Μπιενάλε Βενετίας: Βραβεία στη Γερμανία, προσκλήσεις στην Ελλάδα

Με βλέμμα θυμωμένο, μαύρο δερμάτινο μπουφάν και καπελάκι του μπέιζμπολ, άρνηση να κρατήσει μετά την απονομή το βραβείο στα χέρια της για χάρη των φωτογράφων που την παρακαλούσαν για ένα καρέ και αφημένη στη διαρκή λαβή στον λαιμό που της είχε κάνει η σύντροφός της, η Ανε Ιμχοφ εξαφανίστηκε λίγο μετά την τελετή απονομής των βραβείων της φετινής Μπιενάλε της Βενετίας, το πρωί του Σαββάτου.

Στο μεταξύ, η είδηση για τη νίκη της –είχε κατακτήσει την ανώτατη διάκριση, τον Χρυσό Λέοντα εκπροσωπώντας τη Γερμανία –είχε φτάσει ήδη στους Κήπους όπου βρίσκεται το εθνικό περίπτερο της χώρας της και οι ουρές αναμονής άρχισαν να μεγαλώνουν ακόμη περισσότερο, αναγκάζοντας τους φιλότεχνους να περιμένουν έως και μία ώρα μέχρι να καταφέρουν να φτάσουν ώς την πλαϊνή είσοδο του κτιρίου, που για τις ανάγκες του έργου της 39χρονης καλλιτέχνιδος είχε μετατραπεί σε κυρίως.

Αλλωστε αν κάποιος σκεφτόταν να παρεκκλίνει δεν θα τολμούσε, δεδομένου ότι τα ντόμπερμαν –μέρος της εγκατάστασης κι αυτά -, αν και σε κλουβιά, δεν άφηναν κανένα περιθώριο.

Οταν τελικά κατάφερναν να μπουν στο κτίριο, καλούνταν να περπατήσουν σε ένα γυάλινο δάπεδο. Κάτω από τα πόδια τους –ανάλογα με τη στιγμή που θα έμπαιναν διότι η περφόρμανς υπό τον τίτλο «Φάουστ» κυμαινόταν σε διάρκεια από τέσσερις έως επτά ώρες –έβλεπαν μεταξύ άλλων στρώματα με μαύρα σεντόνια, κινητά και φορτιστές, σαδομαζοχιστικά σεξουαλικά βοηθήματα και ανθρώπινα κορμιά.

Αγόρια και κορίτσια με εντελώς άφυλο στυλ να εκθέτουν τον εαυτό τους και σε στιγμές απολύτως προσωπικές, ή και όχι, να ανταλλάσσουν ανάσες, να αγγίζονται, να παλεύουν, να χορεύουν, να τραγουδούν, να κυλιούνται κάτω από τα πόδια των θεατών ή να στριμώχνονται ανάμεσά τους κι ανάλογα με τη θέση που βρίσκονταν κάθε φορά να αλλάζει κι ο ρόλος τους: πότε ήταν εκείνοι που γίνονταν θέαμα και πότε ο θεατής μετατρεπόταν σε θέαμα για τους περφόρμερ που κάρφωναν το βλέμμα τους με δύναμη πάνω στο κοινό. «Δίνει μια πολύ διαφανή εικόνα για το παρελθόν, αλλά και για το μέλλον, χάριν της σκέψης, της συζήτησης για τα έμφυλα, της υπερηφάνειας των γυναικών. Για να μάθουμε τι να υποστηρίξουμε και πότε να σηκώσουμε τις γροθιές μας» σχολίασε η Ανε Ιμχοφ παραλαμβάνοντας τον Χρυσό Λέοντα και επιβεβαιώνοντας τα προγνωστικά που την ήθελαν νικήτρια.

ΑΛΛΑ ΒΡΑΒΕΙΑ. Η πολλά υποσχόμενη πολυπράγμων δημιουργός (καταπιάνεται με τη ζωγραφική, τη γλυπτική, τις εγκαταστάσεις και την περφόρμανς) όμως δεν ήταν η μοναδική καλλιτέχνις που κατέκτησε το πολυπόθητο για έναν εικαστικό δημιουργό βραβείο με τη σημαία της Γερμανίας. Και το βραβείο του καλύτερου καλλιτέχνη της κεντρικής έκθεσης της διοργάνωσης –την επιμέλεια της οποίας υπογράφει η επιμελήτρια σύγχρονης τέχνης του Κέντρου Πομπιντού Κριστιάν Μασέλ, υπό τον τίτλο «Να ζήσει η τέχνη» («Viva arte viva») –πέρασε σε γερμανικά χέρια.

Και συγκεκριμένα σε εκείνα του 78χρονου Φραντς Ερχαρτν Βάλτερ, ο οποίος παρουσιάζει στην κεντρική έκθεση της Μπιενάλε, στο Αρσενάλε, εγκαταστάσεις από ύφασμα –δημιουργίες των δεκαετιών ’70 και ’80 -, τις οποίες ο επισκέπτης, αντιθέτως με το αξίωμα που ισχύει για τα έργα τέχνης, καλείται να τις αγγίξει, να παίξει μαζί τους και τελικά να συμβάλει στην τελική διαμόρφωση του έργου. Ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια ωστόσο είναι ότι τη στιγμή που με το σώμα του παρεμβαίνει στο τελικό αποτέλεσμα, όντας μέσα στο έργο, δεν μπορεί να το δει!

ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΕΡΙΠΤΕΡΟ. Στα καθ’ ημάς τώρα, το ελληνικό περίπτερο με το «Εργαστήριο διλημμάτων» του Γιώργου Δρίβα, σε επιμέλεια Ορέστη Ανδρεαδάκη και με επίτροπο το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, μπορεί να μην κέρδισε μια θέση στα βραβεία, φαίνεται όμως πως ήδη έχει καταφέρει να κερδίσει το ενδιαφέρον μουσείων και εκθεσιακών χώρων, καθώς ήδη η ελληνική ομάδα έχει δεχθεί προτάσεις από τη Βιέννη, τις Βρυξέλλες, τη Μόσχα, το Απου Ντάμπι και τη Δανία για να παρουσιάσει τη λαβυρινθώδη εγκατάσταση με πρωταγωνιστές μεταξύ άλλων τη Σαρλότ Ράμπλινγκ (η οποία τελευταία στιγμή ακύρωσε την άφιξή της στη Βενετία λόγω λοίμωξης), τον Γιώργο Κοτανίδη και τον Λάζαρο Γεωργακόπουλο, ενώ ανοιχτό είναι το ενδεχόμενο το έργο που μας εκπροσωπεί στην Μπιενάλε να έρθει και στην Αθήνα.

INFO

Η 57η Μπιενάλε της Βενετίας συνεχίζεται έως τις 26 Νοεμβρίου.