Η πρώτη καταγεγραμμένη αναφορά στον ντολμά βρίσκεται στο δυτικό αέτωμα του Παρθενώνα, όπου βλέπουμε τη θεά Ήρα να τρώει κρυφά ντολμαδάκια από την κατσαρόλα! Ο Κοραής λέγεται ότι μοίραζε ντολμαδάκια στους υπόδουλους μέσα στο οποία είχε κρύψει ρολά χαρτί με μεταφρασμένα αποσπάσματα από έργα κορυφαίων Ευρωπαίων στοχαστών. Πιάτα που περιλαμβάνουν φύλλα περιτυλίγματος όπως τα αμπελόφυλλα, λαχανοντολμάδες ή γύρω από ένα γέμισμα ονομάζονται στα τουρκικά sarma ή yaprak, που παραπέμπουν στο τύλιγμα. Η συνταγή μας είναι από την Κοζάνη για γιαπράκια με λάχανο σε άλμη και κιμά.

Υλικά

1 κουβαδάκι λάχανο σε άλμη

1 κιλό κιμά μισό χοιρινό μισό μοσχαρίσιο

2 ποτήρια του νερού ρύζι Καρολίνα

1,5 ποτήρι του νερού ελαιόλαδο

1 κουταλιά της σούπας λεμόντουζι ή αλλιώς ξινό

1 λεμόνι

1 ποτήρι του νερού σάλτσα ντομάτας

αλάτι, πιπέρι, ρίγανη

Εκτέλεση

Σε μια μεγάλη λεκάνη βάζουμε τον κιμά, το ρύζι, την σάλτσα, το μισό λάδι, το ξινό, αλάτι, πιπέρι και ρίγανη και τα ζυμώνουμε καλά. Προσοχή όχι πολύ αλάτι γιατί το λάχανο είναι αλμυρό. Παίρνουμε τα λαχανόφυλα ένα ένα τα κόβουμε με ένα μαχαίρι στα δύο η στα τρία, βάζουμε μια κουταλιά γέμιση και τα τυλίγουμε όπως όλους τους ντολμάδες. Αν δεν μπορέσουμε να βρούμε λάχανο σε άλμη ζεματάμε ένα μεγάλο λάχανο και στην γέμιση προσθέτουμε μπόλικο αλάτι ώστε να γίνει μια αλμυρή και ξινή γέμιση. Σε μια κατσαρόλα καλύπτουμε τον πάτο με τα κοτσάνια από το λάχανο. Αραδιάζουμε τα γιαπράκια με τη σειρά και αφού τα τοποθετήσουμε όλα καλύπτουμε τα γιαπράκια με την άλμη από το λάχανο ή νερό αν δεν βρούμε λάχανο σε άλμη και βάλουμε απλό ζεματισμένο, το υπόλοιπο μισό λάδι, το χυμό λεμονιού, λίγο ακόμα πιπέρι και λίγη ρίγανη. Βράζουμε σε μέτρια προς δυνατή φωτιά μέχρι να βράσει πολύ καλά το ρύζι, περίπου 1 ώρα.