Το βράδυ του Σαββάτου, λίγο πριν από την ψήφιση του προϋπολογισμού για το 2017, από το βήμα της Ολομέλειας ο Πρωθυπουργός τόνισε πως η κυβέρνησή του εγκαινιάζει μια νέα παράδοση: «Από τους προϋπολογισμούς – παρωδία της Μεταπολίτευσης, περνάμε σε αξιόπιστους προϋπολογισμούς και τα όποια οφέλη θα μεταφέρονται στις ευπαθείς κοινωνικά ομάδες». Ωστόσο η πραγματική πρωτοτυπία που σημειώθηκε φέτος σε αυτή την κορυφαία κοινοβουλευτική διαδικασία – έτσι είθισται να λέγεται η έγκριση του κρατικού προϋπολογισμού – δεν κρύβεται στα οικονομικά στοιχεία αλλά στις λεπτομέρειες του προγραμματισμού της Βουλής. Πρώτη φορά στα κοινοβουλευτικά χρονικά, τουλάχιστον από τη Μεταπολίτευση κι έπειτα, η συζήτηση και ψήφιση του νομοθετήματος δεν ολοκληρώθηκαν όπως προβλέπει ο Κανονισμός «τη δωδεκάτη νυχτερινή της τελευταίας ημέρας» αλλά λίγο μετά τις 10 το βράδυ. Η επίσημη δικαιολογία, όπως ειπώθηκε από το προεδρείο της Βουλής, ήταν πως υπάρχουν κοινοβουλευτικές υποχρεώσεις και πολλοί βουλευτές πρέπει να φύγουν για να προλάβουν τις πτήσεις τους. Προφανώς δεν αρκεί, τουλάχιστον όμως δεν έφυγε κανένας δυσαρεστημένος. Ο λόγος; «Μίλησαν όλοι και όλες όσοι ήθελαν, επί επτά λεπτά χωρίς να κοπεί ο χρόνος, όπως συνήθως. Οι συνεδριάσεις διήρκεσαν 57 ώρες και νομίζω ότι δόθηκε η ευκαιρία εν πλάτει για το κρίσιμο ζήτημα του προϋπολογισμού, αλλά και για άλλα θέματα να θιγούν οι απόψεις και να αντιπαρατεθούν» ανέφερε ο Νίκος Βούτσης λίγο πριν από την έναρξη της ονομαστικής ψηφοφορίας. Μάλιστα παρέθεσε και τους ακριβείς αριθμούς: συνολικά μίλησαν 232 βουλευτές καθώς και 33 μέλη της κυβέρνησης και οκτώ πρόεδροι ΚΟ.

Στη συζήτηση που προηγήθηκε κυριάρχησαν η πορεία της δεύτερης αξιολόγησης καθώς και το αίτημα για εκλογές. «Η παραμονή σας στην εξουσία ζημιώνει τη χώρα. Οσο συντομότερα φύγετε τόσο το καλύτερο για την πατρίδα. Εδώ που έχουμε φτάσει, οι εκλογές δεν είναι πρόβλημα για τον τόπο. Είναι η μόνη λύση στο πρόβλημά του» τόνισε στην ομιλία του ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης και ο Πρωθυπουργός τού απάντησε λίγη ώρα αργότερα πως είναι αποφασισμένος να εξαντλήσει την τετραετία. «Ο λαός μάς έδωσε, με πλατιά εμπιστοσύνη, εντολή τετραετίας και θα την εξαντλήσουμε μέχρι κεραίας. Οι επόμενες εκλογές είναι οι ευρωεκλογές το καλοκαίρι του 2019 και οι εθνικές εκλογές θα γίνουν το φθινόπωρο του 2019. Ούτε μέρα νωρίτερα» τόνισε ο Αλέξης Τσίπρας.

Σημειώνεται πάντως ότι για πρώτη φορά ύστερα από αρκετό καιρό ο Πρωθυπουργός επιτέθηκε με μεγάλη σφοδρότητα κατά του προέδρου της ΝΔ, χωρίς μάλιστα να αποφύγει τους προσωπικούς χαρακτηρισμός. Παρομοίασε τον Κυριάκο Μητσοτάκη ως τον «βοσκό» της λαϊκής ιστορίας με τον λύκο προκειμένου να τον κατηγορήσει για καταστροφολογία, η οποία – όπως υπογράμμισε – δεν επιβεβαιώνεται από τα γεγονότα. «Η κυβέρνηση υπερκαλύπτει τους στόχους της και αντί του κόφτη ενεργοποιεί τον “δότη”, μοιράζοντας στην κοινωνία μέρισμα από το πλεόνασμα» είπε. Παραλλήλως αποκάλεσε τον Μητσοτάκη «νέος Νοστράδαμος» διότι «προφητεύει επί έναν χρόνο εκλογές και καταστροφές που δεν έρχονται».

Αξιολόγηση «ναι»,νέα μέτρα «όχι»

Για τη δεύτερη αξιολόγηση ο Αλέξης Τσίπρας τόνισε ότι πρόθεση της κυβέρνησης «είναι να κλείσει όσο το δυνατόν γρηγορότερα για να ετοιμάσουμε την έξοδο στις αγορές ήδη από το 2017» και υπογράμμισε ότι «η Ελλάδα θα ολοκληρώσει τη συμφωνία εγκαίρως και στο ακέραιο, αλλά δεν θα εφαρμόσει επιπρόσθετα μέτρα λιτότητας και δεν θα αποδεχθεί παρεμβάσεις στην αγορά εργασίας που τη θέτουν εκτός ευρωπαϊκού κεκτημένου». Μάλιστα κάλεσε το ΔΝΤ «να αποκτήσει το θάρρος της γνώμης του», να πει δηλαδή αν θέλει να μείνει ή να φύγει από την Ευρώπη. Ανάλογο κάλεσμα έκανε και προς τη ΝΔ, ζητώντας να ξεκαθαρίσει «αν θα ταυτιστεί, όπως συνηθίζει, με τις πιο σκληρές αντεργατικές απόψεις, που κατά καιρούς προτείνουν τα στελέχη του ΔΝΤ».

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης από την πλευρά του άσκησε σκληρή κριτική στην κυβερνητική πολιτική και τόνισε αρχικά ότι ο φετινός προϋπολογισμός αποτυπώνει και συμπυκνώνει όλα τα αδιέξοδα και τις αποτυχίες της κυβέρνησης, αποδεικνύοντας έμπρακτα ότι δεν υπάρχει κανένα αξιόπιστο και ρεαλιστικό κυβερνητικό σχέδιο εξόδου από την κρίση. Μάλιστα αφού υπενθύμισε τι έλεγε ο Αλέξης Τσίπρας τον Μάρτιο του 2014 για το κοινωνικό μέρισμα που είχε διανείμει η κυβέρνηση Σαμαρά, του επισήμανε ότι συχνά η Ιστορία εκδικείται και επαναλαμβάνεται σαν φάρσα. «Το “Τσοβόλα δώσ’ τα όλα” το πλήρωσε ακριβά η χώρα. Αποδείξατε, για άλλη μια φορά, πόσο ανεύθυνος είστε» τόνισε ο πρόεδρος της ΝΔ.

Μίλησε επίσης για την ανάγκη να υπάρξει πολιτική αλλαγή και για πρώτη φορά έβαλε στο κάδρο αυτής και άλλες πολιτικές δυνάμεις. «Η πατρίδα μας χρειάζεται σήμερα την ευρύτερη δυνατή συσπείρωση όλων των δυνάμεων της δημιουργίας, του μέτρου, της αληθινής προόδου, της μεσαίας τάξης. Αυτές οι δυνάμεις της δημοκρατίας, της συνεννόησης, της ευρωπαϊκής προοπτικής συγκροτούν μια μεγάλη πολιτική και κοινωνική πλειοψηφία, η οποία είναι ακατανίκητη. Μια πλειοψηφία ικανή να ανατάξει την Ελλάδα» ανέφερε χαρακτηριστικά. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης χρησιμοποίησε τα λόγια του Νίκου Καζαντζάκη προκειμένου να καταδείξει ότι η βασική διαφορά του με τον Αλέξη Τσίπρα είναι πως δεν φοβάται την ευθύνη ούτε τις δύσκολες αποφάσεις που θα πρέπει να πάρει για να ανατάξει τη χώρα.

«Απολογισμός ήττας»

«Αυτός δεν είναι προϋπολογισμός, είναι απολογισμός ήττας. Ενα πικρό ημερολόγιο δύο χαμένων χρόνων. Κι εσείς πανηγυρίζετε» τόνισε η Φώφη Γεννηματά, συμπληρώνοντας ότι ο προϋπολογισμός αποτελεί την «τελική πράξη επίθεσης» στη μεσαία τάξη και σε όποιον παράγει ακόμα στη χώρα. Απευθυνόμενη στον Πρωθυπουργό η επικεφαλής της Δημοκρατικής Συμπαράταξης υποστήριξε ότι «χάρη στη διαπραγμάτευσή σας έχουμε δύο Μνημόνια στο κατώφλι μας! Το Μνημόνιο 3 plus με το ΔΝΤ και – αφού όλοι προεξοφλούν και ο προϋπολογισμός το προβλέπει ρητά ότι η χώρα θα αργήσει πολύ να ξαναβγεί στις αγορές – το Μνημόνιο 4 μετά το 2018». Μάλιστα πρόσθεσε πως μόνο ένα ερώτημα μένει αναπάντητο, «ποιος θα βάλει την υπογραφή; Εσείς ή κάποιος άλλος;». Η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ υποστήριξε ακόμη ότι υπάρχει «άλλος δρόμος»: «Μια άλλη κυβέρνηση ευρείας λαϊκής και κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας, εθνικής συνεννόησης και στηριγμένης σε όλες τις φιλευρωπαϊκές δυνάμεις, θα μπορούσε να δημιουργήσει τις συνθήκες ομαλής εξόδου της χώρας από την κρίση και τα Μνημόνια».

Ματωμένα πλεονάσματα

Δριμύτατη κριτική στην κυβέρνηση άσκησε ο γενικός γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ. «Εχετε πάρει μεγάλη κατρακύλα. Δεν σας σταματάει τίποτα ούτε και σας σώζει τίποτα, ούτε ο Κάστρο ούτε ο Πανάγιος Τάφος (…) Δεν σας σώζουν ούτε τα νυχτερινά διαγγέλματα για να δώσετε κάποια ψίχουλα από τα ματωμένα πλεονάσματα που έχει δημιουργήσει ο λαός μας με την πολιτική σας» επισήμανε ο Δημήτρης Κουτσούμπας και συμπλήρωσε: «Εκτός κι αν θεωρείτε ότι θα σας διασώσουν τα ταξιδάκια με τους ΑΝΕΛ και τους χρυσαυγίτες παρέα, όλοι μαζί στο Καστελλόριζο. Δεν υπάρχουν πλέον λέξεις για να εκφράσουμε το αίσχος αυτής της πολιτικής». Επίσης κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι «προωθεί αποφασιστικά, απανωτά νέα πλήγματα στο εισόδημα και στα δικαιώματα του λαού, για να ανακάμψουν τα κέρδη του κεφαλαίου». Γι’ αυτό κάλεσε τον λαό «να οργανώσει την αντεπίθεσή του και να διεκδικήσει ζωή με αξιοπρέπεια».

Οι Αϊ-Βασίληδεςκαι οι παράτες

Στο «ημιτελές χριστουγεννιάτικο παραμύθι» της κυβέρνησης, όπως το χαρακτήρισε, εστίασε ο επικεφαλής του Ποταμιού. Ποιο είναι αυτό; «Η οικονομία πάει καλά. Λεφτά περισσεύουν. Και μπορούν να μπουν στην ουρά οι συνταξιούχοι να τα εισπράξουν. Και μετά τις γιορτές τούς τα ξαναπαίρνουμε» εξήγησε ο Σταύρος Θεοδωράκης και κάλεσε την κυβέρνηση να ξεφύγει από την αντίληψη ότι οι πολιτικοί είναι κάτι σαν τον Αϊ-Βασίλη. Αναφερόμενος στις εξαγγελίες του Πρωθυπουργού επισήμανε πως αν το κριτήριο της κυβέρνησης ήταν ο πόνος και η φτώχεια, εκτός από τους χαμηλοσυνταξιούχους υπάρχουν και οι μακροχρόνια άνεργοι του ιδιωτικού τομέα που δεν έχουν καμία κοινωνική προστασία. Ζήτησε επίσης να υπάρξει μείωση του κομματικού πελατειακού κράτους και να δυσκολέψει η ζωή των φοροφυγάδων.

Από την πλευρά του, ο Πάνος Καμμένος αναφερόμενος στο πρόσφατο ταξίδι στο Καστελλόριζο υποστήριξε ότι «δεν υπάρχει καμία πρόθεση από το υπουργείο Εθνικής Αμυνας να κάνει παράτες ή εκδηλώσεις εντυπωσιασμού. Εχουμε κάθε πολιτική βούληση να υπάρξει μία εθνική γραμμή στην εθνική άμυνα».

«Μη σας πω τι πήρατε!»

Αίσθηση αλλά και γέλια προκάλεσε ο διάλογος του προέδρου της Ενωσης Κεντρώων με βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ. «Λέγατε ότι θα πάρετε κούρεμα για το χρέος. Κι είχα εδώ, από αυτή την αίθουσα, προειδοποιήσει τον Τσίπρα ότι δεν θα πάρει τίποτα» είπε ο Βασίλης Λεβέντης. «Γιατί, δεν πήραμε;» του φώναξε ο Χρήστος Αντωνίου. «Ναι, πήρατε! Μη σας πω τι πήρατε! Πρέπει να ντρέπεστε, γιατί εννοούσατε κούρεμα χρέους. Δεν εννοούσατε επιμηκύνσεις και χαλαρώσεις και τέτοια πράγματα. Να εξηγούμεθα. Τίποτα δεν πήρατε» απάντησε ο Λεβέντης.