Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι κάθε χρόνο παθαίνουν διαστρέμματα στους αστραγάλους τους. Τις περισσότερες φορές όμως υποβαθμίζουμε τη σημασία ενός στραμπουλήγματος, θεωρούμε τον τραυματισμό ασήμαντο και επιστρέφουμε σύντομα στις κανονικές μας δραστηριότητες. Νέες μελέτες όμως σε ανθρώπους και ζώα δείχνουν ότι οι επιπτώσεις ακόμη και ενός διαστρέμματος μπορεί να είναι παρατεταμένες και ίσως αλλάζουν τον τρόπο με τον οποίο κάποιος κινείται εφ’ όρου ζωής.
«Ο αστράγαλος είναι η βάση του σώματος» παρατηρεί η Τρίσα Χάμπαρντ – Τέρνερ, καθηγήτρια Κινησιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καρολίνας, στο Σάρλοτ των ΗΠΑ, επικεφαλής των νέων ερευνών. «Τα πάντα ξεκινούν από τον αστράγαλο». Ομως ο αστράγαλος αποδεικνύεται ιδιαίτερα ευαίσθητος. Ενα παραπάτημα στην άκρη του πεζοδρομίου, ένα γλίστρημα σε μια λακκούβα, ένα λάθος πάτημα στο τρέξιμο και επιβαρύνουμε υπερβολικά ή ακόμη και προκαλούμε ρήξη των συνδέσμων γύρω από την άρθρωση. Το πόδι γυρίζει και παθαίνουμε διάστρεμμα ποδοκνημικής. Σε τέτοιες περιπτώσεις συνήθως πονάμε, αλλά ανησυχούμε λίγο. Με ή δίχως ιδιαίτερη ιατρική φροντίδα, θεωρούμε ότι το στραμπούληγμα θα περάσει σε μία – δύο εβδομάδες. Ομως οι τρεις νέες μελέτες πρέπει να μας κάνουν να το σκεφτούμε λίγο παραπάνω.
Στην πλέον ανησυχητική έρευνα, καθώς αφορά νέους ανθρώπους, η καθηγήτρια και οι συνεργάτες της επιστράτευσαν 20 υγιείς φοιτητές και 20 φοιτητές με χρόνια αστάθεια –μία κατάσταση που προκαλείται από στραμπουλήγματα που δεν έχουν αντιμετωπιστεί σωστά και οι σύνδεσμοι έχουν επουλωθεί αλλά «ξεχειλωμένοι». Ολοι τους φόρεσαν βηματομετρητές για μία εβδομάδα, ενώ οι ερευνητές συνυπολόγισαν και παράγοντες όπως η γενική υγεία, ο δείκτης μάζας σώματος και το φύλο. Οι φοιτητές με τη χρόνια αστάθεια αποδείχτηκε πως κινούνταν πολύ λιγότερο από τους άλλους. Ο καθένας τους έκανε περίπου 2.000 βήματα λιγότερα κάθε μέρα.
Το εύρημα αυτό ήρθε να προστεθεί σε μια παλιότερη έρευνα της δρος Χάμπαρντ – Τέρνερ σε νεαρά ποντίκια. Σε μια ομάδα τρωκτικών προκλήθηκαν τεχνητά διαστρέμματα (με χειρουργική επέμβαση), άλλα πιο σοβαρά, άλλα πιο ελαφρά. Μια άλλη ομάδα υποβλήθηκε σε πλασματικές χειρουργικές επεμβάσεις. Επειτα παρακολουθούσαν τα ποντίκια για έναν χρόνο. Στο τέλος της περιόδου, τα ποντίκια που είχαν υποβληθεί σε πλασματικές επεμβάσεις χωρίς να πειραχτούν οι σύνδεσμοι των ποδιών τους έτρεχαν πολύ περισσότερο από εκείνα στα οποία είχαν προκληθεί διαστρέμματα, ακόμη και όταν τα τραύματα είχαν από καιρό επουλωθεί.

Στην τρίτη έρευνα οι επιστήμονες παρακολούθησαν τα ίδια ποντίκια ώσπου να πεθάνουν από γεράματα, δηλαδή περίπου 12 μήνες. Βρήκαν ότι ο αντίκτυπος του ενός και μοναδικού διαστρέμματος παρέμενε όσο ζούσε κάθε ζώο. «Ολα αυτά δείχνουν ότι πρέπει να παίρνουμε τα διαστρέμματα σοβαρά», λέει η δρ Χάμπαρντ – Τέρνερ. «Ποτέ μην αγνοείτε ένα στραμπούληγμα».