Μπορεί να είναι λιγότερο ή περισσότερο πικρά, γλυκά, υφάλμυρα, υπόξινα, με υφή μαλακή ή τραγανή, απαλή ή αδρή, πυκνή ή ινώδη και αρώματα μοναδικά. Εκτός από τις γευστικές τους αποχρώσεις, εξάλλου, έχουν θαυματουργές ιδιότητες και διατροφική αξία αδιαμφισβήτητη. Μερικά είναι καλύτερα μόνα τους με λίγο λαδολέμονο, άλλα πάλι αναδεικνύονται περισσότερο όταν συνδυάζονται μεταξύ τους.

Οι μεγαλύτεροι σεφ του κόσμου, με πρώτο και καλύτερο τον κορυφαίο Ρενέ Ρετζέπι του εστιατορίου Noma στην Κοπεγχάγη, τα έχουν εντάξει προ πολλού στις κουζίνες τους και δεν χάνουν την ευκαιρία να πειραματίζονται με αυτά. Στην Ελλάδα επίσης. Εδώ και χρόνια ο Γιάννης Μπαξεβάνης μαγειρεύει συστηματικά με άγρια χόρτα, βότανα και αρωματικά δοξάζοντας την κρητική κουζίνα – είναι η τοπική κουζίνα που χρησιμοποιεί τη μεγαλύτερη ποικιλία τους και πιο συχνά από κάθε άλλη –, το ίδιο και άλλοι σεφ όπως ο Γιώργος Χατζηγιαννάκης, ο Λευτέρης Λαζάρου, ο Βαγγέλης Δρίσκας και ο νεότερος Γκίκας Ξενάκης. Ο τελευταίος μάς έχει εντυπωσιάσει στο παρελθόν με πιάτα όπως η μαγειρίτσα θαλασσινών με φρέσκα χτένια και μύδια, το παστίτσιο με χοντρά μακαρόνια, άγρια μανιτάρια, ουρά μόσχου μπρεζέ – μαγείρεμα για πολλή ώρα σε χαμηλή φωτιά με ζωμό και κρασί – και αφράτη μπεσαμέλ, αλλά και εκείνο το μοναδικό δίχρωμο ρυζόγαλο με πικρή σοκολάτα, αρώματα δυόσμου και πορτοκαλιού, σερβιρισμένο με σορμπέ λεμονιού και ανθάκια αρμπαρόριζας. Πρόσφατα μας συγκίνησε ιδιαίτερα με την «αποδομημένη» χορτόπιτα που μας αφιέρωσε. Πρόκειται για ένα ορεκτικό που εμπνεύστηκε από το βιβλίο μας «Αγρια χόρτα» – από τη σειρά «Ελληνική γη» που κυκλοφορεί κάθε Σάββατο με «ΤΑ ΝΕΑ»– και το οποίο συγκινεί αμέσως όποιον το δοκιμάζει. Γιατί; Μα η ταπεινή χορτόπιτα είναι ένα από τα πιο αγαπημένα μας φαγητά, που επιτέλους μπαίνει για πρώτη φορά και σε ένα εστιατόριο με σύγχρονη ελληνική κουζίνα. Στην περίπτωση αυτή τα χόρτα είναι τόσο ελαφρά μαγειρεμένα, από πάνω εξάλλου έχουν μπει ωμά όλα τα μικροσκοπικά βλασταράκια τους, που με την πρώτη μπουκιά γίνεται στο στόμα μια έκρηξη γεύσεων και αρωμάτων.

Tips

Η συνταγή της χορτόπιτας του Γκίκα Ξενάκη, σεφ στο εστιατόριο Aleria, προσαρμοσμένη για να γίνει στο σπίτι.

Ζυμάρι. 300 γρ. αλεύρι χωριάτικο, 140 γρ. αλεύρι δυνατό (70%), 10 γρ. ζάχαρη, 10 γρ. αλάτι, 20 γρ. ελαιόλαδο, 10 γρ. ξίδι και 180 γρ. νερό. Το αφήνω να ξεκουραστεί τουλάχιστον για μία ώρα, ανοίγω φύλλο με τον πλάστη και κόβω

σε μικρά κομμάτια.

Γέμιση. 1 κιλό άγρια πικρά χόρτα (διάφορα), 500 γρ. σπανάκι, 250 γρ. σταμναγκάθι, από 350 γρ. σέσκουλα και λάπατα, από2 μάτσα καυκαλήθρες και μυρώνια, από μισό ματσάκι άνηθο και μάραθο, 6-7 φρέσκα κρεμμυδάκια και 2 πράσα ψιλοκομμένα. Κρατάω τις τρυφερές κορυφές. Τσιγαρίζω σε λάδι. Προσθέτω τα χορταρικά, λίγο αλάτι και 40 γρ. ξινό τραχανά. Μαγειρεύω για 3 λεπτά σε μέτρια φωτιά. Κατεβάζω και προσθέτω 200 γρ. φέτα Καλαβρύτων τριμμένη, άνηθο και μάραθο.

Μους φέτας.Ζεσταίνω 180 γρ. κρέμα γάλακτος 35% και 180 γρ. γάλα. Χτυπάω στο μπλέντερ μαζί με 290 γρ. φέτα.

Σύνθεση.Ψήνω τα φύλλα μέχρι να ροδίσουν. Βάζω σε κάθε κομμάτι λίγη γέμιση, ρίχνω από πάνω τρυφερές κορυφές από ωμά χόρτα και συνοδεύω με μους φέτας.