, την καθολικότητα και τον εορτασμό της διαφορετικότητας μέσω της μουσικής». Αν και η αυλαία της φετινής διοργάνωσης έκλεισε το βράδυ του Σαββάτου 11 Μαΐου, οι επόμενες μέρες ήταν εξίσου τεταμένες με ανακοινώσεις, καταγγελίες και αιχμές κατά πάντων.

ΤΟ ΙΣΡΑΗΛ ΣΤΗΝ ΑΝΤΕΠΙΘΕΣΗ.

Στη δίνη του κυκλώνα βρέθηκε για ακόμα μία φορά το Ισραήλ.

Η χώρα που στοχοποιήθηκε από αρκετές εθνικές αποστολές επειδή δεν αποκλείστηκε από τον διαγωνισμό εξαιτίας της σφαγής στη Γάζα που μαίνεται, όπως είχε πράξει η EBU πριν από δύο χρόνια με τη Ρωσία για την εισβολή στην Ουκρανία, πέρασε τώρα στην αντεπίθεση. Μέσω επίσημης δήλωσης της Kan, της κρατικής τηλεόρασης προς το BBC, κατήγγειλαν την αντι-ισραηλινή συμπεριφορά που είχαν άλλες χώρες τις ημέρες της Γιουροβίζιον.

«Φέτος, η ισραηλινή αποστολή αντιμετώπισε τεράστια πίεση και άνευ προηγουμένου επίδειξη μίσους, κυρίως από άλλες αντιπροσωπείες και καλλιτέχνες, δημόσια και συλλογικά, αποκλειστικά και μόνο λόγω του απλού γεγονότος ότι είμαστε Ισραηλινοί και ήμασταν εκεί» ανέφεραν χαρακτηριστικά οι εκπρόσωποι της Kan. Παράλληλα, υποστηρίξαν ότι εκείνοι από την πλευρά τους διατήρησαν «μια αξιοπρεπή και με σεβασμό προσέγγιση προς τους καλλιτέχνες και τις άλλες αντιπροσωπείες, προσπαθώντας να προωθήσουμε την ενότητα γύρω από τη μουσική».

Αν και στη δήλωση δεν κατονομάζονται οι αποστολές που «δεν σεβάστηκαν το πνεύμα των κανονισμών» του διαγωνισμού, οι βολές έχουν αποδέκτη την Ιρλανδία, με το Bambie Thug, που εκπροσωπούσε τη χώρα, να έχει την πιο σκληρή στάση απέναντι στο Ισραήλ.

Μετά τον τελικό η τραγουδίστρια, που έχει υιοθετήσει μη δυαδική ταυτότητα φύλου, κατηγόρησε την ισραηλινή τηλεόραση για «υποκίνηση βίας» εναντίον της κατά τη διάρκεια της μετάδοσης της βραδιάς.

Η σπίθα άναψε στον πρώτο ημιτελικό όπου οι σχολιαστές του σταθμού Kan ανέφεραν ότι το Bambie Thug είχε μιλήσει αρνητικά εναντίον της πατρίδας τους και προέτρεψε τους τηλεθεατές «να ετοιμάσουν τις κατάρες τους» εναντίον της. «Ο ραδιοτηλεοπτικός φορέας δεν υπάκουε στους κανόνες και ελπίζω ότι του χρόνου δεν θα μπορέσει να διαγωνιστεί εξαιτίας αυτού» δήλωσε η τραγουδίστρια στους δημοσιογράφους μετά τον διαγωνισμό.

Αλλες χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ολλανδία, η οποία αποβλήθηκε ανήμερα του τελικού εξαιτίας διαπληκτισμού του τραγουδιστή της με γυναίκα μέλος του συνεργείου παραγωγής της EBU, η οποία έκανε καταγγελία στη σουηδική αστυνομία, συνέχισαν τον χορό των αναφορών εναντίον του Ισραήλ.

Ασκησαν δριμεία κριτική στα μέλη της αποστολής του επειδή τους τραβούσαν βίντεο και δημοσίευαν αργότερα αποσπάσματα στο Διαδίκτυο χωρίς τη θέλησή τους. Ο εκπρόσωπος της Λιθουανίας Σιλβέστερ Μπελ παραδέχτηκε ότι μετάνιωσε που συμμετείχε στον τελικό.

«Το να τα βάλω με αυτή τη χώρα (το Ισραήλ), με το πλήθος να είναι τόσο έντονο, ήταν ένα από τα χειρότερα πράγματα που έπρεπε να περάσω» έγραψε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΗ ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑΣ.

Την ίδια ώρα, η κρατική τηλεόραση της Σλοβενίας RTVSLO, με ανακοίνωσή της εξέφρασε μια σειρά ερωτημάτων απέναντι στην EBU ώστε να «ενθαρρύνουμε μια ευρύτερη συζήτηση για το μέλλον και την εξέλιξη του διαγωνισμού τραγουδιού της Γιουροβίζιον, ο οποίος δυστυχώς σημαδεύτηκε φέτος από μια σειρά αμφιλεγόμενων θεμάτων».

Η σλοβένικη τηλεόραση αμφισβήτησε το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας των τηλεθεατών της χώρας (έδωσαν 12 βαθμούς στην Κροατία, 10 στο Ισραήλ και 8 στην Ουκρανία) ζητώντας «πληροφορίες σχετικά με την ψήφο του σλοβενικού κοινού, όχι μόνο για τον αριθμό των ψήφων αλλά ακριβείς πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο ψήφισε». Αιτία αυτής της δυσπιστίας είναι «ο μεγάλος αριθμός “νέων” ψηφοφόρων στην ηλεκτρονική ψηφοφορία, οι οποίοι δεν έχουν σημειωθεί ποτέ στο παρελθόν».

Ακόμα, ζήτησε διευκρινίσεις για τον αποκλεισμό της Ολλανδίας, τις αναφορές των δημοσιευμάτων που ο πραγματικός ήχος από το Malme Arena αντικαταστάθηκε από τεχνικό, την απαγόρευση της σημαίας της Ευρωπαϊκής Ενωσης και τις πιθανές επιρροές των χορηγών της διοργάνωσης στο περιεχόμενο της εκδήλωσης (είναι ισραηλινής προέλευσης οι εταιρείες). Ακόμα, το RTVSLO θέτει στο τραπέζι της συζήτησης της ψήφους από το «Υπόλοιπο του κόσμου» και του νοήματός τους στο αποτέλεσμα του νικητή, δεδομένου ότι προέρχεται από χώρες που δεν συμμετέχουν στον διαγωνισμό.

Τέλος, η τηλεόραση της Σλοβενίας ζητάει από την EBU να εξετάσει τρόπους με τους οποίους οι απόψεις των μελών της να παίζουν ρόλο «αποτελεσματικότερα στη διαδικασία επιλογής και στη λήψη βασικών αποφάσεων» ώστε να «μπορεί να δημιουργηθεί ένα πιο δημοκρατικό σύστημα λήψης αποφάσεων στο μέλλον».

Παράπονα από την EBU είχε και η Πορτογαλία, η οποία διαμαρτυρήθηκε για την καθυστερημένη ανάρτηση στο Youtube του διαγωνισμού του βίντεο από την εμφάνιση της χώρας στον τελικό, με αποτέλεσμα να μην έχουν πρόσβαση σε αυτό οι τηλεθεατές, χάνοντας έτσι έδαφος στην ψηφοφορία.

Η Ενωση, από την πλευρά της, σηκώνοντας το γάντι σε ανακοίνωσή της ξεκαθάρισε ότι η αργοπορία προέκυψε εξαιτίας της τραγουδίστριας της χώρας Ιολάντα, η οποία είχε σχέδια στα νύχια της με κεφιγιέ, την παραδοσιακή μαντίλα των Παλαιστινίων, σε ένδειξη συμπαράστασης προς εκείνους.

Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ EBU.

Η EBU σε ξεχωριστή ανακοίνωσή της, δύο μέρες μετά τον τελικό, πήρε θέση για όσα συνέβησαν τη βραδιά και εξέφρασε τη «λύπη» της για το γεγονός ότι ορισμένες αντιπροσωπείες «δεν σεβάστηκαν το πνεύμα των κανόνων και του διαγωνισμού τόσο επί τόπου όσο και κατά τη διάρκεια των μεταδόσεών τους».

Στον απόηχο των αντιδράσεων συγκεκριμένων αποστολών στις πρόβες του Σαββάτου, η Ενωση παραδέχτηκε ότι «μιλήσαμε κατά τη διάρκεια της διοργάνωσης με πολλές αντιπροσωπείες σχετικά με διάφορα ζητήματα που τέθηκαν υπόψη μας».

«Τα διοικητικά όργανα της EBU, μαζί με τους επικεφαλής των αντιπροσωπειών, θα επανεξετάσουν τα γεγονότα γύρω από τη Γιουροβίζιον στο Μάλμε ώστε να προχωρήσουν με θετικό τρόπο και να διασφαλίσουν ότι οι αξίες της διοργάνωσης γίνονται σεβαστές από όλους» συνέχισε το κείμενο, καταλήγοντας πως οι μεμονωμένες περιπτώσεις θα συζητηθούν στην επόμενη συνεδρίαση της ένωσης.

Ο διάλογος μεταξύ των μελών της EBU κρίνεται σίγουρα αναγκαίος αφού πολλοί μετά τη φετινή διοργάνωση βλέπουν το μέλλον της Γιουροβίζιον να διακυβεύεται. Ο Μάρτιν Οστερνταχλ, εκτελεστικός προϊστάμενος του θεσμού, στον τελικό όταν εμφανίστηκε για να δώσει πληροφορίες για την ψηφοφορία πνίγηκε στις αποδοκιμασίες από το κοινό.

Λίγο νωρίτερα είχε αναγκαστεί να κόψει ένα μικρό σκετς που είχε ετοιμάσει αφού χρησιμοποιούσε τον τίτλο του ολλανδικού τραγουδιού «Europapa» που είχε προηγουμένως αποκλειστεί.

Η αντιμετώπιση που έτυχε ο Οστερνταχλ είναι ενδεικτική της αυξανόμενης δυσφορίας μεταξύ τηλεθεατών του διαγωνισμού και των ραδιοτηλεοπτικών φορέων για τη διαχείριση του θεσμού από την Ενωση και την ικανότητά της να τον διατηρήσει «μη πολιτικό» χωρίς να βάζει σε κίνδυνο την ελευθερία της έκφρασης.

Το στοίχημα πλέον είναι να πείσει η EBU τον κόσμο ότι μπορεί τελικά να τους ενώσει με τη μουσική.