Στέφανος Δημητρίου

Ο ελεύθερος άνθρωπος

Ο πολιτικός ανθρωπισμός και η «πολιτική μηχανή του Ζαν Ζακ Ρουσσώ

Πόλις, 2021, σ. 608

Τιμή 25 ευρώ

Ενα εξαιρετικό έργο του αναπληρωτή καθηγητή Φιλοσοφίας. Μια πραγματεία για τον Ρουσσώ, αλλά όχι μόνο, που θα άξιζε να μεταφραστεί για να γίνει γνωστή παντού. Ο ελεύθερος άνθρωπος του Ρουσσώ είναι αυτοκυβερνήτης και αυτονομοθέτης. Ο Ζαν Ζακ έθεσε το ζήτημα του πώς νομιμοποιείται μαζί με την ελευθερία και η πολιτική κοινωνία. Ο Ρουσσώ, σε αντίθεση με τον ατομικιστικό φιλελευθερισμό του Χομπς αλλά και του Λοκ, θα εστιάσει στο ζήτημα της πολιτικής ενότητας, όχι από τη σκοπιά του κυρίαρχου, αλλά από τη σκοπιά του ελεύθερου και αυτόνομου ατόμου. Σε μια εποχή που διαβάζουμε συντηρητικές τερατολογίες για το έργο του Ρουσσώ και για την πολιτική ως έργο των ελίτ και όχι των πολλών, τέτοια βιβλία αξίζουν.

Βάσω Κιντή

Φιλοσοφία της ιστορίας

Πόλις, 2021, σ. 505

Τιμή 22 ευρώ

Η καθηγήτρια Φιλοσοφίας σ’ αυτό το σημαντικό και βαθυστόχαστο βιβλίο της «χρησιμοποιεί» εύστοχα τη φιλοσοφική σκέψη για να διεισδύσει σε δύσκολα ερωτήματα που αφορούν τη γνώση του παρελθόντος και της ιστορίας του. Μεθοδολογικά στο βιβλίο από τη μια είναι το παρελθόν και από την άλλη η γλώσσα και η γραμμένη ιστορία των ιστορικών επιστημών. Ετσι αφού εξετάσει τα αντικείμενα της ιστορίας: το παρελθόν και τα γεγονότα, περνά στον τρόπο και τη γλώσσα που χρησιμοποιούν οι ιστορικοί όταν μιλούν για το παρελθόν. Πόσο αντικειμενικότητα και πόσο υποκειμενισμός υπάρχει σ’ αυτή τη γλώσσα; Και ολοκληρώνει με τις απαντήσεις στο κατά πόσο η ιστορία είναι μια αντικειμενική επιστήμη και ποια εντέλει είναι η σημασία της γι’ εμάς.

Βάλτερ Μπένγιαμιν

Ημερολόγιο Μόσχας

Μτφ: Εμη Βαϊκούση

Πρόλογος: Γκέρσομ Σόλεμ

Επίμετρο: Κώστας Θ. Καλφόπουλος

Καστανιώτη, 2021, σ. 267

Τιμή 16 ευρώ

Ο Μπένγιαμιν την εποχή της μέσης Βαϊμάρης προβληματιζόταν για το αν πρέπει να ενταχθεί στο Γερμανικό Κομμουνιστικό Κόμμα. Το ταξίδι του στη Μόσχα το 1926, το κρίσιμο έτος, πριν από την οριστική κατά κράτος επικράτηση του Στάλιν το επόμενο έτος, θα μπορούσε να εξεταστεί και ως προσπάθεια να λύσει τις απορίες του για τη φύση και τον χαρακτήρα του μπολσεβίκικου καθεστώτος. Το επέβαλλε όμως και ο έρωτάς του  για το στέλεχος των μπολσεβίκων Ασια Λάτσις. Εφυγε απογοητευμένος από αυτό που αποκάλυψε η ρωσική πραγματικότητα αλλά και από τον έρωτά του. Οι αυταπάτες του και το πώς αυτές διαλύθηκαν φαίνονται σ’ αυτές τις επιστολές. Φαίνεται όμως και κάτι παραπάνω και ίσως και πιο σημαντικό. Αποκαλύπτεται η αδυσώπητη σύγκρουση του ελεύθερου πνεύματος με τις πολιτικές σκοπιμότητες, η σύγκρουση της ελευθερίας με την αναγκαιότητα. Κατατοπιστικός ο πρόλογος του Σόλεμ και συγκινητικό το επίμετρο του Καλφόπουλου.

Jean Michel Rey

Η αυτοκτονία της Γερμανίας

Με αφορμή τον Μωυσή του Τόμας Μαν

Μτφ: Ανδρέας Παππάς

Στερέωμα, 2021, σ.256

Τιμή 21 ευρώ

Η νουβέλα Μωυσής του Τόμας Μαν αποτελεί το εφαλτήριο γι’ αυτή την οξυδερκέστατη μελέτη του φιλόσοφου και πανεπιστημιακού συγγραφέα που με αυτήν «βουτά» στις πηγές των σχέσεων της γερμανικής με την εβραϊκή κουλτούρα για να καταδείξει πως η πρώτη δεν μπορεί να εξεταστεί ξεχωριστά από τη δεύτερη. Για να τεκμηριώσει τη θέση περί συνεισφοράς του εβραϊσμού στον γερμανικό κόσμο, καταφεύγει και σε κείμενα των Χάινε, Νίτσε, Κάφκα, Νέλι Ζαχς, Αρεντ και Φρόιντ. Ο ναζισμός ως «προσπάθεια κατάργησης του ελέγχου του εβραϊκού πνεύματος», όπως έγραφε και ο Μαν οδήγησε στην απίσχναση του γερμανικού. Το αντίδοτο; Η λογοτεχνία; Εχετε αντίρρηση; Διαβάστε το βιβλίο και δεν θα έχετε.

Χάρι Μούλις

Υπόθεση 40/61: Η δίκη του Αϊχμαν

Ενα ρεπορτάζ

Μτφ: Μαργαρίτα Μπονάτσου

Εισαγωγή: Ντέμπορα Ντουόρκ

Καστανιώτη, 2021, σ. 243

Τιμή 15 ευρώ

Δεν ήταν μόνο η Χάνα Αρεντ που κάλυψε τη δίκη Αϊχμαν. Πήγαν εκεί και πολλοί διανοούμενοι και δημοσιογράφοι της εποχής. Ενας εξ αυτών ήταν και ένας εκ των κορυφαίων μυθιστοριογράφων της Ολλανδίας. Ο ίδιος χαρακτήρισε τα κείμενα που έγραψε παρακολουθώντας τη δίκη απλά ρεπορτάζ. Δεν θα ήμουν όμως υπερβολικός, αν τα χαρακτήριζα χαστούκι στην αδιαφορία για το μεγαλύτερο έγκλημα της ανθρωπότητας κατά του εαυτού της και φυσικά και κατά ενός μέλους της, των Εβραίων. Ο Αϊχμαν ήταν αυτό που σήμερα ονομάζουμε τεχνοκράτης. Ηξερε καλά τη δουλειά του. Μόνο που δουλειά του ήταν η εξόντωση εκατομμυρίων ανθρώπων. Μια προσωπικότητα που αν και παρουσιάστηκε ως κάποιος που δέχθηκε τη διαταγή ως μοίρα, δεν θα έφτανε έως εκεί αν δεν τον συγκλόνιζε η μορφή του κακού, η μορφή του Χίτλερ. Σπάνιο βιβλίο που δεν πρέπει να λείπει από καμία βιβλιοθήκη.

Γιώργος Παπακωνσταντίνου

Με κάθε τίμημα

Η μάχη για το μέλλον της Ευρώπης

Παπαδόπουλος, 2021, σ. 304

Τιμή 16,99 ευρώ

Ο συγγραφέας ως πολιτικός ανέλαβε το μεγάλο βάρος και κόστος παραμονής της χώρας στο ευρώ και γνώρισε εκ των ένδον την κυριαρχία του δόγματος της προτεραιότητας του δημοσιονομικού χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι μακροοικονομικές ισορροπίες και οι αδυναμίες της αρχικής συγκρότησης του ευρώ ως κοινού νομίσματος χωρών με διαφορετική οικονομική ισχύ. Με βάση αυτά στοχάζεται για το ποια είναι η Ευρώπη, ποια θα μπορούσε να είναι και ποια θα πρέπει να είναι στο εξής λαμβανομένου υπόψη και του αποτυπώματος που θα αφήσει η πανδημία. Μια ψύχραιμη, νηφάλια και αδικημένη κυρίως επιστημονική φωνή.

Το σύγχρονο Διοικητικό

Σύστημα στην Ελλάδα

επιμέλεια Δημήτρη Α. Σωτηρόπουλου και Βασιλικής Νταλάκου

ΕΑΠ, 2021, σ. 437

Τιμή 18,80 ευρώ

Σ’ αυτόν τον εξαιρετικό συλλογικό τόμο, υπό την επιμέλεια των δυο πολύ καλών μελετητών της ελληνικής δημόσιας διοίκησης, αναλύονται οι κυριότερες παράμετροι τής και προτείνονται κατάλληλες μεταρρυθμιστικές πολιτικές. Το Σύνταγμα, η δημόσια πολιτική, οι σχέσεις δημόσιας διοίκησης και πολιτικής εξουσίας, η ρυθμιστική διακυβέρνηση και η καλή νομοθέτηση, ο δημόσιος τομέας, τα κυβερνητικά όργανα, τα υπουργεία, οι ανεξάρτητες αρχές, οι κατηγορίες των δημοσίων υπαλλήλων, η Τοπική Αυτοδιοίκηση και ο θεσμός των Περιφερειών, η ιστορική πολιτισμική και δομο-λειτουργική εξέλιξη των κυριότερων θεσμών της δημόσιας διοίκησης και τέλος μια ανάλυση του επιμελητή Δημήτρη Α. Σωτηρόπουλου για τις επιπτώσεις της πανδημίας στο διοικητικό σύστημα αποτελούν το πεδίο στο οποίο ξεδιπλώνονται όλες οι παθογένειες αλλά και οι καλές πρακτικές του ελληνικού δημόσιου χώρου.

Marie Jahoba, Paul F. Lazarsfeld,

Hans Zeisel

Οι άνεργοι του Marienthal

Μια κοινωνιολογική μελέτη για τις επιπτώσεις της μακροχρόνιας ανεργίας

Μτφ: Νίκος Ναγόπουλος, Νίκη Ψωμά

Επιστημονική επιμέλεια και εισαγωγικό κείμενο Νίκος Ναγόπουλος

Προπομπός 2020, σ. 205

Τιμή 12,50 ευρώ

Αυτή ήταν μια έρευνα για τους ανέργους στο Μαρίενταλ μια βιομηχανική περιοχής της Αυστρίας, την οποία, για να καταλάβουμε τις διαφορές με το σήμερα, «παρήγγειλε» ο τότε ηγέτης του Αυστριακού Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος Οτο Μπάουερ. Οι τρεις ερευνητές μελετούν τις κοινωνικές, οικονομικές, ψυχολογικές επιδράσεις αλλά και τις πολιτικές μετατοπίσεις που προκάλεσε η αποβιομηχάνιση της εποχής μετά την κρίση του 1929 και οδήγησαν στην άνοδο του ναζισμού. Το κεντρικό ζήτημα που διερευνάται είναι αν η μακροχρόνια ανεργία οδηγεί σε έντονη πολιτικοποίηση ή σε αδράνεια. Το εξαιρετικό εισαγωγικό κεφάλαιο του Νίκου Ναγόπουλου μας προσφέρει το ιστορικό σκηνικό, το επιστημονικό υπόβαθρο και τα πορίσματα της έρευνας. Σαν να διαβάζουμε για την αμερικανική ζώνη της σκουριάς και την άνοδο του Τραμπ.

Κωνσταντίνος Τσουκαλάς

Το πολιτικό στη σκιά

της πανδημίας

Καστανιώτης, 2021, σ. 155

Τιμή 15 ευρώ

Ευτυχώς που υπάρχουν και τέτοιοι συγγραφείς σαν τον μεγάλο μας κοινωνιολόγο για να αποκαλύπτουν πόση κοινοτοπία αλλά και πολιτική σκοπιμότητα κρύβεται πίσω απ’ όρους δήθεν «αυτονόητους» όπως η κανονικότητα. Πίσω στην κανονικότητα, αλλά ποια κανονικότητα αναρωτιέται. Σ’ αυτήν του laiser faire ή σ’ αυτή της προτεραιότητας της πολιτικής; Ευτυχώς που υπάρχουν τέτοιοι συγγραφείς για να καταδείξουν πως η επανάκαμψη της πολιτικής δεν είναι κομματικό αίτημα, αλλά ανάγκη για την επιβίωση των δημοκρατιών.

Θόδωρος Λιανός – Αναστασία Ψειρίδου

Σώζοντας τον πλανήτη

Εκδόσεις Μπένου, 2021, σ. 247

Τιμή 26,50 ευρώ

Ο τίτλος δεν πρέπει να παραπλανά. Οι δυο εξαιρετικοί επιστήμονες δεν ξέχασαν εδώ την επιστήμη για να καταφύγουν στην κινδυνολογία. Αν και τα ερωτήματα που τους απασχολούν αφορούν το αν κινδυνεύει, πόσο, γιατί, από ποιους ο πλανήτης, οι απαντήσεις που δίνουν κινούνται σ’ ένα αυστηρά επιστημονικό πλαίσιο αλλά και εντός των αρχών του πολιτικού ρεαλισμού. Τρεις είναι οι μεταβλητές από τις οποίες εξαρτάται η διάσωση του πλανήτη. Η πρώτη αφορά το μέγεθος της παγκόσμιας κατανάλωσης, η δεύτερη το μέγεθος του πληθυσμού και η τρίτη το είδος διατροφής. Από το τι απαντήσεις θα δοθούν σ’ αυτές τις μεταβλητές θα εξαρτηθεί το μέλλον μας.

Αλέξης Πολίτης

1821 – 1831 Μαζί με την ελευθερία γεννιέται και η καινούργια λογοτεχνία Ποίηση, πεζογραφία, λογιοσύνη

Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2021, σ. 133

Τιμή 9 ευρώ

Ο συγγραφέας, πανεπιστημιακός, φιλόλογος και εθνικό κεφάλαιο μας παραδίδει μια μελέτη για το πώς η ποίηση και η λογοτεχνία επέδρασαν στην Επανάσταση και πώς με την ελευθερία που επετεύχθη γεννήθηκε η νέα ελληνική λογοτεχνία. Η δεκαετία 1821 – 1831 είναι μεν μικρό διάστημα για τη δημιουργία λογοτεχνικού ρεύματος ήταν όμως τόσο πυκνή λόγω της επαναστατικότητας της περιόδου. Αν σ’ αυτό προσθέσουμε και το μέγεθος ενός Σολωμού και ενός Κάλβου, αλλά και τον Μπάιρον και τους φιλέλληνες καταλαβαίνουμε το μέγεθος της άνθησης της ποίησης και της λογοτεχνίας της περιόδου. Κάθε πόρισμα του συγγραφέα τεκμηριώνεται στη βάση ποιημάτων και πεζών της περιόδου, αλλά και στην ανάλυση του δοκιμιακού λόγου ή της λογιοσύνης όπως ονομάζεται στο έργο. Πολύτιμο βοήθημα για τη γνώση των πηγών και του χαρακτήρα των απαρχών της ελληνικής κοινωνίας.

 

Μαρία Ηλιού

Ο Γλέζος, ο Πικάσο και μια πέτρα

και άλλες αφηγήσεις

Εστία, 2021, σ. 179

Τιμή 15 ευρώ

Μια πολύ συγκινητική και καλογραμμένη, χωρίς συναισθηματικούς λυρισμούς αλλά με παλμό, αυτοβιογραφική περιδιάβαση στον κόσμο της Αριστεράς ή πιο σωστά στον κόσμο μιας ανήσυχης και ανανεωτικής Αριστεράς, μέσα από τις βιωματικές αφηγήσεις της συγγραφέως, ομότιμης καθηγήτριας του Πανεπιστημίου Αθηνών και συζύγου του ιστορικού Φίλιππα Ηλιού, με τον οποίο από κοινού βίωσαν τους διωγμούς, την εξορία, τα πάθη και τις ελπίδες μιας γενιάς αριστερών που προσπάθησαν να τους συνθλίψουν από τη μια το μετεμφυλιακό  ελληνικό κράτος και από την άλλη ο δογματισμός. Δεν τα κατάφεραν. Γιατί όπως δείχνουν οι συγκινητικές αλλά και αυτοσαρκαστικές αφηγήσεις της συγγραφέως αυτή η γενιά είχε πίστη στον άνθρωπο και στις ιδέες της προόδου.

Αλίκη Βαξεβάνογλου

Οι φτωχοί και ο κοινωνικός δεσμός στον Μεσαίωνα

Πρόλογος: Ν. Ε. Καραπιδάκης

Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2021, σ. 508

Τιμή 20 ευρώ

Η συγγραφέας ερευνήτρια, κοινωνική ιστορικός αναλύει με επιστημονική επάρκεια και σεβασμό στο πλούσιο υλικό της τη φτώχεια κατά την περίοδο του κλασικού και του ύστερου Μεσαίωνα (11ος – 15ος αιώνας). Θέτει τη φτώχεια της περιόδου στο επίκεντρο της ανάλυσής της, πρώτα παρουσιάζει το πώς ήταν διαμορφωμένος ο μεσαιωνικός κόσμος, ποιες ήταν οι φασικές αντιφάσεις του φεουδαρχικού συστήματος και η ταξική του διάρθρωση, τον ισχυρό ρόλο της Εκκλησίας. Με τη γνώση αυτών των δεδομένων εξετάζει  τη ζωή των φτωχών της υπαίθρου και των πόλεων, τόσο στις σχετικά ειρηνικές περιόδου, όσο και σ’ αυτές της κρίσης και των πολέμων. Εξαιρετικά πολύπλευρη προσέγγιση. Ο πολύ καλός πρόλογος του Νίκου Καραπιδάκη διευκολύνει την κατανόηση των βασικών θέσεων του έργου.

Διονύσης Π. Σιμόπουλος

Ο ουρανός της Ελλάδας

Μεταίχµιο, 2021, σ. 244

Τιμή 13,30 ευρώ

Τα άστρα και οι αστερισμοί, όπως εμφανίζονται ανά εποχή στην Ελλάδα, εδώ είναι το καλοκαίρι, αποτελούν το τέταρτο βιβλίο του συγγραφέα. Ο εξαιρετικός επιστήμονας, με διεθνή καταξίωση, πολιτειολόγος και αστροφυσικός με ανάλαφρο ύφος κατορθώνει να κάνει την επιστήμη «χαρούμενη» εισάγοντάς μας στον λαμπερό κόσμο των πιο φωτεινών μυαλών, των αγγελιοφόρων των άστρων και παρουσιάζοντάς μας με  γλαφυρό τρόπο, ο οποίος δεν κάνει καμία παραχώρηση στην απλούστευση της αστροφυσικής επιστήμης, τα ζώδια του καλοκαιριού και τους αστερισμούς που είναι ορατοί αυτήν την εποχή.

Παναγής Παναγιωτόπουλος

Περιπέτειες της μεσαίας τάξης

Εκδ. Επίκεντρο, σελ. 424

Τιμή 18 ευρώ

«Η μεσαία τάξη αναδεικνύεται στον θεμελιώδη κοινωνικό φορέα της μεταπολιτευτικής δημοκρατίας… Αυτή η ένταξη δεν γίνεται ούτε μέσω της υπόθεσης μιας απόλυτης «ελληνικής ιδιαιτερότητας», που θα έβλεπε την κοινωνία μας σαν μια μοναδικότητα, ούτε με όρους μιας πλήρους ή «καθυστερημένης» προσαρμογής σε ένα ορθό και προδιαγεγραμμένο παγκόσμιο μοτίβο. Αντιθέτως, ο συγγραφέας θεωρεί ότι, παρότι η περίπτωση των ελληνικών μεσαίων στρωμάτων μπορεί σε γενικές γραμμές να συμπεριληφθεί στην ιστορία της μεσαίας τάξης του δυτικού κόσμου, υπάρχουν στοιχεία και φαινόμενα, όπως η μεγάλης έκτασης ιδιοκατοίκηση ή ο κομβικής σημασίας ρόλος της οικογένειας, που πράγματι αποτελούν ιδιομορφίες» («Β», Γιάννης Κτενάς, 26/6/21).

Χριστίνα Ντουνιά

Αργοναύτες και σύντροφοι

Εκδ. Εστία, σελ. 408

Τιμή 19 ευρώ

Ποια είναι τα σημεία τομής ανάμεσα στην πρώτη και τη δεύτερη μεσοπολεμική δεκαετία; Γιατί το εγχείρημα της Αριστεράς να συνδυάσει την καλλιτεχνική με την πολιτική πρωτοπορία έμεινε μετέωρο; Πώς διαμορφώθηκαν οι όροι και οι προϋποθέσεις για την καλλιέργεια της ποίησης, της πεζογραφίας και του δοκιμίου; Με κύριους άξονες την πρόσληψη του Καβάφη και του Καρυωτάκη, τον Βενιζέλο και την δημοτική γλώσσα η συγγραφέας παρακολουθεί τις αισθητικές, ιδεολογικές και πολιτισμικές αναμετρήσεις που απασχόλησαν τους νεοέλληνες λογοτέχνες και διανοουμένους στους «μοντέρνους καιρούς».

Οι αρετές της περιαυτολογίας

Μτφ. Τάσος Νικολαΐδης, Ελισάβετ Κούκη

Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, σελ. 120

Τιμή 10 ευρώ

Το τομίδιο περιλαμβάνει την πραγματεία του Πλουτάρχου για το πώς μετριάζονται οι αρνητικές αντιδράσεις από τον αυτοέπαινο και το κείμενο του Αίλιου Αριστείδη για το πώς ακόμη και ο ακραίος κομπασμός είναι κάποτε αδήριτη ανάγκη καθώς και χρέος προς την αλήθεια.