«Το «Sea Diamond» θα ανελκυστεί γιατί το διατάσσει η ελληνική Δικαιοσύνη, το απαιτούμε από την Πολιτεία». Επτά χρόνια μετά το ναυάγιο του κρουαζιερόπλοιου οι Σαντορινιοί εξακολουθούν να ζητούν την απομάκρυνσή του. Πλην όμως, για την ώρα κάτι τέτοιο δεν διαφαίνεται στον ορίζοντα. Απεναντίας, τα απομεινάρια του κρουαζιερόπλοιου, το οποίο στις 5 Απριλίου, Μεγάλη Πέμπτη, του 2007 «βρήκε» σε ξέραστονόρμο των Φηρών, πήρε κλίση και την επομένη κατέληξε στον βυθό, σκουριάζουν κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, μέσα στην καλντέρα.

«Ολα αυτά τα χρόνια το ναυάγιο αυτό έχει γίνει μόνιμη έγνοια μας, από τη στιγμή που τα πετρελαιοειδή του καραβιού συνεχίζουν να διαρρέουν λίγο-λίγο…» λέει στα «ΝΕΑ» ο δήμαρχος Θήρας Αναστάσιος-Νικόλαος Ζώρζος. Το «Sea Diamond» είναι θέμα που δεν πρόκειται να ξεχαστεί, τονίζει, αφού οι κάτοικοι του κυκλαδίτικου νησιού θεωρούν ότι απειλούνται στο εγγύς μέλλον από πιθανές οικολογικές συνέπειες. Γι’ αυτό, άλλωστε, έκαναν χθες άλλη μια συγκέντρωση διαμαρτυρίας στο νησί. Ακριβώς επτά χρόνια, σήμερα, από τη βύθιση του πλοίου της Louis Hellenic Cruises, έστειλαν εκ νέου το μήνυμά τους: «Ανελκύστε το, πληρώστε 8 εκατ. ευρώ στον Δήμο Θήρας, όπως αποφάσισε το δικαστήριο…» ήταν το μήνυμά τους. «Τον τελευταίο καιρό, πάντως, και το φράγμα που είχε βάλει περιμετρικά του ναυαγίου η πλοιοκτήτρια είναι πλέον μικρότερο –προφανώς λόγω κόστους -, άρα και αμφίβολο να συγκρατήσει διαρροές καυσίμων. Εδώ και καιρό, πάλι, και το απορρυπαντικό πλοίο της εταιρείας έχει αντικατασταθεί από ανεπαρκές βαρκάκι…», υποστηρίζει ο δήμαρχος του νησιού. «Σε κάθε περίπτωση, εμείς θα συνεχίσουμε όσο πάει τον αγώνα μας, με την ελπίδα να εκτελεστούν και οι αποφάσεις των δικαστηρίων, να ανελκυστεί επιτέλους το ναυάγιο. Προς το παρόν, παλεύουμε μόνοι μας, πολίτες και Τοπική Αυτοδιοίκηση, από κανέναν άλλον δεν βρήκαμε υποστήριξη. Ευτυχώς που ο τουρισμός μας δεν επλήγη…», αναφέρει ο κ. Ζώρζος.

AΝΤΙΚΡΟΥΟΜΕΝΕΣ ΑΠΟΨΕΙΣ. Την ίδια ώρα, ωστόσο, οι επιστημονικές απόψεις για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις του ναυαγίου στο περιβάλλον δεν συγκλίνουν. Το Ελληνικό Κέντρο Θαλάσσιων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ) εμφανίζεται καθησυχαστικό, καθώς, σύμφωνα με τον Γιάννη Χατζηανέστη, διευθυντή Ερευνών στο Ινστιτούτο Ωκεανογραφίας, «από τις μετρήσεις-αναλύσεις των 6 τελευταίων ετών προκύπτει ότι από το ατύχημα δεν υπάρχουν εμφανείς επιπτώσεις στο οικοσύστημα. Παρ’ όλο που το βυθισμένο κρουαζιερόπλοιο περιέχει ρυπογόνα φορτία που καταλήγουν στη θαλάσσια περιοχή της καλντέρας, ο ρυθμός απελευθέρωσής τους είναι τέτοιος ώστε μέχρι στιγμής δεν έχει επηρεαστεί η ποιότητά του. Οι συγκεντρώσεις όλων των ρυπογόνων στοιχείων στο νερό και στα ιζήματα παραμένουν φυσιολογικές, ενώ και οι κοινωνίες των θαλάσσιων οργανισμών είναι υγιέστατες» επισημαίνει.

Αντιθέτως, ο καθηγητής της Σχολής Μηχανικών Περιβάλλοντος στο Πολυτεχνείο Κρήτης Ευάγγελος Γιδαράκος, επιστημονικός υπεύθυνος ομάδας ερευνητών που μελετούν το ναυάγιο, θεωρεί ότι «η κατάσταση έχει επιδεινωθεί». Οπως εξηγεί, η διάβρωση των μεταλλικών μερών του πλοίου και η αποδέσμευση πληθώρας μετάλλων στη θάλασσα έχουν ξεκινήσει. «Με την πάροδο του χρόνου, όλα τα μέταλλα οξειδώνονται, απελευθερώνουν επικίνδυνες τοξικές ουσίες. Λόγω της διάβρωσης, το πάχος των τοιχωμάτων του πλοίου θα μειώνεται όλο και περισσότερο. Αυτές οι τοπικές διαβρώσεις θα εξελιχθούν σε ρήγματα που θα οδηγήσουν σε κατάρρευση του σκελετού. Τότε τα πετρελαιοειδή, που παραμένουν στις δεξαμενές, θα απελευθερωθούν» λέει. «Σε περίπτωση ολίσθησης του ναυαγίου λόγω ρηγμάτων, η ρύπανση θα είναι ακόμα μεγαλύτερη. Στο χειρότερο σενάριο, αν αποκοπεί το κρουαζιερόπλοιο, π.χ. από σεισμό, η οικολογική επιβάρυνση θα είναι ανυπολόγιστη…», υποστηρίζει.

Ανοικτό το δικαστικό μέτωπο

Σε εξέλιξη είναι στο Εφετείο Πειραιά η δίκη των κατηγορουμένων για την υπόθεση του ναυαγίου. Πρωτόδικα, σε εννέα από τους δεκατρείς επιβλήθηκαν ποινές (εξαγοράσιμες ή με αναστολή) από 6 μήνες έως και 12 έτη και 10 μήνες (στον πλοίαρχο), ενώ επιδικάστηκε στο Δημόσιο 1 εκατ. ευρώ.

Στα πολιτικά δικαστήρια, δύο πρόσφατες αποφάσεις του Πρωτοδικείου Πειραιά διατάσσουν αφενός την άμεση ανέλκυση του ναυαγίου με δαπάνες της πλοιοκτήτριας εταιρείας, αφετέρου την καταβολή 8 εκατ. ευρώ στον Δήμο Θήρας.

Σε άλλη αγωγή, του Δημοσίου κατά της εταιρείας, του επιδικάστηκαν 6 εκατ. ευρώ. –και οι τρεις εφέσεις θα συνεκδικαστούν τον Νοέμβριο.

Στα διοικητικά δικαστήρια απορρίφθηκε προσφυγή της εταιρείας για πρόστιμο 1,2 εκατ. ευρώ που της επέβαλε το Δημόσιο, για μη κατάθεση μελέτης ανέλκυσης – απορρύπανσης.