Αυτό το Euro είναι διαφορετικό από τα προηγούμενα. Αν το γήπεδο αντανακλά τις διεργασίες στην κοινωνία, το ευρωπαϊκό τερέν μοιάζει με κινούμενη άμμο. Η Ευρώπη είναι σε νευρική κρίση. Το Brexit έχει διαδεχθεί το Grexit και το ευρωπαϊκό οικοδόμημα δεν αποπνέει ζωντάνια και προοπτική. Η οικονομική κρίση έχει εντείνει τις φυγόκεντρες τάσεις και έχει οξύνει τις ανισότητες ανάμεσα στον Βορρά και τον Νότο. Οι σχέσεις της Δύσης με τη Ρωσία έχουν εισέλθει σε μια νέα ψυχροπολεμική φάση. Το μεταναστευτικό δοκιμάζει τις αντοχές της Ευρώπης. Κι ένα ρεύμα λαϊκισμού σαρώνει την ήπειρο με τα κόμματα στα άκρα του πολιτικού φάσματος να δυναμώνουν επικίνδυνα.

Ο φόβος του τρομοκρατικού χτυπήματος σκιάζει τη διοργάνωση. Η Γαλλία έχει μετατραπεί σε φρούριο και θυμίζει χώρα σε πόλεμο, όχι διοργανώτρια μιας γιορτής των εθνών. Η ένταση κυριαρχεί παντού. Δεν έχεις την αίσθηση της γιορτής.

Από την άλλη πλευρά, είμαστε μάρτυρες του βρετανικού παράδοξου. Την επόμενη εβδομάδα οι Βρετανοί μπορεί να πάρουν την απόφαση να αποχωρήσουν από την Ευρώπη. Την ίδια ώρα που η εθνική τους ομάδα αγωνίζεται να διακριθεί, για πρώτη φορά με αξιώσεις, στην κορυφαία ευρωπαϊκή αθλητική διοργάνωση.

Και φυσικά δεν υπάρχει ιστορία χωρίς ελληνική τραγωδία.

Δεν είναι τόσο ο άδοξος αποκλεισμός της εθνικής μας ομάδας και η εικόνα διάλυσης του εθνικού συγκροτήματος. Οσο μία ακόμη υπενθύμιση της βαθιάς παρακμής που περνάει ο τόπος. Και μιας βίαιης επαναφοράς στη μετριότητα μετά τα πρωτεία του 2004. Τότε που το Σύμπαν συνωμότησε υπέρ μας. Τη χρονιά που τη χώρα απογείωνε η ελπίδα και η αισιοδοξία πριν βυθιστεί άδοξα στη μεγαλύτερη μεταπολεμική κρίση.

Αλλά είναι και το ίδιο το παιχνίδι που έπαψε να είναι πια παιχνίδι. Είναι μια τεράστια βιομηχανία. Τα συμφέροντα μεγάλα, τα επενδεδυμένα κεφάλαια πολλά. Και δεν είναι μόνο αυτό. Είναι και μια διάχυτη καχυποψία που έχει ποινικοποιήσει το ανθρώπινο λάθος. Το errare humanum est δεν ισχύει πια. Κι έτσι επιστρατεύτηκε το «μάτι του γερακιού», η σύγχρονη ηλεκτρονική τεχνολογία που θα μας λέει με βεβαιότητα αν η μπάλα πέρασε τη γραμμή του τέρματος η όχι.

Αυτή όμως «η τεχνοκρατία του επαγγελματικού αθλητισμού έχει επιβάλει ένα ποδόσφαιρο ταχύτητας και δύναμης που απαρνιέται τη χαρά, σκοτώνει τη φαντασία και απαγορεύει την τόλμη» γράφει ο Eduardo Galeano.

Αλλά εμείς αθεράπευτοι. Περιμένουμε να κάνει την εμφάνισή του ο virtuoso. Αυτός που με μια σκέψη του, με μια ενέργειά του θα τα συμπαρασύρει όλα αυτά, θα ξεφύγει από τις νόρμες και τα πλάνα, και θα φέρει το απρόβλεπτο. Και θα μας ξαναδώσει τη χαρά του παιχνιδιού.

Ο Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος είναι καθηγητής του Παντείου Πανεπιστημίου και πρώην υπουργός