Με τις καλύτερες προθέσεις από πλευράς κυβέρνησης και ευρωπαίων δανειστών αρχίζει ο νέος γύρος διαπραγματεύσεων με τους δανειστές τη Δευτέρα. Ωστόσο, ακόμη κι αν οι καλές προθέσεις των δύο πλευρών μετουσιωθούν σε πολιτικές αποφάσεις, η εκκρεμότητα του ΔΝΤ εγγυάται ότι η Σαρακοστή θα κυλήσει με αγωνία.

Η κυβέρνηση βιάζεται να γυρίσει γρήγορα σελίδα και να μην «καεί» από τις φλόγες της οικονομίας, Μάιο – Ιούνιο, όπως έχει πει ο Ευκλείδης Τσακαλώτος. Η Κομισιόν θέλει να τελειώνει με την ελληνική εκκρεμότητα, για να μη σκιάσει το βρετανικό δημοψήφισμα στις 23 Ιουνίου.

Ωστόσο, το «αγκάθι» του ΔΝΤ –που θέλει περισσότερα μέτρα ή περισσότερο κούρεμα χρέους –παραμένει.

Ετσι, ως πιθανό –και μάλλον αισιόδοξο –σενάριο προβάλλει η επίτευξη ενός προσωρινού ντιλ μόνο με την ευρωπαϊκή πλευρά τις επόμενες μέρες, ώς τις 12-13 Απριλίου. Κάτι που θα μπορούσε, βεβαίως, να αξιοποιήσει επικοινωνιακά η κυβέρνηση, αλλά δεν θα αποτελέσει τη λύση του «δράματος». Θα ακολουθήσει η διαπραγμάτευση για τη ρύθμιση του χρέους και μόνο εφόσον αυτή ικανοποιήσει το ΔΝΤ, το Ταμείο θα επανέλθει στο πρόγραμμα και θα υπάρξει οριστική συμφωνία.

ΤΑ ΣΕΝΑΡΙΑ. Ολη αυτή η διαδικασία, εκτιμούν πηγές θα μας οδηγήσει χρονικά πιθανότατα μέσα στον Μάιο. Ο στόχος για το τέλος Απριλίου που έχει θέσει η κυβέρνηση, δεν αποκλείεται, αλλά θεωρείται «υπερβολικά φιλόδοξος», σύμφωνα με τις πηγές.
Στο μεταξύ, χωρίς staff level agreement με τη συμμετοχή του ΔΝΤ, δεν προβλέπεται να υπάρξει και εκταμίευση, εκτιμούν οι ίδιες πηγές. Η επανάληψη του σεναρίου του περασμένου Αυγούστου, με εκταμίευση δόσης μόνο από την Ευρώπη και το ΔΝΤ σε αναμονή δεν θεωρείται πιθανή, αν και δεν αποκλείεται μια προκαταβολή της τάξης του 1 δισ., σε περίπτωση πιεστικών ταμειακών αναγκών της Ελλάδας.

Η επιστροφή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα δεν θα είναι απλή υπόθεση. Το Ταμείο επιμένει ότι πρέπει να καλυφθεί κενό 4,5% του ΑΕΠ, ενώ Ελλάδα και Ευρώπη έχουν συμφωνήσει ότι αρκούν μέτρα 3% του ΑΕΠ. Τα στοιχεία για το καλύτερο από τις εκτιμήσεις του Ταμείου πρωτογενές πλεόνασμα 0,2% στο ΑΕΠ του 2015 που έστειλε προχθές –σύμφωνα με πληροφορίες –η ΕΛΣΤΑΤ στη Eurostat, δεν αναμένεται να αλλάξουν ουσιωδώς τη στάση του.

Επιπλέον, το Ταμείο, αναφέρουν οι πληροφορίες, δεν συμφωνεί ούτε με την ποιότητα πολλών από τα μέτρα που συζητώνται (π.χ. αύξηση ασφαλιστικών εισφορών). Θεωρεί ότι το Ασφαλιστικό γενικά δεν αντιμετωπίζεται ικανοποιητικά, παρότι ευθύνεται για τα 2/3 της αύξησης του χρέους από το 2010 και επιμένει σε πρόσθετες διαρθρωτικές αλλαγές. Αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία.

Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ. Για να επιστρέψει στο πρόγραμμα το ΔΝΤ, όπως επιθυμούν διακαώς οι Γερμανοί και άλλες χώρες όπως η Ολλανδία και η Φινλανδία, υπάρχουν δύο εναλλακτικοί τρόποι, όπως έχει εξηγήσει ο Πολ Τόμσεν στο περίφημο πλέον άρθρο του της 11ης Φεβρουαρίου. Είτε να κάνει η Ευρώπη μια γενναιόδωρη ρύθμιση του χρέους είτε να καλυφθεί το κενό με επιπλέον μέτρα από την Ελλάδα.

Στην Ευρώπη αφήνουν ακόμη ανοιχτό ποιο από τα δύο θα γίνει ή αν θα υπάρξει ένας συνδυασμός των δύο, επιπλέον μέτρων και ρύθμισης χρέους.

Οπως σημειώνει πηγή των ευρωπαϊκών θεσμών, «αν οι πιστωτές δεν θελήσουν τελικά να προχωρήσουν σε ουσιαστική ανακούφιση του χρέους, ο μόνος τρόπος για να ενταχθεί το ΔΝΤ στο πρόγραμμα είναι να ζητηθεί από την Ελλάδα εντονότερη δημοσιονομική προσπάθεια». Με άλλα λόγια, να ζητηθούν κι άλλα μέτρα. Μάλιστα, η ίδια πηγή σημειώνει ότι σε αυτή τη φάση θα συμφωνηθεί μεταξύ Ελλάδας και Ευρώπης μια «σοφτ εκδοχή των μεταρρυθμίσεων, η οποία θα μπορούσε να ενισχυθεί στη συνέχεια, ανάλογα με τις ανάγκες».

Εναλλακτικά, βεβαίως, θα μπορούσε να αποφασιστεί να μη συμμετάσχει τελικά το ΔΝΤ στο πρόγραμμα, αλλά αυτό προς το παρόν το αποκλείουν οι πηγές.

Το πρώτο βήμα, σε κάθε περίπτωση, είναι να τα βρει η Ελλάδα έστω και μόνο με τους Ευρωπαίους στη διαπραγμάτευση που αρχίζει αύριο.

ΣΚΛΗΡΗ ΓΡΑΜΜΗ. Η διάθεση υπάρχει. Η Γερμανία έδωσε το σήμα της υπαναχώρησης από τη σκληρή γραμμή με τις δηλώσεις του υπουργού Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε ότι η Ευρώπη πρέπει να δείξει κατανόηση στην Ελλάδα λόγω του Προσφυγικού και να μην την πιέσει υπερβολικά στο Ασφαλιστικό.

Ωστοσο, ακόμη οι εκκρεμότητες δεν έχουν κλείσει. Στο Φορολογικό οι δύο πλευρές ήρθαν κοντά, στο Ασφαλιστικό υπάρχει ακόμη απόσταση, ενώ ορθάνοιχτο παραμένει το θέμα των κόκκινων δανείων, στο οποίο επιμένει ιδιαιτέρως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Σύμφωνα με πληροφορίες, οι θεσμοί θα μπορούσαν να αποδεχθούν έναν συμβιβασμό στη βάση της εξαίρεσης από την πώληση σε funds κόκκινων δανείων πρώτης κατοικίας με εισοδηματικά κριτήρια.

Σε καμιά περίπτωση πάντως, σημειώνουν πηγές τους, δεν θα γίνει αποδεκτή η μεταφορά του θέματος σε επόμενη αξιολόγηση, όπως εμφανίστηκε κάποια στιγμή να θέλει η ελληνική πλευρά. Η ΕΚΤ θέλει οπωσδήποτε να κλείσει η εκκρεμότητα, γιατί διαφορετικά φοβάται ότι το πρόβλημα θα αναπαράγεται και οι ελληνικές τράπεζες θα χρειαστούν νέα ανακεφαλαιοποίηση. Σημειώνεται ότι το 2015 τα κόκκινα δάνεια αυξήθηκαν κατά 7,2 δισ. ευρώ, από τα 99,8 δισ. ευρώ στα 107 δισ. ευρώ, σύμφωνα με στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος.