Οι παραγγελίες για νέα, πιο «πράσινα» και πιο ακριβά πλοία κυριάρχησαν στα ναυπηγεία το 2022, τάση που αναμένεται να ενταθεί τα επόμενα χρόνια σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα ο μεγαλύτερος ναυλομεσιτικός οίκος Clarksons, με έδρα το Λονδίνο.

Το 2022 μπορεί οι όγκοι νέων παραγγελιών πλοίων από τους πλοιοκτήτες να μειώθηκαν κατά 20% σε ετήσια βάση σε όρους αντισταθμιστικής χωρητικότητας (Compensated Gross Tonnage – CGT), ωστόσο από την άλλη πλευρά ήταν μια πολύ ενδιαφέρουσα χρονιά, καθώς οι πλοιοκτήτες εστίασαν το ενδιαφέρον τους σε πιο πολύπλοκα και εξειδικευμένα πλοία, με τα κόστη ναυπήγησης να αυξάνονται τουλάχιστον κατά 15%. Ειδικότερα σημειώθηκε ρεκόρ νέων ναυπηγήσεων σε πλοία μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG Carriers), ενώ πολύ μεγάλες ήταν οι επενδύσεις σε πλοία που θα χρησιμοποιούν εναλλακτικά καύσιμα, καθώς το 61% της χωρητικότητας που παραγγέλθηκε θα χρησιμοποιεί καύσιμα μηδενικών εκπομπών άνθρακα στο μέλλον.

Ετσι η συνολική αξία των παραγγελιών έφτασε στα 124 δισ. δολάρια, αυξημένη κατά 6% σε σύγκριση με έναν χρόνο πριν.

Σύμφωνα με τους Clarksons, το 2022 είχαμε σημαντική αύξηση παραγγελιών για LNG Carriers (τοποθετήθηκαν παραγγελίες για 182 πλοία, +36% σε όρους CGT), για πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων (350 πλοία, μείωση κατά 50% σε ετήσια βάση, αλλά εξακολουθεί να είναι το τρίτο μεγαλύτερο ρεκόρ σε TEU) και για πλοία μεταφοράς οχημάτων (Car Carrier με 69 πλοία).

Αντιθέτως, στα δεξαμενόπλοια παρά τη βελτίωση των αγορών οι παραγγελίες μειώθηκαν κατά 64%, ενώ στα πλοία μεταφοράς χύδην ξηρού φορτίου μειώθηκαν κατά 54%. Οι αυξημένες παραγγελίες δεξαμενοπλοίων φαίνονται πάντως πιθανές για το 2023, μαζί με συνεχείς τοποθετήσεις νέων παραγγελιών στα LNG Carriers.

Επίσης, όπως εκτιμά ο ναυλομεσιτικός οίκος, η τάση των νέων παραγγελιών θα επηρεαστεί από την έναρξη με την αρχή του 2023 σε ισχύ των νέων περιβαλλοντικών κανονισμών (EEXI, CII) του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού στο πλαίσιο της προσπάθειας μείωσης και τελικά απαλλαγής της ναυτιλίας από τις ανθρακούχες εκπομπές.

Με εναλλακτικά καύσιμα

Είναι χαρακτηριστικό ότι στη διάρκεια του 2022 το 61% της χωρητικότητας που παραγγέλθηκε (35% κατ’ αριθμό πλοίων) θα χρησιμοποιεί εναλλακτικά καύσιμα. Ειδικότερα, πάνω από το ήμισυ της χωρητικότητας που παραγγέλθηκε (397 παραγγελίες, 36,7 εκατ. GT) ήταν πλοία διπλού καυσίμου (δηλαδή χρήση και συμβατικού και LNG), το 7,0% θα χρησιμοποιεί μεθανόλη (43 παραγγελίες, 5,0 εκατ. GT), το 1,1% υγραέριο LPG (17 παραγγελίες, 0,8 εκατ. GT) και το 1,2% θα αξιοποιεί και υβριδική μπαταρία. Επιπλέον το 10,8% των παραγγελιών είναι «ammonia ready», θα μπορεί δηλαδή να χρησιμοποιεί και αμμωνία (90 παραγγελίες, 7,7 εκατ. GT), το 1,4% των παραγγελιών ήταν «LNG ready» (31 παραγγελίες), το 0,1% «hydrogen ready» (22 παραγγελίες) «methanol ready».

Τα κινεζικά ναυπηγεία διατήρησαν τα πρωτεία κερδίζοντας τις περισσότερες παραγγελίες (49%) και η Νότια Κορέα ακολούθησε με 38%. Στην τρίτη θέση η Ιαπωνία. Η συνολική ναυπηγική παραγωγή μειώθηκε κατά 8%, ενώ η ευρωπαϊκή παραγωγή έχει σταθεροποιηθεί (στα 2,5 εκατ. CGT και 8% του παγκόσμιου μεριδίου αγοράς με τη βοήθεια των κρουαζιεροπλοίων). Ο ναυλομεσιτικός οίκος προβλέπει ότι η παραγωγή θα αρχίσει να αυξάνεται (κατά περίπου 6% το 2023), με τα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων και τα LNG Carriers να κυριαρχούν, ενώ το μερίδιο παραγωγής της Νότιας Κορέας θα ανέβει.

Ο ανταγωνισμός

Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι με βάση την εθνικότητα των πλοιοκτητών που τοποθέτησαν παραγγελίες το 2022, προηγούνται οι Κινέζοι με παραγγελίες αξίας 18,4 δισ. δολαρίων και ακολουθούν οι Ιάπωνες με 15,1 δισ. δολ. και οι Ιταλοί με 11 δισ. δολ., καλύπτοντας όλοι μαζί το 36% των συνολικών επενδύσεων. Οι έλληνες πλοιοκτήτες βρέθηκαν πίσω, καθώς τοποθέτησαν παραγγελίες μόλις 8,5 δισ. δολαρίων. Μάλλον «φυλάνε δυνάμεις» για αργότερα.

Τέλος, μια άλλη εξέλιξη που έχει τη σημασία της είναι ότι το ναυπηγικό capacity έχει μειωθεί σχεδόν κατά 40% σε σύγκριση με μία δεκαετία πριν, καθώς τα μεγάλα ενεργά ναυπηγεία είναι 131 από 320 που ήταν το 2009.