Το ιταλικό κράτος μοιάζει με έναν γέρο μαρκήσιο, ιδιοκτήτη εκατοντάδων ιστορικών κτιρίων, που το στραβό του το κεφάλι τον αναγκάζει να ζει με δανεικά σε ένα νοικιασμένο σπίτι. Χωρίς να ληφθεί υπόψη η τεράστια αρχιτεκτονική της κληρονομιά, η Ιταλία κατέχει μια ακίνητη περιουσία που η αξία της υπερβαίνει τα 281 δισ. ευρώ. Πέντε φορές την περιουσία του Μπιλ Γκέιτς. Παρ’ όλα αυτά, δαπανά δισεκατομμύρια κάθε χρόνο για να νοικιάζει κτίρια και γραφεία. Η νέα κυβέρνηση του Ματέο Ρέντσι, αποφασισμένη να δώσει ώθηση στο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων που είχε αναγγείλει ο Ενρίκο Λέτα, προτίθεται να πουλήσει σημαντικό μέρος της ακίνητης περιουσίας της. Από ένα όμορφο και εγκαταλειμμένο νησί στη λιμνοθάλασσα της Βενετίας μέχρι ένα κάστρο στα σύνορα με τη Σλοβενία. Ο στόχος είναι να χρησιμοποιηθούν τα έσοδα για τη μείωση του δημόσιου χρέους, που φτάνει το 130% του ΑΕΠ. Προηγουμένως, βέβαια, όπως και με τον γέρο μαρκήσιο με την ασθενή μνήμη, θα πρέπει να καταγράψει πόσα palazzi έχει και πού έχει βάλει τα κλειδιά.

Οσο κι αν φαίνεται απίστευτο, γράφει ο Πάμπλο Ορντάθ στην «Ελ Παΐς», το ιταλικό κράτος δεν γνωρίζει την πραγματική του περιουσία. Η εκτίμηση των 281 δισ. ευρώ προέρχεται από μια πρόσφατη έκθεση του υπουργείου Οικονομικών. Ορισμένοι ιδιωτικοί οργανισμοί, όμως, ανεβάζουν τον αριθμό στα 400 δισ., δηλαδή το 25% του ΑΕΠ.

Πριν ακόμη από τη σημερινή κυβέρνηση, είχαν αποπειραθεί να καταγράψουν την ακίνητη περιουσία του κράτους και οι κυβερνήσεις Μόντι και Λέτα. Πάντα όμως προκαλούνταν προβλήματα. Το 40% των δημοσίων διοικήσεων, για παράδειγμα, δεν έχουν δηλώσει ακόμη την έκταση της ακίνητης περιουσίας τους, ακολουθώντας μια παράδοση αδιαφάνειας και αναβλητικότητας. Από την άλλη, όπως ήδη προαναφέρθηκε, πολλές από τις διοικήσεις αυτές νοικιάζουν άλλα κτίρια –για τα οποία πολλές φορές δεν κάνουν τον κόπο να πληρώσουν το νοίκι!

ΓΡΑΦΕΙΟΚΡΑΤΙΑ. Η ιταλική γραφειοκρατία είναι πράγματι απίστευτη. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του συμβολαίου που υπέγραψε πρόσφατα η Βουλή των Αντιπροσώπων με τον επιχειρηματία Σέρτζο Σκαρπελίνι, που θεωρείται ο βασιλιάς της οικοδομής στη Ρώμη. Η συμφωνία προβλέπει την ενοικίαση για εννέα χρόνια –που μπορεί να ανανεωθούν για άλλα εννέα –ορισμένων κτιρίων στο κέντρο της πρωτεύουσας έναντι συνολικής τιμής άνω των 20 εκατ. ευρώ τον χρόνο. Ο ίδιος ο 76χρονος Σκαρπελίνι έλεγε πρόσφατα στην τηλεόραση ότι με όλα τα χρήματα που έδωσε το ιταλικό κράτος για την ενοικίαση, πάνω από 369 εκατ. ευρώ, θα μπορούσε να έχει αγοράσει δύο palazzi. Προτιμά όμως να συνεχίζει να πληρώνει το νοίκι. Γιατί; «Επειδή στις προεκλογικές εκστρατείες έρχονται στο γραφείο μου όλοι, λευκοί, κόκκινοι και πράσινοι, και όλους τους βοηθάω. Ετσι λειτουργούν τα πράγματα στη Ρώμη» απαντά. Υπολογίζεται ότι την τελευταία δεκαετία ο Σκαρπελίνι έδωσε πάνω από 650.000 ευρώ σε πολιτικούς.

Ο Ρέντσι γνωρίζει, ως πρώην δήμαρχος της Φλωρεντίας, τα οφέλη που μπορεί να αντληθούν από τα παλιά και εγκαταλειμμένα κτίρια. Δεν έχει όμως άλλο δρόμο από το να συνεχίσει και να επιταχύνει το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων που ανακοίνωσε τον περασμένο Νοέμβριο ο Ενρίκο Λέτα. Ο οικονομικός στόχος είναι να συγκεντρωθούν 8 – 10 δισ. ευρώ από την πώληση συμβολικών δημόσιων εταιρειών όπως η Finmeccanica, τα ναυπηγεία Fincantieri, τα ταχυδρομεία και η υπηρεσία εναέριας κυκλοφορίας Enav. Και ο πολιτικός στόχος είναι η απόσταση ανάμεσα στους πολιτικούς και στους πολίτες να μη μετατραπεί στις επόμενες ευρωπαϊκές εκλογές σε διαζύγιο.