Ο έρπης ζωστήρας είναι κοινή λοίμωξη του νευρικού συστήματος και εκδηλώνεται με φυσαλιδώδες ερυθηματώδες εξάνθημα συνοδευόμενο από έντονο πόνο και κνησμό. Η μεθερπητική νευραλγία αποτελεί επιπλοκή του έρπητα ζωστήρα και εμφανίζεται σε ποσοστό 15%-20% των ασθενών.

Προκαλεί πόνο που εμφανίζεται έως και 120 ημέρες μετά την έναρξη της λοίμωξης και μπορεί να διαρκεί πέραν του έτους. Επιβαρυντικοί παράγοντες για την εμφάνισή της είναι η ηλικία του ασθενούς, ο σακχαρώδης διαβήτης, ο καρκίνος, η ανοσοκαταστολή, η ένταση του πόνου που συνόδευε τη λοίμωξη, η έκταση της προσβεβλημένης περιοχής.

Η μεθερπητική νευραλγία αποτελεί σύνδρομο χρόνιου περιφερικού νευροπαθητικού πόνου και χρήζει εξειδικευμένης αντιμετώπισης. Στις περισσότερες των περιπτώσεων που παραπέμπονται στα ιατρεία πόνου για τη διάγνωση της μεθερπητικής νευραλγίας αρκούν το ιατρικό ιστορικό και η κλινική εξέταση από τον ιατρό.

Στο πλάνο της θεραπείας περιλαμβάνονται αναλγητικά, τοπικά αναισθητικά, αντικαταθλιπτικά, ασθενή οπιοειδή και αντιεπιληπτικά φάρμακα που απαλλάσσουν από τον πόνο και βελτιώνουν την ποιότητα ζωής του ασθενούς. Απαραίτητη είναι η συχνή παρακολούθηση του πάσχοντος ώστε με μια κλιμακωτή διαδικασία να τιτλοποιήσουμε το φάρμακο ή τον συνδυασμό των φαρμάκων και να πετύχουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Ωστόσο, αν η φαρμακευτική συντηρητική θεραπεία προκαλεί ανεπιθύμητες παρενέργειες και φαρμακολογικές αλληλεπιδράσεις, προτείνουμε ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές όπως νευρικούς αποκλεισμούς, κεντρικούς ή περιφερικούς, και τεχνικές νευροτροποποίησης μέσω νευροδιέγερσης.

Τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιείται με πολύ καλά θεραπευτικά αποτελέσματα ειδικό διαδερμικό επίθεμα καψαϊκίνης, σε υψηλή συγκέντρωση 8%. Το επίθεμα εφαρμόζεται τοπικά στην πάσχουσα περιοχή έπειτα από προσεκτική καταγραφή των ορίων του πόνου και χαρτογράφηση της βλάβης. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μονοθεραπεία ή ως μέρος θεραπευτικού σχήματος.

Η εφαρμογή γίνεται αποκλειστικά από ιατρό κατάλληλα εκπαιδευμένο στην τοποθέτηση του επιθέματος καψαϊκίνης. Η διαδικασία διαρκεί από 30 έως 60 λεπτά και στη συνέχεια ο ασθενής επιστρέφει στο σπίτι του. Τυχόν ανεπιθύμητες παρενέργειες περιορίζονται κυρίως σε ήπιες έως μέτριες τοπικές αντιδράσεις στο σημείο εφαρμογής, που υποχωρούν εντός 24ώρου.

Το αναλγητικό αποτέλεσμα εγκαθίσταται μέσα στην πρώτη εβδομάδα από την εφαρμογή και έχει παρατεταμένη διάρκεια έως 12 εβδομάδες. Η θεραπεία μπορεί να επαναλαμβάνεται ανά 3 μήνες εάν δεν έχει υποχωρήσει πλήρως η συμπτωματολογία.

H Ελένη-Χριστίνα Ησαΐα, MSc, MD, είναι αναισθησιολόγος, υπεύθυνη του Ιατρείου Πόνου στο Νοσοκομείο Υγεία