Eνα νέο, ισχυρότερο δίχτυ προστασίας για την ασφάλεια των ψηφιακών προϊόντων που αγοράζουν οι καταναλωτές σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης τίθεται σε άμεση εφαρμογή. Οι νέοι κανόνες έρχονται να αντιμετωπίσουν τους κινδύνους για την ασφάλεια που συνδέονται με τις νέες τεχνολογίες και την αύξηση του ηλεκτρονικού εμπορίου.

Συγκεκριμένα, τα μη ασφαλή προϊόντα (π.χ. κινητά τηλέφωνα, υπολογιστές, λάπτοπ, ρούτερς, συσκευές WiFi, «έξυπνα» ρολόγια, παιχνιδομηχανές κ.λπ.) θα αφαιρούνται από τα ηλεκτρονικά καταστήματα εντός δύο ημερών από την αξιολόγηση-εντοπισμό τους, ενώ οι καταναλωτές θα ενημερώνονται μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου για το αν έχουν αγοράσει κάποιο μη ασφαλές προϊόν.

Ακόμη, σε περίπτωση ανάκλησης ενός προϊόντος, οι καταναλωτές θα έχουν το δικαίωμα αντικατάστασης, δωρεάν επισκευής ή επιστροφής των χρημάτων τους, ενώ κάθε προϊόν που πωλείται θα πρέπει να έχει τουλάχιστον έναν υπεύθυνο για την εμπορία του εντός της ΕΕ.

Ασφάλεια

Στόχος του νέου κανονισμού είναι να διασφαλίζεται ότι τα προϊόντα που διατίθενται στην ΕΕ, μέσω των φυσικών ή των ηλεκτρονικών καταστημάτων, θα τηρούν τις υψηλότερες απαιτήσεις ασφάλειας. Η άμεση εφαρμογή των νέων μέτρων αναμένεται να οδηγήσει σε εξοικονόμηση περίπου 1 δισ. ευρώ το πρώτο έτος εφαρμογής του κανονισμού και περίπου 5,5 δισ. ευρώ μέσα στην επόμενη δεκαετία.

Με τη μείωση του αριθμού των μη ασφαλών προϊόντων στην αγορά, εκτιμάται ότι θα μειωθεί και η ζημιά των καταναλωτών της ΕΕ, κυρίως λόγω της αποτροπής των ατυχημάτων που σχετίζονται με τα ελαττωματικά προϊόντα (σήμερα η ζημιά αυτή ανέρχεται σε 11,5 δισ. ευρώ ετησίως), αλλά και του κόστους της υγειονομικής περίθαλψης (εκτιμάται σε 6,7 δισ. ευρώ ετησίως).

Ο νέος κανονισμός που εγκρίθηκε στις αρχές της εβδομάδας από το Ευρωκοινοβούλιο θα έχει άμεση εφαρμογή, καθώς ουσιαστικά επικαιροποιεί την υφιστάμενη οδηγία για τη γενική ασφάλεια των προϊόντων, με βάση τις τελευταίες εξελίξεις στον ψηφιακό τομέα και την αύξηση των διαδικτυακών αγορών.

Προκειμένου να διασφαλίζεται ότι όλα τα προϊόντα που διατίθενται στην ευρωπαϊκή αγορά είναι ασφαλή για το σύνολο των καταναλωτών, ο κανονισμός περιλαμβάνει μέτρα προστασίας ακόμα και για τους πλέον ευάλωτους καταναλωτές (π.χ. παιδιά), καθώς πλέον η ηλικία, το φύλο και η ασφάλεια στο Διαδίκτυο θα λαμβάνονται υπόψη κατά την αξιολόγηση του κάθε προϊόντος.

Υποχρεώσεις

Επιπλέον, ο νέος κανονισμός επεκτείνει τις υποχρεώσεις των εταιρειών (κατασκευαστές, εισαγωγείς, διανομείς κ.λπ.) και δίνει περισσότερες εξουσίες στις εποπτικές αρχές, ενώ θεσπίζει σαφείς υποχρεώσεις για τις ηλεκτρονικές πλατφόρμες εμπορίου.

Στο εξής, οι πλατφόρμες θα πρέπει να συνεργάζονται με τις εποπτικές αρχές για να ελαττώνουν τους κινδύνους. Από την πλευρά τους, οι αρμόδιες αρχές θα μπορούν να δίνουν εντολές στις ηλεκτρονικές πλατφόρμες να αφαιρούν επικίνδυνα προϊόντα ή να αποκλείουν την πρόσβαση των καταναλωτών σε αυτά, χωρίς καθυστέρηση και σε κάθε περίπτωση εντός δύο εργάσιμων ημερών!

Επίσης, ο κανονισμός προβλέπει ότι τα προϊόντα που παράγονται εκτός ΕΕ θα μπορούν να διατίθενται στην εσωτερική αγορά, μόνο εάν υπάρχει οικονομικός φορέας εγκατεστημένος στην Ευρωπαϊκή Ενωση, ο οποίος θα είναι υπεύθυνος για την ασφάλειά τους.

Διαδικασία ανάκλησης προϊόντων

Η αναθεωρημένη νομοθεσία θα βελτιώσει τη διαδικασία ανάκλησης προϊόντων, καθώς τα σχετικά νούμερα για τις επιστροφές είναι χαμηλά επί του παρόντος. Εκτιμάται δε ότι ένας στους τρεις καταναλωτές στην ΕΕ εξακολουθεί να χρησιμοποιεί προϊόντα που έχουν ανακληθεί.

Με τους νέους κανόνες, όταν αποφασίζεται η ανάκληση ενός προϊόντος, οι καταναλωτές θα ενημερώνονται άμεσα και θα τους προσφέρεται η επιλογή για επισκευή, αντικατάσταση ή επιστροφή χρημάτων. Οι καταναλωτές θα έχουν επίσης το δικαίωμα να υποβάλουν καταγγελίες ή να προσφύγουν συλλογικά στη Δικαιοσύνη. Οι πληροφορίες σχετικά με την ασφάλεια των προϊόντων και τις δυνατότητες προσφυγής των καταναλωτών θα πρέπει να είναι διαθέσιμες σε σαφή και εύκολα κατανοητή γλώσσα.

Το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης της ΕΕ για τα επικίνδυνα προϊόντα («πύλη ασφαλείας») θα εκσυγχρονιστεί ώστε να εντοπίζονται πιο αποτελεσματικά τα μη ασφαλή προϊόντα, αλλά και για να παρέχεται ευκολότερη πρόσβαση στα άτομα με αναπηρία.