Πέντε χρόνια ταξιδεύει. Πέντε χρόνια χρειάστηκαν προκειμένου να φθάσει από τη Γη στον Δία. Το διαστημόπλοιο «Τζούνο» («Ηρα»), μήκους ενός γηπέδου τένις, κάλυψε μια απόσταση 2,7 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων διασχίζοντας 64 χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο. Γνωρίζοντας πως θα μπορούσαν να προκύψουν πολλά απρόοπτα προβλήματα, οι επιστήμονες της NASA εξέφραζαν αγωνία έως την τελευταία στιγμή. Γιατί δεν αρκούσε να ενταχθεί η «Τζούνο» σε μια πολική τροχιά του Δία. Επρεπε να στρέψει τις τρεις μεγάλες ηλιακές κεραίες της προς τον Ηλιο, αφού η ηλιακή ενέργεια είναι η μοναδική που της επιτρέπει να λειτουργεί κανονικά. Η NASA φρόντισε πάντως να φθάσει ο διαστημικός εξερευνητής στον Δία στις 4 Ιουλίου, ημέρα κατά την οποία οι Ηνωμένες Πολιτείες στρέφουν τα μάτια τους προς τον ουρανό για να παρακολουθήσουν τα πυροτεχνήματα της Ημέρας της Ανεξαρτησίας.

Τι θα κάνει η «Τζούνο»; Υστερα από δύο περιφορές 53,5 ημερών συνολικά γύρω από τον Δία, η «Τζούνο» θα μπει σε μια τροχιά 14 ημερών, περνώντας τακτικά πάνω από τους δύο πόλους του πλανήτη. Οι μαζικές δόσεις ακτινοβολίας τις οποίες θα λαμβάνει η «Τζούνο» θα περιορίσουν σημαντικά τη διάρκεια λειτουργίας τού ηλεκτρονικού εξοπλισμού της. Ετσι, το πρόγραμμα εξερεύνησης του πλανήτη θα έχει διάρκεια 20 μηνών, ενώ η «Τζούνο» θα πραγματοποιήσει 37 φορές τον γύρο του πλανήτη. Το διαστημόπλοιο θα βρίσκεται σε απόσταση 10.000 με 4.667 χιλιομέτρων από το πυκνό στρώμα νεφών το οποίο καλύπτει τον πλανήτη, πολύ πιο κοντά δηλαδή από το «Πάιονιρ 11», το οποίο το 1974 είχε σπάσει το προηγούμενο ρεκόρ φθάνοντας 43.000 χιλιόμετρα από τα νέφη.

Ποιος είναι ο σκοπός της αποστολής; Ο Δίας είναι ένας πλανήτης για τον οποίο έχουμε ελάχιστες πληροφορίες. Η «Τζούνο» θα μελετήσει τα γιγάντια σέλα του Δία, την ατμόσφαιρά του, τη μαγνητόσφαιρά του, τη μεγάλη ερυθρά κηλίδα του, αλλά πάνω απ’ όλα την εσωτερική δομή του πλανήτη. Ο Δίας εμφανίστηκε πριν από τη Γη και έπαιξε σημαντικό ρόλο στον σχηματισμό και στις κινήσεις των υπόλοιπων πλανητών του ηλιακού συστήματος. Η σύνθεσή του έχει αλλάξει ελάχιστα. Ετσι, θα μπορούσε να μας παράσχει πληροφορίες για τις συνθήκες οι οποίες επικρατούσαν στο διάστερο περιβάλλον σε αυτή τη μακρινή εποχή. Με αυτόν τον τρόπο, όπως λέει ο Σκοτ Μπόλτον, επικεφαλής ερευνητής του προγράμματος της «Τζούνο», «τελικά, θα μπορούσε να μας επιτρέψει να καταλάβουμε πώς γεννιούνται τα ηλιακά συστήματα». Η «Τζούνο» θα σχεδιάσει χάρτες οι οποίοι θα είναι 100 φορές πιο ακριβείς από αυτούς του βαρυτικού πεδίου και του μαγνητικού πεδίου του Δία που έχουμε τώρα. Θα επιβεβαιώσει δηλαδή θεωρίες που ήδη υπάρχουν. Η πιο κοινά αποδεκτή θεωρία σχετικά με τη σύνθεση του εσωτερικού του Δία δείχνει ότι η θερμοκρασία και η πίεση αυξάνονται όσο πιο βαθιά πηγαίνουμε. Ετσι, το μοριακό ήλιον και το μοριακό υδρογόνο, τα οποία αποτελούν σε μεγάλο βαθμό τον Δία, παίρνουν υγρή μορφή. Αυτό το υγρό, όταν η πίεση γίνει ένα εκατομμύριο φορές μεγαλύτερη απ’ ό,τι της ατμόσφαιρας της Γης, μετατρέπεται σε μέταλλο. Οι κινήσεις του μετάλλου παράγουν ηλεκτρικό ρεύμα και είναι η αιτία του μεγάλου μαγνητικού πεδίου του Δία, 20 φορές εντονότερου από της Γης. Τέλος, ένας «πυρήνας», ίσως στερεός αλλά πιθανότερα υγρός, φέρεται να καταλαμβάνει το κεντρικό τμήμα του πλανήτη. Αντιστοιχεί στα απομεινάρια του αρχικού σώματος πάγου και πυριτίου χάρη στα οποία ο Δίας σχηματίστηκε συλλαμβάνοντας το υδρογόνο και το ήλιον στο περιβάλλον του. Στη δομή αυτή εστιάζεται η προσοχή των ερευνητών. Η «Τζούνο» θα εξακριβώσει αν ποτέ πραγματικά υπήρχε, αν εξακολουθεί να υφίσταται και, εάν ναι, θα καθορίσει τη μάζα του.

Θα καταστραφεί

Η μοίρα της ίδιας της «Τζούνο» θα είναι πικρή. Οταν τελειώσει η αποστολή της, η NASA θα στείλει σκόπιμα το διαστημικό σκάφος στην ατμόσφαιρα του Δία ώστε να αποσυντεθεί. Κανένα ίχνος τής ύπαρξής της δεν θα μείνει στο Διάστημα. Στη Γη όμως θα τη θυμόμαστε για δεκαετίες.

Τελευταία Νέα