Tι ειρωνεία. Η πρώτη κυβέρνηση Αριστεράς στην Ελλάδα καλείται να σηκώσει το βάρος μιας μεγάλης ασφαλιστικής μεταρρύθμισης.

Από ένα «πελατειακό» και ακραία ελλειμματικό διανεμητικό σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, ιερό κάστρο των απανταχού αριστερών στην Ελλάδα, προς ένα ακραία κεφαλαιοποιητικό (και εν πολλοίς νεοφιλελεύθερο) μοντέλο ασφάλισης. Και με υψηλό κόστος μετάβασης. Φτωχοποίηση για παλαιούςκαι νέους συνταξιούχους με περικοπές στις συντάξεις τους και(ουδείς γνωρίζει πόσους) νέους φόρους, όπως προκύπτει από τα σχέδια της κυβέρνησης για το νέο καθεστώς που θα προβλέπει εθνική σύνταξη των 390 ευρώ για τους ανασφάλιστους και αναλογική με βάση τις ατομικές μερίδες εισφορών για τους υπολοίπους.

Ακόμη και έτσι, είναι αυτή η λύση για το Ασφαλιστικό; Δύο επισημάνσεις κάνουν οικονομικοί αναλυτές και παράγοντες του ασφαλιστικού συστήματος:

n Δεν υπάρχει προηγούμενο βιώσιμης ασφαλιστικής μεταρρύθμισης χωρίς ένα ικανοποιητικό επίπεδο απασχόλησης που να τροφοδοτεί το σύστημα με νέες εισφορές. Στην Ελλάδα, σημειώνουν, στο ορατό μέλλον, η ανεργία δεν προβλέπεται να πέσει κάτω από το 25%, που σημαίνει ότι και η απασχόληση θα παραμείνει χαμηλή στερώντας από το σύστημα ζωτικούς πόρους. Οχι μόνο, δηλαδή, συνδέεται η όποια λύση του Ασφαλιστικού με το επίπεδο ανάπτυξης της οικονομίας, αλλά και από στοχευόμενες πολιτικές για την ενίσχυση της απασχόλησης. Και, δυστυχώς, στη χώρα μας η συζήτηση αυτή δεν έγινε καθιστώντας θνησιγενές στη βάση του το νέο σύστημα.

n Το σχέδιο του υπουργείου Εργασίας κρύβει νέους φόρους ναρκοθετώντας την ανάπτυξη της οικονομίας και την ίδια τη βιωσιμότητα του Ασφαλιστικού. Με τους σημερινούς ρυθμούς ανάπτυξης, είσπραξης εισφορών, ακόμη και με τις επερχόμενες περικοπές, κανένα νέο σύστημα δεν μπορεί να προσφέρει εθνική σύνταξη 390 ευρώ χωρίς νέες φορολογικές επιβαρύνσεις, διαβεβαιώνουν παράγοντες με γνώση των παραμέτρων του ασφαλιστικού συστήματος της χώρας. Μπορεί η Ελλάδα να αντέξει νέους φόρους;

Υπάρχουν δυο-τρεις τομείς στην Ελλάδα όπως το Ασφαλιστικό, η υγεία και η παιδεία που χρειάζονται μια μεταρρύθμιση εκ βάθρων. Τομείς όπου οι απαιτούμενες αλλαγές και μεγάλο κόστος έχουν, και επηρεάζουν διαδοχικές γενιές Ελλήνων. Για αυτό και οι όποιες αλλαγές χρειάζονται ευρύτερη συναίνεση από όλα τα πολιτικά κόμματα και την κοινωνία. Ετσι θα είναι διάφανες σε ό,τι αφορά το οικονομικό κόστος τους, κοινωνικά αποδεκτές για τον τρόπο με τον οποίο θα καταμερισθεί στους πολίτες, γνωστές εκ των προτέρων και εντέλει αποτελεσματικές. Ο,τι δηλαδή δεν γίνεται σήμερα στη χώρα μας.