Αναζήτηση
Την εικόνα της πολιτικής κυριαρχίας της ΝΔ έναντι των αντιπάλων της παρά τα προβλήματα των πολιτών και τις «προειδοποιήσεις» για επιμέρους θέματα, όπως αποτυπώθηκε και στις τελευταίες δημοσκοπήσεις του 2023, θέλει να κρατήσει αδιατάρακτη ο Κυριάκος Μητσοτάκης, εμφανίζοντας την κυβέρνηση ως τη μόνη δύναμη «ευθύνης» απέναντι σε μια κατακερματισμένη αντιπολίτευση.
Ο ίδιος έχει μεταφέρει προς τους γαλάζιους (και ως σινιάλο αποφασιστικότητας προς τους πολίτες) το μήνυμα ότι ακόμα και αν κάποιες συγκρούσεις απειλούν με κόστος «η κυβέρνηση δεν θα διστάσει να το αναλάβει», με την πεποίθηση ότι ο πρώτος χρόνος της νέας διακυβέρνησης και το σημερινό πολιτικό σκηνικό επιτρέπουν στο Μαξίμου να έχει απόλυτη πρωτοβουλία κινήσεων, καθορίζοντας με τα δικά του επιχειρήματα τη δημόσια ατζέντα.
Στο πλαίσιο αυτό, ο Πρωθυπουργός σπεύδει να αξιοποιήσει το μομέντουμ της πολιτικής ηγεμονίας, φέρνοντας μπροστά «τολμηρές» κινήσεις. Οι πληροφορίες για την προοπτική επίσπευσης της δημόσιας συζήτησης για τα ομόφυλα ζευγάρια, η παρασκηνιακή επιτάχυνση της εθνικής στρατηγικής για το πολυπαραγοντικό δημογραφικό πρόβλημα και η επιδίωξη να ενταθεί η ελληνοτουρκική προσέγγιση εντός του 2024 διαμορφώνουν σκηνικό πιθανών «αιφνιδιασμών».
Αποφασισμένος να περάσει την «ισότητα στον γάμο»
Διαμετρικά αντίθετες εισηγήσεις δέχεται ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε ό,τι αφορά τον χρόνο προώθησης της «ισότητας στον γάμο» – μια ανατρεπτική παρέμβαση που ο ίδιος έχει προαναγγείλει από τη ΔΕΘ –, με την προοπτική επίσπευσης της πρωτοβουλίας να ζωηρεύει, σύμφωνα με τους ενδοκυβερνητικούς ψιθύρους. Απέναντι στους επιφυλακτικούς ή τους κάθετα διαφωνούντες, οι οποίοι επιμένουν για μετάθεση της παρέμβασης για τον γάμο και την τεκνοθεσία των ομόφυλων ζευγαριών τουλάχιστον μετά τις ευρωεκλογές, αν όχι αργότερα μέσα στην τετραετία, πληθαίνουν οι φωνές που ζητούν από τον Πρωθυπουργό να κινηθεί το αργότερο μέχρι την προσεχή άνοιξη.
Εγκυρες πηγές λένε ότι ο Πρωθυπουργός είναι αποφασισμένος σε κάθε περίπτωση να περάσει την «ισότητα στον γάμο» εντός του 2024, συνδέοντας άμεσα την ατζέντα «συμπερίληψης» (και τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ+ συνεπώς) με το όραμά του για ένα «προοδευτικό» ευρωπαϊκό κράτος. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες έχουν ολοκληρωθεί κρυφές μετρήσεις – το γνωστό focus group – οι οποίες έχουν δώσει στο πρωθυπουργικό γραφείο σημαντικά δεδομένα: ένα από αυτά είναι ότι το θέμα γάμου και πολύ περισσότερο τεκνοθεσίας των ομοφύλων ενοχλεί κυρίως το δεξιό ακροατήριο (αποτυπώνονται άλλωστε οι απόψεις και στις φανερές μετρήσεις) ωστόσο οι ψηφοφόροι της ΝΔ δεν το κρίνουν ως ισχυρό θέμα μετατόπισης της ψήφου τους.
Το Μαξίμου έχει στα χέρια του εδώ και δύο χρόνια τις εισηγήσεις της ειδικής επιτροπής που είχε συστήσει ο Μητσοτάκης για τα ζητήματα των ΛΟΑΤΚΙ+ υπό τον πρώην πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου Λινό-Αλέξανδρο Σισιλιάνο, ενώ ο Πρωθυπουργός από το καλοκαίρι μιλούσε για φιλοδοξίες οι οποίες έχουν τεθεί «πολύ ψηλά» σε ό,τι αφορά την εφαρμογή της κυβερνητικής στρατηγικής για τους ΛΟΑΤΚΙ+.
ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ. Είναι δεδομένος ο προβληματισμός τόσο στο φόντο των πρώτων αντιδράσεων της Εκκλησίας όσο και για τις δημόσια διατυπωμένες διαφωνίες μελών της κυβέρνησης και της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της ΝΔ. Ηδη πάντως από την κυβέρνηση μιλούν για «διάκριση εξουσιών», ενώ η επιχειρηματολογία αναμένεται να στραφεί στην ανάγκη να διορθωθούν αδικίες και να καλυφθούν κενά στην προστασία των παιδιών.
«Υπάρχει η νομοθετική, η εκτελεστική και η δικαστική εξουσία στη χώρα με διακριτούς ρόλους. Και με βάση τα προγράμματά της η εκτελεστική εξουσία προχωρά για τα συμφέροντα της κοινωνίας» έλεγε προ ημερών (Open) ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης. Και με νόημα σχολίαζε ότι υπάρχουν «καμιά φορά και οι περιπτώσεις που ρυθμίζονται και αποκαθίστανται κάποιες αδικίες για κάποιους ανθρώπους».
Ενδυνάμωση των νεότερων γενεών και στήριξη των γονέων
«Η αντιμετώπιση του δημογραφικού ζητήματος τέμνει οριζόντια όλες τις πολιτικές» έλεγε προ δεκαημέρου η Σοφία Ζαχαράκη από το Ζάγκρεμπ, όπου πραγματοποιήθηκε συνέδριο της Κομισιόν για το δημογραφικό στην Ευρώπη, με τη συμμετοχή της επιτρόπου για τη Δημογραφία και τη Δημοκρατία Ντούμπραβκα Σούιτσα.
Η υπουργός Οικογένειας και Κοινωνικής Συνοχής προσκάλεσε την επίτροπο στην Αθήνα και αναμένεται η οριστικοποίηση της επίσκεψης, ενόσω η κυβέρνηση τρέχει στο παρασκήνιο την προετοιμασία της πρώτης εθνικής στρατηγικής για το δημογραφικό. Στόχος, να διαμορφωθεί πριν από τις ευρωεκλογές μια συνεκτική εργαλειοθήκη, η οποία θα πατά εν μέρει και στις κατευθύνσεις που έδωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προς τα κράτη – μέλη τον περασμένο Οκτώβριο γύρω από συγκεκριμένους πυλώνες: στήριξη των γονέων με εξισορρόπηση επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής, ενδυνάμωση των νεότερων γενεών ώστε να διευκολυνθεί η πρόσβασή τους στην αγορά εργασίας και σε οικονομικά προσιτή στέγη κ.ά. Στο πρότζεκτ συμμετέχουν ήδη όλα τα υπουργεία έχοντας ορίσει έναν εκπρόσωπό τους και η συνεννόηση γίνεται τις τελευταίες εβδομάδες μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας.
Το πρώτο ορόσημο για εξελίξεις θα είναι, κατά πληροφορίες, το τελευταίο δεκαήμερο του Ιανουαρίου, καθώς τότε αναμένεται να ολοκληρωθεί η κατάθεση απόψεων και δράσεων ανά υπουργείο, με ζητούμενο να προταθούν νέες – κοστολογημένες – πολιτικές. Η κυβέρνηση σκοπεύει να ανοίξει διάλογο με τα κόμματα, ζητώντας προτάσεις, ενώ προδιαγράφεται διαβούλευση με την τοπική αυτοδιοίκηση, την επιστημονική κοινότητα και την κοινωνία των πολιτών.
ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ. Σημείο – κλειδί είναι η σύσταση «Παρατηρητηρίου» για τη δημογραφική πολιτική (μέσω ΕΣΠΑ) στις αρχές του νέου έτους ώστε να υπάρχει επιστημονικά τεκμηριωμένη καταγραφή δεδομένων νομό – νομό. Με τον τρόπο αυτό το καθ’ ύλην αρμόδιο υπουργείο προτίθεται να προκρίνει σημειακές παρεμβάσεις ανά περιφέρεια, πέραν των οριζόντιων λύσεων για τη στήριξη της οικογένειας, ενώ στον σχεδιασμό της υπουργού είναι οι ενημερωτικές δράσεις αρχικά στην Αττική και έπειτα στην επικράτεια.
Σε κάθε περίπτωση ο Κυριάκος Μητσοτάκης περιμένει ολοκληρωμένες προτάσεις εντός Απριλίου ή το αργότερο στις αρχές Μαΐου προκειμένου να επιλέξει τις οριστικές κατευθύνσεις. Σύμφωνα με πληροφορίες, υπό επεξεργασία αρχίζουν να τίθενται «τολμηρά» βήματα, τα οποία μένει ωστόσο να αξιολογηθούν και ως προς το δημοσιονομικό κόστος τους, όπως μεταξύ άλλων η προοπτική συνδρομής του κράτους στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή και η παροχή κινήτρων για την κρυοσυντήρηση ωαρίων.
Τον Απρίλιο στα βαθύτερα νερά των ελληνοτουρκικών
Με οδηγό την ηρεμία σε όλα τα επίπεδα, με κριτήριο τα βήματα οικοδόμησης εμπιστοσύνης και αναζητώντας την κατάλληλη στιγμή για τις πιο «δύσκολες» συζητήσεις στο πλαίσιο του ελληνοτουρκικού πολιτικού διαλόγου κινείται η Αθήνα, μετά το θετικό αποτύπωμα της 7ης Δεκεμβρίου. Οι υπογραφές του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στη «Διακήρυξη των Αθηνών» καθώς και οι συμφωνίες-κοινές δηλώσεις και μνημόνια κατανόησης που υπήρξαν ανάμεσα στις δύο πλευρές λειτουργούν ως πρώτο καθοριστικό βήμα στη συνέχιση του διαλόγου έως και στην αναζήτηση λύσεων στα ζητήματα που προκαλούν σοβαρές τριβές.
«Οταν ωριμάσουν οι συνθήκες», όπως έχει πει ο Μητσοτάκης, μπορεί να έρθει η προσέγγιση για την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ, με τον ίδιο αποφασισμένο να εκμεταλλευτεί κάθε ευκαιρία διερεύνησης της δυνατότητας επίλυσης της διαφοράς μέσω της διεθνούς δικαιοσύνης. Πρώτο ορόσημο για το αν υπάρχει προοπτική να ανάψει πράσινο φως προκειμένου στη συνέχεια οι υπουργοί Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης και Χακάν Φιντάν να μπουν στα βαθύτερα νερά των ελληντουρκικών θεωρείται ο Απρίλιος, οπότε ο Μητσοτάκης θα πραγματοποιήσει επίσημη επίσκεψη στην Αγκυρα. Ο διάλογος για τις θαλάσσιες ζώνες, όταν έρθει η ώρα, όπως σημειώνουν αρμόδιες πηγές, θα έχει ως προτεραιότητα ή έστω ως σημείο εκκίνησης την περιοχή του Αιγαίου και εν συνεχεία την Ανατολική Μεσόγειο.
ΟΙ ΕΠΑΦΕΣ. Εν αναμονή του ραντεβού κορυφής στην Αγκυρα που θα δώσει κατευθύνσεις για τη συνέχεια εντός του 2024 και με δεδομένο ότι οι δύο ηγέτες θα έχουν και δεύτερη ευκαιρία να ξαναβρεθούν επί αμερικανικού εδάφους κατά τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στην Ουάσιγκτον, έχουν ήδη δρομολογηθεί κρίσιμα ραντεβού – λειτουργώντας προφανώς και για τις δύο πλευρές προπαρασκευαστικά αλλά και ως «σφυγμομέτρηση» διαθέσεων. Με σταθερή τη θέση της Αθήνας για ελληνοτουρκική προσέγγιση «βήμα – βήμα», μέσα στον χειμώνα αναμένονται επαφές μεταξύ Γεραπετρίτη και Φιντάν και η συνεργασία των υφυπουργών Εξωτερικών Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου και Κώστα Φραγκογιάννη με τον Μπουράκ Ακσαπάρ στα επίπεδα του πολιτικού διαλόγου και της θετικής ατζέντας, ενώ αναμένονται εξελίξεις στο επίπεδο των μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης με επικεφαλής τον πρέσβη Χάρη Λαλάκο.
