Δύο χρόνια μετά το δημοψήφισμα που έφερε τη χώρα στο χείλος της καταστροφής, μια άλλη εκλογική διαδικασία, καθόλου διχαστική αυτή τη φορά, κεντρίζει το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης. Είναι η εκλογή του νικητή του «Survivor», του τηλεοπτικού παιχνιδιού που έπειτα από πολύ καιρό συνένωσε την ελληνική κοινωνία, που επιβεβαίωσε την επιστροφή της –από την αδιέξοδη υπερπολιτικοποίηση του πρόσφατου παρελθόντος –και πάλι σε δρόμους ανάλαφρης ψυχαγωγίας και ευγενούς αθλητικής άμιλλας. Η επιτυχία του reality αυτού παιχνιδιού είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα όχι μόνο γιατί αντιπροσωπεύει μια διαφορετική οικονομία στον χώρο των ΜΜΕ αλλά και γιατί απεικονίζει τα συναισθήματα του κοινού. Ας μείνουμε όμως για την ώρα μόνο στο πρότυπο του νικητή του «Survivor».

Ο Γιώργος Αγγελόπουλος έρχεται να επιβεβαιώσει τα στερεότυπα της ελληνικής κοινωνίας αλλά και να δείξει τη συνθετότητά τους. Είναι ένας προσωρινός ήρωας (όπως πριν αρκετά χρόνια ο Γιώργος Τσάκας του «Big Brother») με όλους τους παραδοσιακούς συμβολισμούς της έντονης θρησκευτικότητας, της ηγετικής ανδροπρέπειας, της επικοινωνιακής ευθύτητας, της κατατρεγμένης αξίας –όλα όσα γνωρίζουμε ότι θέλγουν το ελληνικό λαϊκό γούστο από την εποχή του κινηματογραφικού μελοδράματος του Νίκου Ξανθόπουλου και ύστερα. Την ίδια ώρα όμως ο νικητής του «Survivor» επιδεικνύει τη μεγάλη του ικανότητα στα αθλήματα του παιχνιδιού, το πάθος του για ομαδική και ατομική επιτυχία, την προσπάθειά του να τα βρει με τους ανταγωνιστές που τον υποσκάπτουν παρά τον μοναχικό χαρακτήρα του, συμβάλλει στους δύσκολους όρους καθημερινής συμβίωσης (από ψάρεμα μέχρι μαγείρεμα), υπερσεξουαλικοποιεί το σώμα του –ακόμη και την προσευχή του –όπως θα έκανε αντίστοιχα ένα γυναικείο μοντέλο, αποδέχεται την ήττα από τους ισάξιους αντιπάλους του (ακόμη και όταν είναι Τούρκοι). Ενας πρωταγωνιστής σύνθετος αλλά όχι αντιφατικός, ένας λαϊκός ήρωας παραδοσιακός και ταυτόχρονα ευπροσάρμοστος στους κανόνες και τις συνθήκες του περιβάλλοντός του, ένας συγκρουσιακός αλλά όχι μνησίκακος χαρακτήρας που μπορεί να επιβιώσει τόσο στην άγρια ζούγκλα όσο και στις σύγχρονες κοινωνικές σχέσεις.

Η αλήθεια είναι ότι η σύνθετη απλότητά του αντιπαραβάλλεται ευθέως στην αμφίσημη πολυπλοκότητα των σύγχρονων πρωταγωνιστών της αμερικανικής τηλεοπτικής μυθοπλασίας και φαίνεται να τους ανταγωνίζεται επάξια σε δημοφιλία. Τα social media και η εποχή της σύγκλισης των μέσων (τηλεόραση, κινηματογράφος, Διαδίκτυο) βοηθούν τη πάνδημη εκδήλωση αγάπης σε έναν «πραγματικό» Ηρακλή που μοιάζει πολύ περισσότερο με τον ήρωα της τηλεοπτικής σειράς παρά με εκείνον της μυθολογίας. Εναν κλασικό (ελληνικό) ήρωα που συνθέτει και δεν αποσυνθέτει. Εναν παλιό γνώριμο που επιστρέφει στο μέλλον.

Ο Β. Βαμβακάς είναι επίκουρος καθηγητής Κοινωνιολογίας της Επικοινωνίας