Ενοχλήθηκε η κυβέρνηση από τη διαπίστωση του Τύπου χθες ότι με βάση τα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού το επτάμηνο Ιανουαρίου – Ιουλίου προκύπτουν άτυπη στάση πληρωμών και ανησυχητική υστέρηση των εσόδων τον Ιούλιο. Το καμπανάκι χάλασε την αυγουστιάτικη οικονομική ηρεμία και το σκηνικό που στήνεται ενόψει της αξιολόγησης του Σεπτεμβρίου – Οκτωβρίου, προκαλώντας την έντονη αντίδρασή της.

Ετσι, σε άτυπη ενημέρωσή της, η κυβέρνηση έκανε επίθεση στην αντιπολίτευση και σε μερίδα του Τύπου, υποστηρίζοντας ότι η επιμονή τους «να παρουσιάσουν μια εικόνα οικονομικής καταστροφής έχει ξεπεράσει κάθε όριο γραφικότητας».

Επί της ουσίας, όμως, η κυβερνητική ανακοίνωση – άτυπη ενημέρωση δεν ανατρέπει τα στοιχεία που το ίδιο το υπουργείο Οικονομικών, άλλωστε, διένειμε την προηγουμένη. Παραδέχεται δηλαδή ότι τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού είναι μειωμένα τον Ιούλιο κατά 354 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο. Απλώς επισημαίνει ότι για το επτάμηνο Ιανουαρίου – Ιουλίου αυτά είναι 422 εκατ. ευρώ πάνω από τον στόχο, συμπεραίνοντας ότι ως εκ τούτου «η πορεία των εσόδων δεν εμπνέει καμία απολύτως ανησυχία για την επίτευξη του δημοσιονομικού στόχου του 2016».

Ο Ιούλιος, όμως, είναι ο πρώτος δύσκολος μήνας για τους φορολογουμένους, καθώς τότε πληρώθηκε η πρώτη δόση του φόρου εισοδήματος και τότε έγιναν οι πρώτες αποδόσεις ΦΠΑ με βάση τον αυξημένο συντελεστή από το 23% τον Ιούνιο στο 24%. Συνεπώς, η υστέρηση τον συγκεκριμένο μήνα έχει ιδιαίτερη σημασία και αναμφίβολα χτυπά προειδοποιητικό καμπανάκι. Αυτό δεν ανατρέπεται από το γεγονός ότι οι προηγούμενοι μήνες πήγαν καλύτερα από τους στόχους. Το τι θα γίνει από τώρα και στο εξής μένει να αποδειχθεί, και σ’ αυτή την κατεύθυνση θα είναι διαφωτιστικά τα στοιχεία σχετικά με τη σύνθεση των εσόδων του προϋπολογισμού που θα δοθούν τις επόμενες μέρες. Μάλιστα, αξίζει να σημειωθεί ότι το επτάμηνο οι φορολογούμενοι είχαν ήδη πληρώσει 1,5 δισ. ευρώ παραπάνω φόρους από την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους, κάτι που ίσως αποτελεί ένδειξη φοροδοτικής εξάντλησης.

Η ανακοίνωση αποσιωπά, εξάλλου, την εικόνα που παρουσιάζεται στο σκέλος των δαπανών του προϋπολογισμού, η οποία αναδεικνύει την άτυπη στάση πληρωμών. Οι πραγματοποιηθείσες δαπάνες, συγκεκριμένα, είναι χαμηλότερες κατά 2,3 δισ. ευρώ έναντι των στόχων το επτάμηνο, κάτι που εξηγεί γιατί οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις του Δημοσίου τον Ιούνιο (τότε έχουμε τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία) έχουν ξεπεράσει τα 7,2 δισ. ευρώ.

Με αυτόν τον τρόπο, όμως, εξαντλείται η ρευστότητα της οικονομίας και επιδεινώνεται η ύφεση. Ενας λόγος για τον οποίο ενδεχομένως η κυβέρνηση ενοχλήθηκε τόσο είναι το γεγονός ότι μια δημοσιονομική εκτροπή επισείει πλέον αυτόματα την απειλή του κόφτη και άρα γεννά ανησυχίες στον κόσμο ότι θα κοπεί ο μισθός ή η σύνταξή του. Αυτό βεβαίως θα αργήσει να φανεί, καθώς οι αποφάσεις θα ληφθούν με βάση τα οριστικά στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού τον Απρίλιο.

Η απειλή του κόφτη είναι άλλωστε και η βασική αιτία για την οποία η κυβέρνηση διατηρεί «παγωμένες» τις δαπάνες, έτσι ώστε να υπάρχει ένα μαξιλάρι προστασίας έναντι του κινδύνου υστέρησης των εσόδων στο τέλος του χρόνου.

Απλά μαθήματα οικονομίας

Η χθεσινή κυβερνητική ανακοίνωση επιχείρησε να παραδώσει και μαθήματα δημόσιας οικονομίας, υποστηρίζοντας ότι δήθεν όσοι παρουσίασαν την είδηση δεν ήξεραν να ξεχωρίσουν τα μεγέθη του κρατικού προϋπολογισμού από αυτά του τακτικού! Ετσι, συνέστησε «στην αντιπολίτευση και τους συνοδοιπόρους της να μάθουν τουλάχιστον να μετρούν σωστά τα μεγέθη του προϋπολογισμού».

«Η προσπάθεια διαστρέβλωσης της δημοσιονομικής εικόνας της χώρας στηρίζεται στα μεγέθη του κρατικού προϋπολογισμού και όχι του τακτικού» σημειώνει, εξηγώντας πως η βασική διαφορά είναι ότι ο πρώτος περιλαμβάνει και τον Προϋπολογισμό Δημοσίων Επενδύσεων «που φυσικά δεν έχει καμία σχέση με τη φορολογία». Πράγματι, στον ΠΔΕ τα έσοδα του επταμήνου εμφανίζουν μεγάλη υστέρηση, σχεδόν 1 δισ. ευρώ έναντι του στόχου, και αυτό δεν έχει σχέση με τη φορολογία.

Επιπλέον όμως στα φορολογικά έσοδα, όπως προαναφέρθηκε, το μεν επτάμηνο υπάρχει υπέρβαση του στόχου, αλλά ειδικά τον Ιούλιο υπάρχει υστέρηση.