Η εκλογική γεωγραφία της Ηπείρου τα τελευταία δέκα χρόνια έχει μεταβληθεί αρκετά, κυρίως λόγω της αναδιάταξης του πολιτικού σκηνικού και της ανάδειξης του ΣΥΡΙΖΑ ως ενός από τους δύο πόλους του δικομματισμού. Η προ δεκαετιών ιστορική συντηρητική εκλογική συμπεριφορά έχει μετατοπιστεί προς τα αριστερά.

Ο ΣΥΡΙΖΑ, από το 2015, αναδεικνύεται σταθερά πρώτο κόμμα στην εκλογική περιφέρεια της Αρτας (τόπο καταγωγής του Αλέξη Τσίπρα), ενώ το 2019, στα Ιωάννινα, τη μεγαλύτερη εκλογική περιφέρεια της Ηπείρου, βρέθηκε μόλις 1,1% πίσω από τη Νέα Δημοκρατία. Είναι χαρακτηριστικό ότι και στις τέσσερις εκλογικές περιφέρειες της Ηπείρου, ο ΣΥΡΙΖΑ είχε ποσοστά υψηλότερα του εθνικού του ποσοστού.

Η απογραφή του 2021 «πλήγωσε» σημαντικά την Ηπειρο, καθώς απώλεσε δύο έδρες, με τη Θεσπρωτία να γίνεται εκ νέου μονοεδρική περιφέρεια και τον νομό Αρτας να χάνει τη μία από τις τρεις έδρες του.

Μονοεδρική υπόθεση

Η Θεσπρωτία στο νέο Κοινοβούλιο θα εκπροσωπηθεί από έναν αντί για δύο βουλευτές, κάνοντας την αναμέτρηση για την πρώτη θέση σε τοπικό επίπεδο αγώνα «ζωής και θανάτου» για τα δύο μεγάλα κόμματα.

H Νέα Δημοκρατία, το 2019, είχε ένα προβάδισμα της τάξης των δέκα ποσοστιαίων μονάδων έναντι του ΣΥΡΙΖΑ, το οποίο της δίνει έναν αέρα στη μάχη των προσεχών εκλογών. Ο Βασίλης Γιόγιακας στοχεύει στην άνετη επανεκλογή του, καθώς το 2019 είχε πολύ σημαντική διαφορά από τους υπόλοιπους ανθυποψηφίους του (9.009 σταυρούς έναντι 1.072 της δεύτερης Αντιγόνης Φίλη – Πασχάλη).

Στο ίδιο ψηφοδέλτιο θα βρίσκεται και πάλι ο δικηγόρος Γιάννης Παπαγιάννης (3ος με 880 σταυρούς), ενώ πρώτη φορά διεκδικεί τον σταυρό προτίμησης η δημοτική υπάλληλος Ερρικα Ντούμα.

Δύσκολο είναι το έργο του δυναμικά ανερχόμενου στην κομματική πυραμίδα του ΣΥΡΙΖΑ, τομεάρχη Ψηφιακής Διακυβέρνησης και  νυν βουλευτή Μάριου Κάτση, ο οποίος θα δώσει τη μάχη για την ανάδειξη του ΣΥΡΙΖΑ σε πρώτο κόμμα στη Θεσπρωτία, μαζί με τη δημοσιογράφο Αννα Στεργίου και τον υποψήφιο δήμαρχο Ηγουμενίτσας το 2019, Γιάννη Γόγολο.

Χωρίς εκπλήξεις

Σε αντίθεση με τα Ιωάννινα και τη Θεσπρωτία, βέβαιη είναι η κατανομή των εδρών στη διεδρική περιφέρεια της Πρέβεζας, με τη Νέα Δημοκρατία και τον ΣΥΡΙΖΑ να μοιράζονται από μία.

Από τη Νέα Δημοκρατία, εκτός από τον νυν βουλευτή Στέργιο Γιαννάκη (7.088 σταυρούς), συμμετέχει και ο πρώτος επιλαχών του 2019, Σπύρος Κυριακής (6.073 σταυρούς).

Ανανεωμένη είναι η γυναικεία παρουσία, με τη σύμβουλο επικοινωνίας Μαρία Κατσικοβόρδου και τη δικηγόρο Ιωάννα Μπεϊντάρη να δοκιμάζουν για πρώτη φορά τις δυνάμεις τους. Από πλευράς ΣΥΡΙΖΑ, με εξαίρεση τον νυν βουλευτή και πρώην υφυπουργό Εργασίας, Κώστα Μπάρκα, το υπόλοιπο ψηφοδέλτιο αποτελείται από στελέχη που δεν είχαν συμμετάσχει στο αντίστοιχο του 2019. Ο εκπαιδευτικός και πρόεδρος της ΕΛΜΕ Πρέβεζας, Πάνος Λελοβίτης, η φιλόλογος Μαρία Μάρκου και η καθαρίστρια Δημητρούλα Ρεβησίου ολοκληρώνουν την τετράδα των υποψηφίων.

«Αναλογικές» ανατροπές

Σκληρή αναμένεται η μάχη στον Νομό Ιωαννίνων, καθώς η απλή αναλογική αναμένεται να φέρει σημαντική αλλαγή στην κατανομή των εδρών, με το κυβερνών κόμμα να κινδυνεύει να χάσει δύο (ή, σε κάποια σενάρια, και τρεις) από τους τέσσερις βουλευτές που είχε στη διαλυθείσα Βουλή. Αντιθέτως, η κάλπη της 21ης Μαΐου δεν αποκλείεται να διπλασιάσει τις έδρες του ΣΥΡΙΖΑ και να καταφέρουν να εκλέξουν βουλευτή το ΠΑΣΟΚ και, υπό συνθήκες, το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας.

Στο ψηφοδέλτιο της Νέας Δημοκρατίας βρίσκεται εκ νέου ο Πρόεδρος της Βουλής Κωνσταντίνος Τασούλας (1ος με 12.488 σταυρούς), ο οποίος θα διεκδικήσει και πάλι την πρώτη θέση σε σταυρούς.

Ο δεύτερος σε δύναμη βουλευτής του 2019, πρώην υπουργός Σταύρος Καλογιάννης, αποφάσισε να μη διεκδικήσει νέα θητεία, αφήνοντας την παιδίατρο και νυν βουλευτή Μαρία – Αλεξάνδρα Κεφάλα (3η με 9.412 σταυρούς) να φλερτάρει με τη δεύτερη θέση και τον υφυπουργό Περιβάλλοντος Γιώργο Αμυρά (4ος με 8.886 σταυρούς) να διεκδικεί τις πιθανότητες του να μπει σφήνα στο δίδυμο Τασούλα – Κεφάλα.

Στην υπόλοιπη σύνθεση του ψηφοδελτίου βρίσκουμε τον πρωταθλητή Ευρώπης του 2004, δημοτικό συμβούλο Αθηναίων και παλαίμαχο ποδοσφαιριστή, Γιούρκα Σεϊταρίδη, τη σύζυγο του ολυμπιονίκη Κώστα Κεντέρη και επιχειρηματία στον χώρο του τουρισμού Ελισάβετ Εξάρχου, την αντιπρόεδρο της νομαρχιακής του κόμματος Αντωνία Κορτζή και τον πολιτικό μηχανικό Σπύρο Κωνσταντόπουλο να επιδιώκουν την καλύτερη δυνατή επίδοση.

Ισχυρό είναι και το ψηφοδέλτιο του ΣΥΡΙΖΑ στον Νομό Ιωαννίνων καθώς, εκτός από τη νυν βουλευτή Μερόπη Τζούφη (11.253 σταυροί), συμμετέχουν και ο πρώην βουλευτής Γιάννης Στέφος (10.208 σταυροί), ο πρώην βουλευτής του ΠΑΣΟΚ Θανάσης Οικονόμου, ο πρώην πρύτανης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Τριαντάφυλλος Αλμπάνης και ο συνδικαλιστής Χρήστος Γρίβας. Υποψήφιοι είναι και η δικηγόρος Λίλα Σουλελέ και ο ψυχολόγος Μάκης Κωστούλας.

Από τον χώρο του ΠΑΣΟΚ, τη μάχη για την πρωτιά αναμένεται να δώσουν οι δύο πρώτοι σε σταυρούς το 2019, ο πρώην πρύτανης του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών (και διεκδικητής της προεδρίας του Κινήματος Αλλαγής το 2017) Κωνσταντίνος Γιάτσιος (1ος με 3.155 σταυρούς) και ο χημικός Θανάσης Μαντάλοβας (2ος με 2.701 σταυρούς).

Για το ΚΚΕ, την πέμπτη έδρα των Ιωαννίνων θα διεκδικήσουν και πάλι ο Νίκος Εξαρχος, πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Ιωαννίνων, η δικηγόρος και δημοτική σύμβουλος Ολυ Τσουμάνη, ο οικοδόμος Θανάσης Νάκος, ο συνταξιούχος ηλεκτρολόγος Τάκης Τασιούλας, η μαία Χριστίνα Τουλκιαρίδου, ενώ στο ψηφοδέλτιο συμμετέχουν επίσης η Ανθή Λύγδα, αντιπρόεδρος του Σωματείου Επισιτισμού Τουρισμού Ιωαννίνων, και ο μουσικός Βασίλης Παπαγεωργίου.

Δύσκολη πίστα για το ΠΑΣΟΚ

Στην Αρτα, η απώλεια μιας έδρας οδηγεί αναπόφευκτα στην κατανομή μιας έδρας μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και Νέας Δημοκρατίας, με τον νυν βουλευτή του ΠΑΣΟΚ, Χρήστο Γκόγκα, να θεωρείται απίθανο να διατηρήσει την έδρα του.

Η ισχυρή επίδοση του ΣΥΡΙΖΑ στον νομό (όπου πέτυχε το 3ο υψηλότερο πανελλαδικά ποσοστό του, πίσω μόνο από το Ηράκλειο και την Αχαΐα) και η παρουσία στο ψηφοδέλτιο της πρώην υπουργού και ηγετικού στελέχους του κόμματος, Ολγας Γεροβασίλη, δίνουν μια σημαντική δυναμική στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Υποψήφιοι είναι και ο πρώην βουλευτής και δεύτερος σε σταυρούς το 2019, δικηγόρος, Βασίλης Τσίρκας και ο, επίσης υποψήφιος το 2019, δημόσιος υπάλληλος, Γρηγόρης Βλάρας. Το ψηφοδέλτιο συμπληρώνει η πρωτοεμφανιζόμενη παιδοψυχολόγος Μαργαρίτα Μπουραντά. Από τη Νέα Δημοκρατία ισχυρή είναι η υποψηφιότητα του νυν βουλευτή και υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης Γιώργου Στύλιου, του 3ου σε σταυρούς το 2019 Ντίνου Παπαδημητρίου, της φιλολόγου Φαίης Κυριακίδου και της δικηγόρου Φωτεινής Σκουτέρη.