Επιχείρηση «Ανανέωση» σε κόμμα και κυβέρνηση

Αν κάτι υπαινίχθηκε ο Αλέξης Τσίπρας κατά την εναρκτήρια ομιλία του στο 2ο Συνέδριο ΣΥΡΙΖΑ ήταν πως από τη Δευτέρα κιόλας θα θέσει σε τροχιά επανεκκίνησης κυβέρνηση και κόμμα.

Ο Πρωθυπουργός έχει κατανοήσει πως το κυβερνητικό σχήμα χρειάζεται restart και συγχρόνως πως η Κουμουνδούρου, έτσι όπως είναι δομημένη σήμερα, δεν τραβάει τόσο ώστε να μπορέσει να στηρίξει μια κυβέρνηση σε συνθήκες κρίσης.

Είναι αλήθεια πως ο Αλέξης Τσίπρας δεν έχει πάρει ακόμη καμία οριστική απόφαση ούτε για τον χρόνο του ανασχηματισμού ούτε για τα πρόσωπα που θα προωθήσει στο νέο Υπουργικό Συμβούλιο. Ωστόσο, σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές των «ΝΕΩΝ», κεντρικός στόχος του θα είναι μέσω του ανασχηματισμού να κατεβάσει κατά πολύ τον μέσο όρο ηλικίας του Υπουργικού Συμβουλίου τοποθετώντας στην κυβέρνηση νέα σε ηλικία στελέχη.

ΝΕΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΕΚΤΟΣ ΑΝ… Το γεγονός πως χθες το μεσημέρι κλήθηκε εκτάκτως στο Μαξίμου ο Πάνος Σκουρλέτης είναι βεβαίως ένα στοιχείο που πρέπει να αξιολογηθεί σε σχέση με τις εξελίξεις. Το όνομα του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας ακούγεται έντονα για τη θέση του γραμματέα ΣΥΡΙΖΑ, παρότι ο ίδιος δηλώνει πως δεν ενδιαφέρεται για την επιστροφή του στο κόμμα ακόμη κι αν αυτό τον καταστήσει Νούμερο 2 σε αυτό. Την ίδια ώρα συνεργάτες του Αλέξη Τσίπρα θεωρούν πως ο Πρωθυπουργός δεν έχει κανένα λόγο να αντικαταστήσει υπουργούς που κάνουν αποτελεσματική αντίσταση όπως ο υπουργός Ενέργειας λειτουργώντας ουσιαστικά ως αμορτισέρ που απορροφά τους κραδασμούς του ΣΥΡΙΖΑ μέσα στην κυβέρνηση.

Για τη θέση του γραμματέα δεν έχει γίνει κάποια προετοιμασία σε βάθος και επομένως υπάρχει η πιθανότητα, στην περίπτωση που τα στελέχη στα οποία ο Τσίπρας θα απευθυνθεί αρνηθούν, ο ΣΥΡΙΖΑ να συνεχίσει με τον ίδιο γραμματέα. Παρ’ όλα αυτά, το κόμμα θα ενισχυθεί πολιτικά. Το είπε με σαφήνεια ο Πρωθυπουργός εξηγώντας στους συνέδρους πως κάποια από τα σημερινά μέλη της κυβέρνησης θα γυρίσουν στην Κουμουνδούρου για να υποστηρίξουν με την εμπειρία τους το κόμμα. Στη νέα Πολιτική Γραμματεία η οποία θα εκλεγεί κατά την πρώτη συνεδρίαση της νέας Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ, θα ενταχθούν ενδεχομένως και παλαιότερα και έμπειρα στελέχη, όπως για παράδειγμα ο πρόεδρος της Βουλής Νίκος Βούτσης και ο αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης.

Ο ΑΝΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ. Τι γίνεται όμως με τον κυβερνητικό ανασχηματισμό; Στελέχη που βρίσκονται κοντά στον Αλέξη Τσίπρα αναφέρουν πως όλες οι πιθανότητες είναι ανοιχτές. Κάτι που σημαίνει πως η αναδόμηση του κυβερνητικού σχήματος μπορεί να γίνει παράλληλα με την ανάδειξη των νέων οργάνων του ΣΥΡΙΖΑ, δηλαδή τις επόμενες ημέρες ή αν υπάρξουν ενδείξεις πως η δεύτερη αξιολόγηση θα κλείσει σχετικά σύντομα να γίνει αμέσως μετά. «Ολα θα εξαρτηθούν από το κλίμα που θα πιάσει ο Τσίπρας από την Ευρώπη τις επόμενες ημέρες. Αν φανεί πως η δεύτερη αξιολόγηση πρόκειται να ξεφύγει χρονικά από τα τέλη Νοεμβρίου, τότε πολύ πιθανόν ο ανασχηματισμός να είναι άμεσος» αναφέρει κορυφαίο στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ με γνώση των εξελίξεων σε κυβέρνηση και κόμμα. Συμπέρασμα; Οσο πιο αργά κλείσει η αξιολόγηση τόσο πιο νωρίς θα γίνει ο ανασχηματισμός.

Αυτό ωστόσο που θεωρείται σχεδόν βέβαιο είναι ότι ο Τσίπρας δεν θα επιχειρήσει ένα απλό λίφτινγκ στην κυβέρνησή του. Συγχρόνως θα προσπαθήσει να κατεβάσει τον μέσο όρο ηλικίας του νέου Υπουργικού Συμβουλίου, «να βάλει μέσα στελέχη της δικής του γενιάς, τριαντάρηδες και σαραντάρηδες» εξηγεί υπουργός που ανήκει στους συνομιλητές του Μαξίμου.

Η ανανέωση θα επιχειρηθεί όμως και στο κόμμα. Κι εκεί ο Πρωθυπουργός υπονόησε πως θα επέλθουν μεγάλες αλλαγές πρωτίστως στον τρόπο λειτουργίας του. Πρωταρχικός στόχος είναι η χαλάρωση της λειτουργίας των επιμέρους τάσεων. Ο Τσίπρας δεν θέλει να επιτρέψει τη λειτουργία μικρότερων κομμάτων μέσα στο κόμμα, κάτι που όπως παραδέχτηκε στην παρέμβασή του ενώπιον των συνέδρων αποδείχθηκε σε ορισμένες περιπτώσεις καταστροφικό. Η ομιλία του εμπεριείχε και έντονα στοιχεία αυτοκριτικής διότι και ο ίδιος με τη στάση του δεν απέτρεψε την εμφάνιση διαλυτικών φαινομένων. Πρακτικά ο Αλέξης Τσίπρας έστειλε ένα μήνυμα στους 53+ πως θα πρέπει να ξεχάσουν τις ομαδοποιήσεις μέσα στην Κουμουνδούρου και να αρχίσουν να λειτουργούν πιο συλλογικά και σαφώς πιο υποστηρικτικά απέναντι στην κυβέρνηση. Την αρχή για τη χαλάρωση του τρόπου λειτουργίας των τάσεων θα σηματοδοτήσει το ενιαίο ψηφοδέλτιο, με το οποίο θα αναδειχθεί την Κυριακή η νέα Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ. Χωρίς βεβαίως αυτό να σημαίνει ότι η σταυροδοσία των υποψηφίων δεν θα καταγράψει και τους συσχετισμούς στο εσωτερικό του κόμματος. Οι κυρίαρχες τάσεις στο Συνέδριο είναι τρεις: η προεδρική Ενωτική Κίνηση, η Πλατφόρμα 2010 και οι 53+. Οι δυνάμεις των δύο πρώτων τάσεων συγκροτούν μια ισχυρή πλειοψηφία, ωστόσο και οι 53+ θα επιχειρήσουν να αυξήσουν την επιρροή τους στο εσωτερικό του κόμματος.

ΣΥΜΜΑΧΙΕΣ. Ενα θέμα στο οποίο καλείται να απαντήσει το Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ είναι και το «με ποιους θα πάμε;». Το ερώτημα δεν είναι ρητορικό αλλά υπαρκτό και χρήζει άμεσης απάντησης. Το έθεσε κατά την ομιλία του ο Αλέξης Τσίπρας λέγοντας χαρακτηριστικά πως θα πρέπει να αναζητηθεί πεδίο σύγκλησης για την Αριστερά με τις δυνάμεις της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας και της πράσινης Αριστεράς. Βεβαίως εκ των πραγμάτων οι αποκαλύψεις που εμπεριέχονται στο βιβλίο Ολάντ για διερεύνηση εκ μέρους του Τσίπρα της πιθανότητας να τυπώσει στη Ρωσία δραχμές, ρίχνουν σκιές στις σχέσεις που είχε αναπτύξει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ με τα Ηλύσια Πεδία. Το Μαξίμου όμως δεν θέλει να διογκώσει το θέμα γκρεμίζοντας συμμαχίες που έχει χτίσει μεθοδικά. Κυβερνητικά στελέχη αναφέρουν πως δεν υπήρξε επικοινωνία με τη γαλλική πλευρά, αντιθέτως υπήρξε με το Κρεμλίνο το οποίο και διαβεβαίωσε πως ο ρώσος κυβερνητικός εκπρόσωπος θα διαψεύσει ότι ο Πούτιν μετέφερε στον γάλλο πρόεδρο σχετικές πληροφορίες.

Τι θα γίνει όμως με την εγχώρια σοσιαλδημοκρατία; Ο Νίκος Παππάς δήλωσε χθες πως ο ΣΥΡΙΖΑ έχει χρέος να οικοδομήσει το μεγάλο κόμμα της Αριστεράς και να αποτελέσει την καρδιά της δημοκρατικής παράταξης, που θα κλείσει τις πληγές της χώρας από τα Μνημόνια και την ύφεση. Προφανώς ένας από τους επόμενους στόχους της κυβέρνησης είναι να διεμβολίσει τον χώρο της Κεντροαριστεράς με το άνοιγμα του κόμματος στη σοσιαλδημοκρατία και στους ψηφοφόρους των κομμάτων που εντάσσονται παραδοσιακά σε αυτό τον χώρο. «Εμείς επιθυμούμε τις προοδευτικές συνθέσεις, γι’ αυτό και ψηφίσαμε την απλή αναλογική» αναφέρουν πηγές του Μαξίμου, διαπιστώνοντας ωστόσο ότι «στην παρούσα φάση υπάρχει πρόβλημα εκπροσώπησης». Επομένως το άνοιγμα του ΣΥΡΙΖΑ στα δεξιά θα γίνει προς την κοινωνική βάση και προς την κατεύθυνση επιμέρους προσώπων. Η παρουσία της Μαριλίζας Ξενογιαννακοπούλου ή ακόμη και του Στέφανου Τζουμάκα στο Συνέδριο επιβεβαιώνουν πως ο ΣΥΡΙΖΑ διατηρεί τις πόρτες του ανοιχτές σε πρώην στελέχη του ΠΑΣΟΚ. Κατά πόσον πρόσωπα όπως η πρώην γραμματέας του ΠΑΣΟΚ θα αξιοποιηθούν στον αναμενόμενο ανασχηματισμό είναι μάλλον θέμα που θα συζητηθεί την τελευταία στιγμή και εφόσον ο Αλέξης Τσίπρας θα έχει επιλέξει τον βασικό πυρήνα της νέας κυβέρνησης. «Οποιος εξεπλάγη για την παρουσία της Ξενογιαννακοπούλου στο Συνέδριο είναι υποκριτής» αναφέρει κυβερνητικό στέλεχος, που επιβεβαιώνει ότι υπήρχαν εδώ και καιρό ανοιχτοί δίαυλοι επικοινωνίας.