Σε μια μάχη ξένων παραγόντων διά αντιπροσώπου για την εξασφάλιση ενεργειακών κοιτασμάτων και ελέγχου της Ανατολικής Μεσογείου έχει εξελιχθεί ο εμφύλιος στη Λιβύη. Ενας πόλεμος τον οποίο η Τουρκία δείχνει να θέλει να αξιοποιήσει για την εδραίωση των διεκδικήσεών της στην ευρύτερη περιοχή, με την επιβολή τετελεσμένων, στη βάση και του μνημονίου που υπέγραψε με την κυβέρνηση της Τρίπολης του Φαγέζ αλ Σάρατζ για τον καθορισμό θαλασσίων ζωνών. Η ενεργή εμπλοκή της Αγκυρας στη σύγκρουση δίνει προβάδισμα, προς το παρόν, στις δυνάμεις του Σάρατζ, δυτικά της Τρίπολης, με το στρατάρχη Χαλίφα Χαφτάρ να μην υποχωρεί και να κηρύσσει «ιερό πόλεμο» κατά των αποικιοκρατικών – όπως τις χαρακτήρισε – δυνάμεων της Αγκυρας.

Ο πόλεμος της Λιβύης είναι και μια μάχη ισορροπιών, καθώς, παρά την επίσημη θέση του ΟΗΕ που αναγνωρίζει την κυβέρνηση Σάρατζ, τα στρατόπεδα επί του εδάφους διαμορφώνονται μάλλον διαφορετικά και το τοπίο χαρακτηρίζεται εξαιρετικά ευμετάβλητο. Στο πλευρό του Χαφτάρ και η Ρωσία, η οποία εμφανίζεται να τον υποστηρίζει με αποστολή μισθοφόρων αλλά και με αποστολή μαχητικών αεροσκαφών, σύμφωνα με τις πρόσφατες πληροφορίες. Εστω και αν κάποιοι θέλουν τη Μόσχα να αποσύρει δυνάμεις λόγω των νικών της πλευράς Σάρατζ. Ο τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, παρά τη συμμαχία με τη Μόσχα, στο θέμα της Λιβύης στρέφεται στις ΗΠΑ και στον Ντόναλντ Τραμπ, με τον οποίο είχε τηλεφωνική συνομιλία για συνεργασία προκειμένου να διατηρηθεί η «ειρήνη» στην περιοχή.

Η στάση της Ελλάδας

Η Αθήνα απέκτησε ενδιαφέρον για τη σύγκρουση στη Λιβύη όταν η Τουρκία μετέτρεψε τον εμφύλιο σε «πόλεμο των ΑΟΖ» μετά το σχετικό μνημόνιο. Και στράφηκε στην πλευρά του Χαλίφα Χαφτάρ, διατηρώντας επαφές με αξιωματούχους που τον υποστηρίζουν, όπως ο πρόεδρος του Λιβυκού Κοινοβουλίου Ακίλα Σάλεχ Εϊσα. Η επιλογή Χαφτάρ, ωστόσο, από την πλευρά της Αθήνας από κάποιους αντιμετωπίζεται μάλλον επικριτικά, κυρίως ως προς τη σκοπιμότητά της – και με το πρόσθετο ερώτημα αν τελικά η Ελλάδα θα μπορούσε να ασκήσει μεγαλύτερη επιρροή για τα συμφέροντά της εάν δεν απέκλειε τον Σάρατζ.

Η Αθήνα, δε, επιδιώκει ενεργή εμπλοκή στις εξελίξεις μέσω και της ευρωπαϊκής ναυτικής επιχείρησης «Ειρήνη» για την επιτήρηση του εμπάργκο όπλων στη Λιβύη, που θεωρεί ότι θωρακίζει τις θέσεις της καθώς εστιάζει στην περιοχή που χρησιμοποιεί ως δίαυλο η Τουρκία.

Στο πλαίσιο των παιχνιδιών εξουσίας που βρίσκονται σε εξέλιξη στην Ανατολική Μεσόγειο και με την Τουρκία να επαναφέρει διαρκώς την απειλή αποστολής ερευνητικού σκάφους στο Αιγαίο και στη ζώνη του ανυπόστατου τουρκολιβυκού μνημονίου, η Αθήνα επιχειρεί να ενισχύσει τις συμμαχίες της στην περιοχή. Ο Νίκος Δένδιας είχε τηλεφωνική συνομιλία με τον νέο ΥΠΕΞ του Ισραήλ, Γκάμπι Ασκενάζι, με επίκεντρο τόσο τη διμερή συνεργασία όσο και την εξέλιξη του τριμερούς σχήματος Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ, με τη συμμετοχή και των ΗΠΑ. Συνομιλία με τον Ασκενάζι είχε και ο κύπριος ΥΠΕΞ, Νίκος Χριστοδουλίδης.

Η δράση της ΜΙΤ

Και ενώ η Τουρκία επιμένει να ανεβάζει το θερμόμετρο όσον αφορά τις σχέσεις της με την Ελλάδα, τόσο σε σχέση με την Ανατολική Μεσόγειο, όσο και με τον Εβρο, πληροφορίες που δημοσιεύει ο τούρκος δημοσιογράφος Αμπντουλάχ Μποζκούρτ, επικριτής του Ερντογάν, υποστηρίζουν ότι οι τουρκικές μυστικές υπηρεσίες έχουν στήσει ένα δίκτυο παρακολούθησης στην Ελλάδα με εμπλοκή, όπως αναφέρει, και στελεχών της τουρκικής πρεσβείας. Στόχος της τουρκικής κατασκοπείας, σύμφωνα με τον Μποζκούρτ, είναι οι διαφωνούντες με το καθεστώς Ερντογάν που βρίσκουν καταφύγιο στην Ελλάδα, κυρίως γκιουλενιστές, τους οποίους η Τουρκία παρακολουθεί και συλλέγει στοιχεία για αυτούς ακόμα και όταν φτάσουν στην Ελλάδα.