To χαρτί των εκλογών είναι πάνω στο τραπέζι. Και ο Αλέξης Τσίπρας θα το τραβήξει εάν χρειαστεί αναλόγως με τις εξελίξεις που θα συντελεστούν στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ και του κυβερνητικού του εταίρου, των Ανεξάρτητων Ελλήνων.

Ο Πρωθυπουργός στη νυχτερινή του συνέντευξη στην ΕΡΤ ξεκαθάρισε ότι δεν έχει σκοπό να κυβερνά με μόλις 120 βουλευτές (εάν επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις για δεκάδες απώλειες στην αποψινή ψηφοφορία) ζητώντας τη στήριξη της αντιπολίτευσης και προϊδέασε ότι οι οριστικές αποφάσεις θα ληφθούν από τον ίδιο εφόσον ολοκληρωθεί η συμφωνία και η χώρα ξεφύγει από τον κίνδυνο του Grexit και της χρεοκοπίας. «Μετά θα ασχοληθώ με αυτό, τώρα με τίποτε άλλο εκτός από την εξασφάλιση του προγράμματος» είπε χαρακτηριστικά.

Είναι γεγονός ότι ο Αλέξης Τσίπρας άνοιξε τα χαρτιά του μετά την επιστροφή του από τις Βρυξέλλες και ανέφερε μεταξύ άλλων ότι ο ίδιος παραμένει Πρωθυπουργός –«δεν έχω σκοπό να δραπετεύσω για να διακινδυνεύσει η χώρα» αλλά θα παραμείνει για να υλοποιήσει τη «δύσκολη και κακή», όπως παραδέχτηκε, συμφωνία για την οποία «το πάλεψα όπως κανείς».

Η ΕΥΘΥΝΗ. Παράλληλα έστειλε σαφή μηνύματα στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ και κυρίως στην Αριστερή Πλατφόρμα λέγοντας ότι ο καθένας «θα αναλάβει την ευθύνη του». Πρόσθεσε δε αυστηρά πως «δεν θα επιτρέψω σε κανέναν να λέει εάν η επιλογή μου σέβεται τις αξίες της Αριστεράς ή τη συλλογική συνείδηση του ελληνικού λαού», για να συμπληρώσει με νόημα: «Η ασφάλεια της ιδεολογικής καθαρότητας σε τέτοιες στιγμές δεν υπάρχει».

Αίσθηση προκάλεσε η αποκάλυψη πως την άνοιξη ο Γιάνης Βαρουφάκης τού μετέφερε μήνυμα του Σόιμπλε για σχέδιο συντεταγμένης χρεοκοπίας με συναινετική έξοδο από το ευρώ, κάτι που τον εξώθησε να δει τι θα σήμαιναν οι εναλλακτικές. Εγιναν μελέτες τις οποίες απέρριψε κατευθείαν –«ποτέ δεν είχα plan b» –αλλά στο μεταξύ επικοινώνησε με την καγκελάριο Μέρκελ λέγοντάς της ότι «το θεωρώ αδιανόητο». Εκείνη απάντησε, σύμφωνα με τον Πρωθυπουργό, ότι «δεν είναι δικό μου σχέδιο».

Από νωρίς το απόγευμα κύκλοι του Μαξίμου διαβεβαίωναν ότι ο Αλέξης Τσίπρας δεν σκέφτεται καν το ενδεχόμενο αποχώρησής του από την ηγεσία, όπως ορισμένοι διακινούσαν μετά την επιστροφή του από τις Βρυξέλλες. Αυτό σημαίνει ότι ήδη έχει απορρίψει εισηγήσεις και σκέψεις για δική του, έστω και προσωρινή, απομάκρυνση προκειμένου κάποιος άλλος πρωθυπουργός να «τρέξει» τη συμφωνία. «Δεν θεωρεί ηθικό και υπεύθυνο να αφήσει τη θέση του, από τη στιγμή που έφερε τη συμφωνία» επαναλαμβάνουν από το Μαξίμου σπεύδοντας να κλείσουν τα σχετικά σενάρια που, όπως και να ‘χει, διαπιστώνουν ότι προκαλούν μιας μορφής αποσταθεροποίηση στην κυβέρνηση, η οποία έχει να επιλύσει τεράστια προβλήματα.

Προσθέτουν δε με νόημα ότι ο Αλέξης Τσίπρας γνωρίζει πολύ καλά ότι ο κόσμος δεν θέλει να ξαναδεί σε νευραλγικά πόστα πρόσωπα τα οποία δεν έχει ψηφίσει, απορρίπτοντας σενάρια τύπου Παπαδήμου και οικουμενικής κυβέρνησης.

ΤΟ ΤΟΠΙΟ. Ο ανασχηματισμός, όπως έγραψαν ήδη «ΤΑ ΝΕΑ», δεν πρόκειται να γίνει πριν από την κρίσιμη ψηφοφορία επί των προαπαιτουμένων. Ο Αλέξης Τσίπρας θέλει να έχει ξεκάθαρο το τοπίο μπροστά του για να αποφασίσει ποια κυβέρνηση θα συγκροτήσει ώστε να υλοποιήσει τη βαριά και επώδυνη συμφωνία που θα έρθει τις επόμενες εβδομάδες στη Βουλή. Με υπουργούς που προτίθενται να δουλέψουν πάνω στη συμφωνία και να υλοποιήσουν τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις.

Εκ των πραγμάτων, εκτός κυβέρνησης θα πρέπει να μείνουν οι Παναγιώτης Λαφαζάνης, Δημήτρης Στρατούλης, Κώστας Ησυχος αλλά και ο Νίκος Χουντής που μετακομίζει στην Ευρωβουλή, στη θέση του Μανώλη Γλέζου. Πιθανότατα ορφανεύει και η θέση της αναπληρώτριας υπουργού Οικονομικών Νάντιας Βαλαβάνη, η οποία έχει καταθέσει την πρόθεσή της να παραιτηθεί από την κυβέρνηση, όχι όμως και από τη Βουλή. Επίσης έχει μείνει κενή η θέση του Ευκλείδη Τσακαλώτου που έφυγε από το υπουργείο Εξωτερικών και κατευθύνθηκε στη Μητροπόλεως στο υπουργείο Οικονομικών.

Δεν είναι βέβαιο ότι η θέση του θα καλυφθεί από νέο πρόσωπο. Εκτιμάται ότι θα γίνουν αρκετές εσωτερικές μετακινήσεις, κυρίως εάν υλοποιηθεί το σενάριο που εμφανίζει τον Νίκο Βούτση να αναλαμβάνει Πρόεδρος της Βουλής σε περίπτωση αποχώρησης τελικώς της Ζωής Κωνσταντοπούλου από το θεσμικό αυτό αξίωμα. Σε μια τέτοια περίπτωση θα υπάρξουν αρκετές αλλαγές. Δεν αποκλείεται η συμμετοχή και τεχνοκρατών ή νέων εξωκοινοβουλευτικών στο νέο κυβερνητικό σχήμα. Και βεβαίως εφόσον συνεχιστεί, σύμφωνα με κύκλους του Μαξίμου, η συμμαχία με τους ΑΝΕΛ, θα πρέπει να υπάρχει η βεβαιότητα ότι η συγκατοίκηση δεν θα είναι βραχείας διάρκειας.

ΤΑ ΣΕΝΑΡΙΑ. Γίνεται πάντως σαφές ότι ο Πρωθυπουργός απορρίπτει τα σενάρια συγκρότησης κυβέρνησης ειδικού σκοπού. Αντιθέτως, ο Αλέξης Τσίπρας επιλέγει τη συνέχιση της κυβερνητικής συνεργασίας με τους Ανεξάρτητους Ελληνες με την υπάρχουσα μορφή της. Εγείρεται ωστόσο ένα ερωτηματικό για το πώς μπορεί να συμβεί αυτό αν ο Πάνος Καμμένος και οι βουλευτές του υλοποιήσουν αυτό που αποφάσισαν χθες στην Κοινοβουλευτική τους Ομάδα, δηλαδή τη μη ψήφιση της συνολικής συμφωνίας όταν θα φθάσει στη Βουλή, θεωρητικώς έπειτα από μερικές εβδομάδες διαπραγμάτευσης. Ο πρόεδρος των ΑΝΕΛ διευκρίνισε ότι στη σημερινή/αυριανή ψηφοφορία δεν θα υπάρξει πρόβλημα από τους βουλευτές του κόμματός του. Ο Αλέξης Τσίπρας είπε στην ΕΡΤ ότι θα περιμένει από τον Καμμένο να πάρει τις οριστικές αποφάσεις του.

Σε ό,τι αφορά τον ΣΥΡΙΖΑ, τα πράγματα ενδεχομένως να είναι πιο πολύπλοκα απ’ όσο φαίνονται. Ο Αλέξης Τσίπρας απέφυγε τη σύγκληση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας χθες, όπως επίσης και την παρουσία του στην Πολιτική Γραμματεία του κόμματος.

Θεωρείται δε ότι υποχωρεί ακόμη και το σενάριο μιας σημερινής συνεδρίασης του οργάνου. Αφενός ο Πρωθυπουργός δεν θέλει να ανέβουν οι τόνοι ή να θέσει διλήμματα σε μια εκρηκτική εκ των πραγμάτων συνεδρίαση, στην οποία θα μπορούσαν να μπουν και τελεσίγραφα, και αφετέρου δεν επιθυμεί να βρεθεί λίγες ώρες πριν από την κρίσιμη ψηφοφορία αντιπαρατιθέμενος με το εσωτερικό του κόμματός του. Επομένως, έχοντας μετρήσει και τις πιθανές απώλειες τις οποίες το Μαξίμου υπολογίζει περί τις 30-40, δεν θέλει να φορτίσει περαιτέρω την εσωκομματική ατμόσφαιρα αλλά να συγκρατήσει τις διαρροές.

Η κατάσταση στο εσωτερικό της Κουμουνδούρου και στην Κοινοβουλευτική Ομάδα συζητήθηκε εκτενώς και σε νέα συνάντηση που είχε χθες το απόγευμα ο Αλέξης Τσίπρας με τον γραμματέα Τάσο Κορωνάκη, ο οποίος φέρεται να επανέλαβε στον Πρωθυπουργό ότι ο ίδιος δεν επιθυμεί να προχωρήσει σε διαγραφές όταν οι λόγοι της διαφοροποίησης είναι συνειδησιακοί και ότι θα διεκδικήσει την ενότητα του ΣΥΡΙΖΑ.

ΤΑ ΔΙΛΗΜΜΑΤΑ. Ο Αλέξης Τσίπρας θα βρεθεί ενώπιον διλημμάτων εφόσον καταγραφούν και σήμερα/τα ξημερώματα νέες απώλειες. Αν «φύγουν» δεκάδες βουλευτές, ο Πρωθυπουργός θα πρέπει να αποφασίσει με ποιους θα συνεχίσει και ποιους θα αφήσει πίσω. Το ιδανικό σενάριο για τον ίδιο θα ήταν να αποφευχθεί η διάσπαση του κόμματος, κάτι που δύσκολα, με βάση τα σημερινά δεδομένα, μπορεί να γίνει. Οι βουλευτές που προτίθενται να καταψηφίσουν έχουν αποφασίσει να μην παραδώσουν τις έδρες τους.

Αυτομάτως με αυτή την επιλογή δημιουργούν πρόβλημα κυβερνητικής πλειοψηφίας και πολιτικής νομιμοποίησης της κυβέρνησης. Ο ίδιος ο Πρωθυπουργός ανέφερε χθες ότι δεν «είναι στην κουλτούρα μου και του κόμματός μου οι διαγραφές», τόνισε όμως ότι όλα αυτά θα συζητηθούν στα συλλογικά όργανα.

ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΗ

«Δεν είμαστε και δικτάτορες»

Για τη Ζωή Κωνσταντοπούλου περιορίστηκε να πει ότι είναι Πρόεδρος της Βουλής, άρα απόψε θα προεδρεύσει, εκτός εάν η ίδια αποφασίσει να μην ασκήσει τα καθήκοντά της αναθέτοντάς τα στον αντιπρόεδρο. Συμπλήρωσε με νόημα ότι «καθένας αναλαμβάνει τις ευθύνες του. Εγώ είμαι Πρωθυπουργός, εκείνη Πρόεδρος της Βουλής.

Ο καθένας έχει τον θεσμικό του ρόλο αλλά δεν είμαστε και δικτάτορες». «Δεν μπορεί να κάνει κανείς ό,τι του κατέβει» ήταν η αιχμή του για τη στάση Κωνσταντοπούλου.

Το σενάριο της αριστερής παρένθεσης

Στη συνέντευξη στην ΕΡΤ ο Αλέξης Τσίπρας επαναδιατύπωσε την άποψή του ότι κάποιοι συντηρητικοί κύκλοι στην Ευρώπη θα ήταν ιδιαίτερα χαρούμενοι εάν έβλεπαν την κυβέρνηση να πέφτει και επιβεβαιωνόταν το σενάριο της αριστερής παρένθεσης