Το βράδυ που το Οχι υπερίσχυσε του Ναι στο δημοψήφισμα παρωδία του Αλέξη Τσίπρα, βγήκαν τα πλήθη στο Σύνταγμα να πανηγυρίσουν τη μεγάλη νίκη του ανορθολογισμού έναντι της σύνεσης. Η ευφορία κράτησε μια μέρα. Την επομένη ο Πρωθυπουργός έσπευσε να μετατρέψει το Οχι σε Ναι και συνομολόγησε το τρίτο Μνημόνιο, το Μνημόνιο Τσίπρα. Τον λογαριασμό όλων εκείνων των αφρόνων επιλογών τον πληρώνουμε σήμερα οι περισσότεροι –και η πλειονότητα όσων ψήφισαν και επανεξέλεξαν κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ χωρίς να είναι στον σκληρό πυρήνα της κομματικής πελατείας.

Ανάλογη ευφορία φαίνεται ότι επικράτησε στην κυβέρνηση μετά το αποτέλεσμα της δημοπρασίας για τα πανελλαδικής εμβέλειας τηλεοπτικά δίκτυα. Πανηγυρίζει για το τίμημα που ελπίζει να εισπράξει (κι ας υπολείπεται κατά περίπου 100 εκατ. της σχετικής εγγραφής του προϋπολογισμού), ενώ εκτιμάται ότι την ευνοεί η «ταπείνωση» εκπροσώπων της ελληνικής πλουτοκρατίας ενώπιον ενός κοινού που διψάει για αίμα στην αρένα.

Και μετά; Μετά, τίποτα. Διότι μετά εισβάλλει η πραγματικότητα, που είναι πέραν των συμβολισμών. Και ιδού τα δεδομένα της:

1. Δύο νέα μεγάλα κανάλια πρέπει να δημιουργηθούν εντός του επόμενου διαστήματος. Στο μεταξύ, κλυδωνίζονται τουλάχιστον τέσσερα άλλα, ορισμένα από τα οποία πιθανόν να κλείσουν, στέλνοντας περί τους χίλιους εργαζομένους στην ανεργία. Το μαύρο στην ΕΡΤ ήταν μια μόνιμη θρυαλλίδα που έκαιγε για λογαριασμό τής τότε «αντιμνημονιακής» αντιπολίτευσης στους δρόμους. Ακόμα κι αν η σημερινή ευρωπαϊστική αντιπολίτευση δεν εκμεταλλευτεί τις ανάλογες συνθήκες που γεννιούνται, είναι βέβαιο ότι η Ζωή Κωνσταντοπούλου ψάχνει κινήματα για να καθοδηγήσει. Πιο καλά, τα πιο φωτογενή.

2. Η λήξη της δημοπρασίας δεν έθεσε οριστικό τέλος στην πολιτική διαμάχη για την πληροφόρηση. Η απουσία του ΕΣΡ είναι πάντα θεσμική παραφωνία και είναι πιθανή η απόρριψη της νομιμότητας της διαδικασίας στα δικαστήρια. Ενα τέτοιο ενδεχόμενο θα επιτείνει τη σύγχυση –και στην ουσία θα ακυρώσει τα σχέδια βιωσιμότητας των νεοπαγών επιχειρήσεων. Οι παλαιοί παίκτες –ακόμα κι αν μειοδότησαν στη δημοπρασία –είναι πολύ σκληροί για να πεθάνουν.

3. Η ευρωπαϊκή αντίδραση στην κυβερνητική μεθόδευση μπορεί, τελικά, να αποδειχθεί ηχηρότατη. Το διπλό παιχνίδι της κυβέρνησης (έξω θεσμικοί σχεδόν σοσιαλδημοκράτες, μέσα ελληνοπρεπείς και ασύδοτοι κρατιστές) μπορεί να εικονογραφηθεί πιο εύκολα στο πεδίο των ΜΜΕ. Η χώρα φλερτάρει επικίνδυνα με την ιδέα του χαρακτηρισμού της ως «Πολωνία του Νότου».

4. Η διεκδίκηση ευνοϊκού μιντιακού περιβάλλοντος για την κυβέρνηση από τους πλειοδότες του διαγωνισμού δεν είναι δεδομένη (εξαιρείται, ως φαίνεται, ο Καλογρίτσας). Αφενός, επειδή οι τηλεοράσεις ακολουθούν τα γεγονότα –και οι δυσμενείς οικονομικές προβλέψεις δεν τα αποκλείουν. Αφετέρου, επειδή για το πρόγραμμα των σταθμών χρειάζονται δημοσιογράφοι –και δεν νομίζω ότι το δημοσιογραφικό μοντέλο της ελεύθερης αγοράς θα ήθελε να ταυτιστεί με το μέσο μοντελάκι της ΕΡΤ, που λειτουργεί ως κυβερνητικό φερέφωνο.

Αν η κυβέρνηση πιστεύει ότι η ηγεμονία εξασφαλίζεται με την επικοινωνία, σίγουρα υποτιμά τα δεδομένα της πολιτικής αναμέτρησης. Δεν είμαστε στα τέλη του 2014, όταν μπορούσες εύκολα να αμπαλάρεις σε ιλουστρασιόν περιτύλιγμα το ψέμα. Σήμερα, οι παραγωγικές τάξεις δεν ελπίζουν. Εχουν συνθλιβεί. Κι αυτό δεν μπορεί να το κρύψει καμία εικονική πραγματικότητα.