Μια μηχανή σταματά έξω από μια παλιά μονοκατοικία επί της Ιεράς Οδού λίγο μετά τις 10 το βράδυ. Δύο νεαροί κατεβαίνουν και χτυπούν την πόρτα του κτιρίου με την νέον επιγραφή «studio». Το «σπίτι» βρίσκεται μάλιστα σε στρατηγικό σημείο, μόλις λίγα μέτρα απόσταση από την πολυσύχναστη συνοικία του Γκαζιού με τα δεκάδες κέντρα διασκέδασης.

Ο παραπάνω δρόμος είναι ένας από τους δεκάδες της Αθήνας που κυρίως τις νυχτερινές ώρες μετατρέπονται σε πιάτσες πορνείας. Το εμπόριο του έρωτα ανθεί σε πολλές γωνιές της πρωτεύουσας, τόσο στον δρόμο, ιδίως το βράδυ, όσο και σε στεγασμένους χώρους που παρουσιάζονται ως στούντιο, αλλά πρόκειται για πορνεία που δεν έχουν άδεια. Αλλωστε, εντός των ορίων του Δήμου Αθηναίων, οι νόμιμοι οίκοι ανοχής –λόγω γεωγραφικών περιορισμών και υγειονομικών προδιαγραφών –είναι μόλις ένας! Μάλιστα πριν από λίγες ημέρες 17 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ ζήτησαν με ερώτησή τους προς τον υπουργό Δικαιοσύνης Νίκο Παρασκευόπουλο να αρθούν οι περιορισμοί που ισχύουν και έτσι οίκοι ανοχής να μπορούν να λειτουργούν πιο κοντά σε ξενοδοχεία.

Εκατοντάδες μη νόμιμοι οίκοι ανοχής λειτουργούν στο κέντρο της Αθήνας, όπως τονίζει στα «ΝΕΑ» η αντιδήμαρχος Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Πρόνοιας και Ισότητας του Δήμου Αθηναίων Μαρία Στρατηγάκη. «Εφόσον γίνονται αποδεκτοί ο αγοραίος έρωτας και οι οίκοι ανοχής θα πρέπει να ρυθμίζονται έτσι ώστε να μπορούν να εφαρμοσθούν διατάξεις που ορίζουν γεωγραφικούς περιορισμούς και υγειονομικές προδιαγραφές. Η ανικανότητα και η αδιαφορία του κράτους στην εφαρμογή του νόμου οδηγεί στην πρακτική αποδοχή της παρανομίας, πράγμα άλλωστε που είναι ένα γενικό πρόβλημα στη χώρα. Η ρεαλιστική κατεύθυνση σήμερα, αν γίνει αποδεκτή η ανάγκη ύπαρξης και λειτουργίας οίκων ανοχής, είναι ο περιορισμός των κριτηρίων γεωγραφικού αποκλεισμού και ο αυστηρός υγειονομικός έλεγχος, πράγμα που έχει προτείνει με έμφαση ο Δήμος Αθηναίων από το 2012. Η νομική απαγόρευση της πορνείας και η ποινικοποίηση του πελάτη, όπως έχει γίνει στη Γαλλία και τη Σουηδία, αποτελεί σημαντικό βήμα στην κατεύθυνση αυτή».

Η άποψη που διατύπωσε ο Δήμος δεν απέχει από την πραγματικότητα: πιάτσες της πορνείας –όπως προκύπτει από το οδοιπορικό που έκαναν «ΤΑ ΝΕΑ» –παρατηρούνται όχι μόνο στο Κέντρο, στην Ομόνοια, στο Γκάζι, στο Μεταξουργείο αλλά έχουν απλωθεί και στις γύρω γειτονιές της Αθήνας. Οπως στα Ανω Πατήσια, παλαιότερα στα Θυμαράκια στη Λιοσίων, στην Πλατεία Κολιάτσου.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις, ο αριθμός των εκδιδομένων γυναικών το 2012 ήταν περίπου 17.000 ενώ δύο χρόνια αργότερα αυξήθηκε σε 18.500, με τον αριθμό πέρυσι και φέτος να είναι σαφώς αυξημένος. Οπως λένε οι ειδικοί όμως, πορνεία χωρίς πελάτες δεν γίνεται. Σήμερα οι ενεργοί πελάτες στο Λεκανοπέδιο είναι περισσότεροι από 550.000. Τις υπηρεσίες των εκδιδομένων γυναικών ζητούν και οι πρόσφυγες και μετανάστες που φθάνουν στη χώρα μας.

Δύο τάσεις στις τιμές. Ερευνα που πραγματοποίησε το 2015 η ΜΚΟ Praksis, με θέμα την πορνεία και την παράνομη διακίνηση και εμπορία γυναικών, έδειξε ότι έχουν δημιουργηθεί δύο τάσεις στους οίκους ανοχής: στην πρώτη περίπτωση η τιμή είναι στα 10-15 ευρώ και στη δεύτερη περίπτωση 20-25 ευρώ. Οι πιο οικονομικοί απευθύνονται κυρίως στους αλλοδαπούς ενώ οι ακριβότεροι στους Ελληνες. Οπως σημειώνεται στην έρευνα, η πολιτική τιμών φαίνεται να υιοθετείται από τους οίκους ανοχής στην προσπάθειά τους να προσελκύσουν έλληνες πελάτες.

Συνολικά 70 εκδιδόμενες γυναίκες και 30 πελάτες πήραν μέρος στην έρευνα και όπως σημειώνει η δικαστική ψυχολόγος, διευθύντρια Θεσμικών Χρηματοδοτήσεων της Praksis και επιστημονική υπεύθυνη της ερευνητικής μελέτης, Μαρία Μουδάτσου, ελληνικής και ρουμανικής υπηκοότητας ήταν κυρίως οι γυναίκες που δέχθηκαν να μιλήσουν στους ερευνητές. «Η υφιστάμενη νομοθεσία περί πορνείας δημιουργεί το ιδανικό έδαφος για να συνεχίζεται το trafficking. Ως χώρα πρέπει να αναπτύξουμε άξονες για τη μείωση του φαινομένου. Πολύ σημαντικό είναι η ενίσχυση των διαδικασιών εντοπισμού των θυμάτων trafficking αλλά και η ανάπτυξη ενός ολιστικού μοντέλου υποστήριξης και προστασίας τους» εξηγεί.

Από τη Ρουμανία στην Ελλάδα

Η περιπέτεια της Αλίσα και της κόρης της

Μεγάλωσε σε ορφανοτροφείο στη Ρουμανία. Στα 18 της η Αλίσα ερωτεύτηκε έναν συνομήλικό της και απέκτησαν μια κόρη. Η σχέση τους τέλειωσε άδοξα όμως, καθώς ο νεαρός δεν άντεξε τις ευθύνες και έφυγε, αφήνοντάς την μαζί με την κόρη τους Κορίνα μόνες.

Μέσα στην απελπισία της η Αλίσα αισθάνθηκε απίστευτα τυχερή όταν γνώρισε τον Αλεξ, έναν γοητευτικό 30χρονο άντρα, ο οποίος της έλεγε πως την έχει ερωτευτεί και θέλει να ζήσουν μαζί. Η νεαρή μητέρα ένιωσε πώς είχε βρει έναν ήρωα που θα την έσωζε και άρχισε να του δείχνει τυφλή εμπιστοσύνη. Ο Αλεξ την έπεισε πως αν μετακόμιζαν στην Ελλάδα θα μπορούσαν να βρουν δουλειά και να ζήσουν πολύ πιο άνετα. Μόλις έφτασαν, όμως, ο Αλεξ έδειξε ένα τελείως διαφορετικό πρόσωπο. Εγινε βίαιος και την εξανάγκασε να εκδίδεται. Ο έρωτας που της είχε προσφέρει αποδείχτηκε ένα καλοσχεδιασμένο κόλπο μιας σπείρας σωματεμπόρων. Η Αλίσα κατάφερε να βρει την ευκαιρία να το σκάσει, πήρε το παιδί της και βρέθηκε σε ένα κοντινό αστυνομικό τμήμα όπου περιέγραψε όσα της είχαν συμβεί. Στη συνέχεια, μητέρα και κόρη φιλοξενήθηκαν στον ξενώνα της οργάνωσης Α21. Η Αλίσα σε συνεννόηση με τους κοινωνικούς λειτουργούς της Α21 και με τη βοήθεια μιας τοπικής ΜΚΟ κατάφερε να επιστρέψει στη χώρα της και να βρει μια δουλειά με ημιαπασχόληση για να μπορεί να φροντίζει την κόρη της.

«Σπάνε» τα θύματά τους. Οπως επισημαίνουν οι άνθρωποι της οργάνωσης, «οι διακινητές ακολουθούν συγκεκριμένες τακτικές προκειμένου να “σπάσουν” το θύμα τους: σωματική βία, βιασμοί, στέρηση ελευθερίας μέχρις ότου το θύμα, προκειμένου να σταματήσει αυτή η συμπεριφορά απέναντί του, να πάψει να αντιδρά και να δέχεται την εκμετάλλευση».

Οταν πέφτει το σκοτάδι

Στη συμβολή της οδού Καποδιστρίου με την Πατησίων, κάτω από την Ομόνοια, ο οδηγός του αυτοκινήτου κατεβάζει το παράθυρο και πιάνει συζήτηση με μια ιερόδουλη που είναι στο πεζοδρόμιο: «Πόσο πάει;». Εκείνη πλησιάζει στο παράθυρο και του λέει: «Για σένα 15 ευρώ». Η προσφορά όμως δεν ικανοποίησε τον οδηγό, ο οποίος έφυγε. Σήμερα στους δρόμους του κέντρου της πόλης υπάρχουν περισσότερες από 6.500 θέσεις όπου εκδίδονται γυναίκες με βάρδιες, που σημαίνει ότι σε κάθε θέση μπορεί να εργαστούν έως και τρεις γυναίκες. Μία από τις πιο γνωστές πιάτσες της πορνείας και της εκμετάλλευσης γυναικών στην Αθήνα είναι αυτή στα Ανω Πατήσια, στο ύψος του πάρκου Φιξ. Εδώ και επτά χρόνια το σκηνικό με τις νεαρές γυναίκες που εκδίδονται στο πεζοδρόμιο είναι το ίδιο. Κάτοικοι της περιοχής έχουν τονίσει στο παρελθόν στα «ΝΕΑ» ότι η συγκεκριμένη περιοχή είναι μια κανονική γειτονιά, με πολλές κατοικίες, μαγαζιά, σχολεία, που την ημέρα σφύζει από ζωή. Οταν όμως το ρολόι δείχνει 10 το βράδυ, η γειτονιά αλλάζει πρόσωπο. Με το που τελειώνει το παιχνίδι των παιδιών στο πάρκο ξεκινάει ένα άλλο παιχνίδι. Περισσότερες από 10 γυναίκες από την Αφρική παρατάσσονται η μία δίπλα στην άλλη και στις δύο πλευρές της οδού Πατησίων, μπροστά από το πάρκο. Κάποιες εξ αυτών είναι εμφανές ότι είναι πολύ νεαρής ηλικίας, ίσως και ανήλικες. Οποτε βλέπουν να περνάει αυτοκίνητο, λικνίζονται και φωνάζουν στους οδηγούς «έλα, έλα». Αλλες τους στέλνουν φιλιά στην προσπάθειά τους να τους κάνουν να σταματήσουν και έτσι να κερδίσουν πελάτη. Πίσω τους παραμονεύουν κρυμμένοι στο πάρκο οι προαγωγοί τους. Η πορνεία είναι μία από τις πτυχές της εμπορίας ανθρώπων, ενός φαινομένου με τεράστιες διαστάσεις παγκοσμίως. Πρόκειται, όπως τονίζει στα «ΝΕΑ» ο εκπρόσωπος στην Ελλάδα της διεθνούς οργάνωσης Α21 Αρης Καρδασιλάρης, για μια σύγχρονη μορφή δουλείας, όπου άνθρωποι παράγουν κέρδος από την εκμετάλλευση – σεξουαλική ή εργασιακή – και τον έλεγχο που ασκούν εις βάρος άλλων ανθρώπων. Και η Ελλάδα είναι γνωστή ως το κέντρο της εμπορίας ανθρώπων στην Ευρώπη.

230αιτήσεις λειτουργίας οίκων ανοχής έχουν κατατεθεί στον Δήμο Αθηναίων. Μόνο μία βρίσκεται σε διαδικασία έγκρισης

6.500θέσεις όπου εκδίδονται γυναίκες με βάρδιες, υπάρχουν στους δρόμους της Αθήνας

550.000τουλάχιστον είναι οι ενεργοί πελάτες στο Λεκανοπέδιο

Τηλεφωνικές γραμμές υποστήριξης θυμάτων βίας και trafficking

1109 (οργάνωση Α21)

197 (Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης)

15900 (Γραμματεία Ισότητας των Φύλων)

210-5205.200 (Praksis)