«Απειλώντας τον πρώτα με εξορία και τώρα βάζοντάς τον στη φυλακή, οι ρωσικές αρχές μετέτρεψαν τον Αλεξέι Ναβάλνι σε έναν νέο Ζαχάροφ ή Σολτζενίτσιν. Ομως αρχίζω να σκέφτομαι ότι είναι ο Τρότσκι της εποχής Πούτιν. Θα προσπαθήσουν να τον εξοντώσουν με κάθε κόστος».

Καθηγήτρια Διεθνών Σχέσεων στη New School της Νέας Υόρκης, που αυτό τον καιρό βρίσκεται στη Μόσχα, η Νίνα Χρούστσεβα πήρε μέρος και στις διαδηλώσεις που έχουν ξεσπάσει τις τελευταίες δύο εβδομάδες στη Ρωσία από πολίτες που ζητούν την απελευθέρωση του Ναβάλνι. Η εγγονή του πάλαι ποτέ ηγέτη της Σοβιετικής Ενωσης Νικίτα Χρουστσόφ, λέει σε συνέντευξή της στην ιταλική εφημερίδα Repubblica ότι «η φυλάκιση του Ναβάλνι είναι αδιανόητη βάσει της ρωσικής νομοθεσίας».

Η ίδια πίστευε ότι η ποινή του θα είναι μεγαλύτερη από τα 3½ χρόνια που του επέβαλλε την Τρίτη δικαστήριο της Μόσχας, με την κατηγορία ότι παραβίασε τους όρους αναστολής της ποινής του και ότι δεν παρουσιάστηκε όπως όφειλε στις Αρχές. Πώς να παρουσιασθεί όταν βρισκόταν σε κώμα σε νοσοκομείο της Γερμανίας. Όταν μάλιστα ήταν το Κρεμλίνο εκείνο που έδωσε άδεια για να μεταφερθεί στη Γερμανία, έπειτα από την απόπειρα δηλητήριασής του.

«Μπορούν να κάνουν τα πάντα, αναλόγως των συνθηκών: μπορεί να του δώσουν χάρη, να μειώσουν την ποινή του ή να την παρατείνουν για 10 χρόνια. Ολα εξαρτώνται από το πώς θα εξελιχθεί η πολιτική κατάσταση τους επόμενους μήνες και τα επόμενα χρόνια».

Αραγε γιατί διαδηλώνει τόσος κόσμος στη Ρωσία σήμερα; Κατέβηκαν στους δρόμους για τον Ναβάλνι, για τις αποκαλύψεις που έκανε σχετικά με το «παλάτι του Πούτιν» ή για βαθύτερους λόγους; «Η πραγματική αιτία των διαδηλώσεων είναι ότι έχουν κουραστεί από δύο δεκαετίες πουτινισμού. Ο Ναβάλνι λειτουργεί ως καταλύτης. Εγινε το σύμβολο γύρω από το οποίο συσπειρώθηκαν. Ηταν μια φιγούρα της αντιπολίτευσης, όμως μετά την απόπειρα δηλητήριασής του και τη σύλληψη έγινε φυσιογνωμία παγκόσμιου βεληνεκούς. Πλέον βρίσκεται στο ίδιο επίπεδο με τον Πούτιν».

Αρα πρόκειται για στρατηγικό σφάλμα του Κρεμλίνου; Ο Πούτιν αρνείται να αναφέρει το όνομα του Ναβάλνι, όμως η ποινή φυλάκισής του δείχνει ότι τον φοβάται. «Δεν γνωρίζουμε σε ποιο βαθμό εμπλέκεται προσωπικά ο Πούτιν στα όσα γίνονται εναντίον του Ναβάλνι. Νομίζω ότι εκείνοι που αποφάσισαν τις συγκεκριμένες δράσεις είναι ο κύκλος των «σιλοβίκι», των στελεχών των μυστικών υπηρεσιών. Δεν νομίζω ότι τον Πούτιν τον κινητοποιεί ο φόβος του Ναβάλνι. Ο ρώσος πρόεδρος είναι αδίστακτος, το έχουμε δει αυτό στην πάροδο των ετών. Οποιος στάθηκε εμπόδιο στον δρόμο του δεν είχε καλό τέλος. Ο Ναβάλνι τον έχει προσβάλει βαθιά, καθώς το ότι τον αποκαλεί «κλεφτάκο» και «γέρο» πλήττει την εικόνα της παντοδυναμίας του. Πλέον η μάχη μεταξύ Πούτιν και Ναβάλνι δεν είναι μόνο πολιτική αλλά και προσωπική».

Δεν είναι όμως λίγοι εκείνοι που προειδοποιούν ότι ο Ναβάλνι δεν μπορεί να είναι μια δημοκρατική εναλλακτική λύση, με δεδομένο το εθνικιστικό του παρελθόν. «Η αλήθεια είναι ότι πήρε μέρος στον Ρώσικο Μάρτιο, αποκαλούσε τους μετανάστες «κατσαρίδες» και είχε το σύνθημα «Η Ρωσία για τους Ρώσους». Ομως έχει πάρει αποστάσεις από όλα αυτά από το 2012. Πιστεύω όμως ότι ο Ναβάλνι είναι δημοφιλής στη χώρα του επειδή δεν είναι κάποιος που νομίζει ότι η Ρωσία θα πρέπει να ακολουθήσει το παράδειγμα της Δύσης».

Η Δύση απειλεί τη Μόσχα με κυρώσεις. Θα είναι αποτελεσματικές; «Δεν νομίζω ότι οι μυστικές υπηρεσίες νοιάζονται. Οσο πιο πολλές κυρώσεις τόσο πιο πολύ θα δικαιολογούν την καταστολή, κατηγορώντας τη Δύση. Γι’ αυτό και περιγράφουν τον Ναβάλνι ως τον Δούρειο Ιππο που έστειλε η Γερμανία για να αποσταθεροποιήσει τη Ρωσία».