Στη Γαλλία ο Σαρκοζί επιστρέφει, στην Ιταλία ο Ρέντσι είναι ο κυρίαρχος του παιχνιδιού, στην Ισπανία ο Ραχόι μπορεί να σκέφτεται ακόμη και την πρώτη θέση στις επόμενες εκλογές, στην Πορτογαλία τα «αντιμνημονιακά» κόμματα δεν εξελίχθηκαν ποτέ σε αξιόλογες δυνάμεις, στην Ιρλανδία το Φάιν Γκέιλ ανακάμπτει. Εχει καταλαγιάσει, λοιπόν, ο άνεμος αλλαγής που θα σάρωνε ολόκληρη την Ευρώπη για να κλείσει στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας τα παλιά κόμματα –συντηρητικά και σοσιαλδημοκρατικά; Ή μήπως όλα αυτά τα κινήματα που μετατράπηκαν σε κόμματα, όπως το Κίνημα 5 Αστέρων στην Ιταλία και το Podemos στην Ισπανία, είχαν έτσι και αλλιώς ένα όριο το οποίο είναι αδύνατον να ξεπεράσουν;

Η «εναλλακτική» Ευρώπη είναι βέβαια ετερόκλητη. Το κίνημα του Γκρίλο στην Ιταλία δεν έχει και πολλή σχέση με το κίνημα του Ιγκλέσιας στην Ισπανία αλλά ούτε και με το Εθνικό Μέτωπο της Λεπέν στη Γαλλία. Ο δημοφιλής κωμικός από τη Γένοβα, που σήμερα κάνει καριέρα στην πολιτική, θεωρείται ένας αντισυστημικός λαϊκιστής, ενώ, από την άλλη πλευρά, ο ισπανός λέκτορας με την κοτσίδα κινείται εντός συστήματος. Υπάρχουν όμως και κάποια στοιχεία που συνδέουν αυτούς τους χώρους. Και τα δύο κόμματα, για παράδειγμα, γεννήθηκαν στους δρόμους ως κινήματα διαμαρτυρίας. Το Vaffanculo Day ήταν κάτι σαν την ιδρυτική διακήρυξη του Μ5S, ενώ η μήτρα του Podemos ήταν οι Αγανακτισμένοι που κατέλαβαν τις ισπανικές πλατείες τον Μάιο του 2011 και δεν έφυγαν από αυτές παρά αρκετούς μήνες αργότερα. Συγχρόνως, οι σποραδικές βολές του Γκρίλο κατά των μεταναστών και η ομοβροντία κατά του ευρώ δημιουργούν ένα κοινό πεδίο με τη γαλλική Ακρα Δεξιά.

Υπάρχει κάτι ακόμη που συνδέει κόμματα και κινήματα αυτής της άλλης Ευρώπης. Και αυτό είναι ότι οι πολιορκητικοί τους κριοί δεν έχουν καταφέρει να αλώσουν τα κάστρα των παραδοσιακών κομμάτων. Οι αιτίες είναι διαφορετικές. Στην Ισπανία οι Podemos έφθασαν κάποια στιγμή στην κορυφή των δημοσκοπήσεων, αλλά αυτή η θεαματική άνοδος ανακόπηκε από τις πληροφορίες σύμφωνα με τις οποίες στελέχη του κόμματος εμπλέκονται σε υποθέσεις διαφθοράς. Αποτέλεσμα; Το πρώτο εκλογικό τεστ, πριν από δύο εβδομάδες στην Ανδαλουσία, έφερε το κόμμα του Πάμπλο Ιγκλέσιας στην τρίτη θέση με 15%.

Το κόμμα του Γκρίλο, στην Ιταλία, μπήκε στις τελευταίες εκλογές ως πρώτο κόμμα στη Βουλή. Εκείνος ο σίφουνας, όμως, έχει ατονήσει. Σύμφωνα με τους αναλυτές, ένας λόγος είναι ότι το M5S διατηρεί τον χαρακτήρα ενός κόμματος με καταγγελτικό λόγο. Με άλλα λόγια, λείπει η κυβερνητική πρόταση, ενώ οι ακραίες θέσεις που διατυπώνει κατά καιρούς ο Γκρίλο προκαλούν εσωκομματικές έριδες. Στη Γαλλία η τελευταία εκλογική επίδοση της Λεπέν έχει τον χαρακτήρα της ανεκπλήρωτης φιλοδοξίας. Η ηγέτιδα του Εθνικού Μετώπου είχε θέσει τον πήχη πολύ ψηλά στις νομαρχιακές εκλογές. Οχι μόνο έχασε από το κόμμα του Νικολά Σαρκοζί, αλλά δεν κατάφερε να εκλέξει ούτε έναν νομάρχη. Στη δική της περίπτωση η εξήγηση είναι ότι ο Σαρκοζί έπαιξε ρητορικά στο γήπεδό της και κέρδισε. Στην Ιρλανδία, τέλος, το Σιν Φέιν, που έχει εκφραστεί ανοικτά κατά της λιτότητας, κέρδισε δύο μονάδες στην τελευταία δημοσκόπηση. Αλλά το κεντροδεξιό Φάιν Γκέιλ κέρδισε πέντε. Και τώρα η μάχη είναι στήθος με στήθος.

Η απάντηση του Podemos

Απέναντι στις καταγγελίες για διαφθορά το Podemos αμύνεται με το επιχείρημα ότι αυτές οι καταγγελίες δεν έχουν ακόμη αποδειχθεί στα δικαστήρια. Το επιχείρημα είναι σωστό, επισημαίνει ο ισπανός δημοσιογράφος και συγγραφέας Μιγκέλ Αντσο Μουράδο. Αλλά, όπως προσθέτει, στο πολιτικό κλίμα που επέτρεψε στο κόμμα να ευδοκιμήσει οι απλές καταγγελίες ισοδυναμούν με δικαστική καταδίκη