[Γνώμη] Καθαρά λόγια, σήμερα

Αν και το κύριο θέμα της έκτακτης συνάντησης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (Διάσκεψη Κορυφής των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ), σήμερα το απόγευμα, αφορά τη μετανάστευση, ο έλληνας Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας έχει μια μοναδική ευκαιρία: να ξεκαθαρίσει στους ευρωπαίους ηγέτες με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο ότι στρατηγικός στόχος της Ελλάδας παραμένει η συμμετοχή στην ευρωζώνη ως πλήρες θεσμικό μέλος. Μια τέτοια τοποθέτηση είναι απολύτως αναγκαία. Δεν θα ήταν κάτω από ομαλές συνθήκες, θα εθεωρείτο αυτονόητη. Δυστυχώς όμως δεν είναι. Σε όλες τις επαφές και συζητήσεις με Ευρωπαίους, αυτό που προκύπτει είναι η πλήρης αδυναμία να κατανοήσουν τον έσχατο στρατηγικό στόχο της Ελλάδας - εάν θέλει δηλαδή να παραμείνει στην ευρωζώνη όπως διατείνεται δημοσίως ή αν δεν θέλει και έχει ως κρυφή ατζέντα την αποχώρηση, μεταφέροντας την ευθύνη γι' αυτό στους ευρωπαίους εταίρους. Η σύγχυση και η αβεβαιότητα έχουν προκύψει από την αμφιθυμία (αν όχι απροθυμία) της ελληνικής πλευράς να κάνει τις αναγκαίες κινήσεις για τη γρήγορη επίτευξη της συμφωνίας που θα διασφάλιζε τη χρηματοδότηση της χώρας και την αποφυγή της χρεοκοπίας και ενδεχόμενης εξόδου από την ευρωζώνη (Grexit). Αλλά και δηλώσεις από διάφορες πλευρές για το ενδεχόμενο δημοψηφίσματος ή εκλογών έχουν τροφοδοτήσει αβεβαιότητα και σύγχυση.

Ετσι, ενώ μετά τη συμφωνία της 20ής Φεβρουαρίου οι Ευρωπαίοι είχαν αποδεχθεί ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ ήθελε να κρατήσει την Ελλάδα στο ευρώ, ό,τι ακολούθησε μετά υπονόμευσε την παραδοχή αυτή. Εχει επομένως δημιουργηθεί μια κακή εντύπωση που πρέπει να διαλυθεί. Πολλοί Ευρωπαίοι θέτουν σταθερά το ερώτημα: «Θέλει η Ελλάδα να παραμείνει στο ευρώ;». Είναι χαρακτηριστική η φρασεολογία που χρησιμοποιείται τελευταία σε όλες σχεδόν οι τοποθετήσεις ευρωπαίων αξιωματούχων που ξεκινούν με την υποθετική εισαγωγή «εάν η Ελλάδα θέλει να παραμείνει στο ευρώ... τότε», εισαγωγή δηλωτική της αβεβαιότητας.

Αλλά η αβεβαιότητα είναι βαθύτατα παραλυτική και αποτελεί συντελεστή που φαίνεται να οδηγεί κράτη-μέλη (μεταξύ άλλων και τη Γερμανία) στην επιδίωξη αναβολής της συμφωνίας προκειμένου η Ελλάδα να ξεκαθαρίσει την τελική  θέση της. Ευκαιρία λοιπόν για τον έλληνα πρωθυπουργό να ξεκαθαρίσει σήμερα τη θέση της χώρας στις Βρυξέλλες. (Εφόσον βεβαίως υπάρχει μια ξεκάθαρη θέση).

Ο Π.Κ. Ιωακειμίδης είναι ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών και Research Associate στην LSE