Εάν αναλογιστούμε τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής για την κατάσταση στον οπτικοακουστικό κλάδο σε συνδυασμό με τα γραφόμενα στον Τύπο περί προθέσεων επιβολής φόρου στη συνδρομητική τηλεόραση και φραγμών στη δανειοδότηση των ΜΜΕ, τότε το αποκαλούμενο ελληνικό επικοινωνιακό πεδίο βρίσκεται όχι απλώς σε περίοδο παρακμής αλλά βαίνει προς την κατάρρευσή του.

Μπορεί μεν οι επιφυλάξεις για τα τραπεζικά δάνεια να έχουν μια ορθή αφετηρία, αλλά στην τρέχουσα συγκυρία, με σχεδόν μηδενική διαφήμιση, το πιο πιθανό είναι ο κλάδος να μαραζώσει. Ηδη οι πωλήσεις στον κλάδο των οπτικοακουστικών μέσων στην Ελλάδα, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, έχουν μειωθεί κατά 36,1% στο τελευταίο τρίμηνο του 2015. Ακόμη χειρότερα: η ανεργία προσεγγίζει το 45%.

Με άλλα λόγια, είναι μάλλον χωρίς νόημα να υπερασπίζεται κανείς την κάθαρση σήμερα σε έναν κλάδο που βρίσκεται σε τροχιά αποεπένδυσης. Οι εξυγιάνσεις μπορεί να έχουν αποτελεσματικότητα μόνον σε περίοδο ανάκαμψης. Για να επιτευχθεί όμως ανάκαμψη στην παρούσα συγκυρία δεν μπορεί παρά να γίνει μέσω των τραπεζών, όπως και σε άλλους κλάδους της οικονομίας (όχι βέβαια με «θαλασσοδάνεια»).

Φρένο στη συνδρομητική. Και δεν είναι μόνον αυτό. Μια όαση ανάπτυξης την τελευταία τριετία είναι η συνδρομητική τηλεόραση. Τα μπουκέτα της Nova και του OTE TV αθροιστικά από τους 300.000 συνδρομητές το 2012 έχουν υπερβεί το ένα εκατομμύριο, με προοπτική η συνδρομητική τηλεόραση στην Ελλάδα από το 12% των τηλεοπτικών νοικοκυριών να ξεπεράσει το 40% την επόμενη τριετία. Οπως όμως αναφέρεται στον Τύπο, το κυβερνητικό επιτελείο, στην πίεση για αναζήτηση νέων εσόδων, σχεδιάζει μεταξύ άλλων τη θέσπιση ενός νέου φόρου για τη συνδρομητική τηλεόραση (και την αύξηση του ειδικού φόρου κινητής τηλεφωνίας).

Μια τέτοια εξέλιξη ενδέχεται να οδηγήσει σε τέλμα τη συνδρομητική τηλεόραση. Στο άκουσμα και μόνον ότι θα μπει νέος φόρος, μικρότερος ή μεγαλύτερος δεν έχει σημασία, ο καταναλωτής στέκεται αρνητικός (θυμηθείτε το ανάστροφο αποτέλεσμα των φόρων πετρελαίου θέρμανσης). Πολλοί ενδεχομένως να αρχίσουν και τη διακοπή της συνδρομής τους ή καθώς οι περισσότεροι έγιναν συνδρομητές λόγω των ελκυστικών πακέτων των τηλεπικοινωνιακών εταιρειών (triple play) μπορεί να αναζητήσουν φτηνότερα πακέτα ακόμη και για τις τηλεφωνικές συνδέσεις.

Κάποιοι –και ορθά –υποστηρίζουν ότι θα ευνοηθούν συνδρομητικοί φορείς τύπου Netflix που δεν φορολογούνται στην Ελλάδα. Αλλά αυτό είναι μάλλον το έλασσον. Ο εφιάλτης βρίσκεται αλλού. Εάν ανακοπεί η αναπτυξιακή πορεία της συνδρομητικής τηλεόρασης θα υπάρξουν επιπτώσεις τόσο στις τηλεπικοινωνιακές εταιρείες όσο και σε άλλους κλάδους (π.χ. αθλητισμός, παραγωγή προγραμμάτων). Αυτά όμως που θα χάσουν κυρίως θα είναι τα δημόσια ταμεία, αφού από έναν κύκλο εργασιών με αντίστοιχους φόρους σε όλα τα επίπεδα, πολλά έσοδα θα χαθούν γιατί απλώς δεν θα υφίσταται αγορά!

Να το πούμε για μια ακόμη φορά: το επικοινωνιακό πεδίο, οι εργαζόμενοι και πολύ περισσότερο η ίδια η χώρα δεν έχουν την πολυτέλεια ούτε τον χρόνο να ασχολούνται με τακτικισμούς. Σύνεση, συναίνεση και οραματική πολιτική είναι το τρίπτυχο που πρέπει να καθορίσει το μέλλον του πεδίου (και όχι μόνον).