Μέσα σε δύο ημέρες η κατάσταση στην Ουκρανία έχει εκτροχιαστεί. Μετά τους 26 νεκρούς κατά τη διάρκεια των αιματηρών συμπλοκών ανάμεσα σε αντικυβερνητικούς διαδηλωτές και δυνάμεις καταστολής τη νύχτα της Τρίτης, η ηγεσία της χώρας στράφηκε στην κατά μέτωπο αναμέτρηση. Η αιματοχυσία συνεχίστηκε χθες στο Κίεβο, παρά την κήρυξη ανακωχής. Η Ουκρανία επέστρεψε σε μια «κατάσταση εμφυλίου πολέμου», υπογραμμίζει ο Ζορζ Μενκ, ειδικός σε ζητήματα Ανατολικής Ευρώπης. Το ερώτημα είναι τι μέλλει γενέσθαι από εδώ και πέρα.
Ενα σενάριο, υποστηρίζει ο Μενκ στη «Λιμπερασιόν», είναι η νίκη των εξεγερμένων και η δημιουργία μιας παράλληλης εξουσίας από τους διαδηλωτές του Κιέβου. Το σενάριο είναι πολύ πιθανό: οι διαδηλωτές είναι χιλιάδες, ένοπλοι και αποφασισμένοι. «Δεν πρόκειται για γκρουπούσκουλα της Ακροδεξιάς, όπως θέλει να περάσει η ρωσική προπαγάνδα. Είναι ένα κίνημα πλουραλιστικό και αλληλέγγυο. Είναι ένα κίνημα κοινωνικό, με ταυτότητα, το οποίο μάχεται κυρίως για μια ελεύθερη και ανεξάρτητη Ουκρανία» τονίζει.
Στο μεταξύ, ο όγκος των ειδικών δυνάμεων δείχνει να μειώνεται στην καρδιά των επεισοδίων. Ισως για να κάνει τόπο στον στρατό. Αυτό είναι το δεύτερο, και χειρότερο, σενάριο: Ουκρανοί να πυροβολούν Ουκρανούς. Στην πραγματικότητα, αυτό ήδη συμβαίνει. Το θέμα είναι μέχρι πού θα φθάσει ο στρατός.

Το τρίτο σενάριο παίζεται στη ρωσική πλευρά. Η Ρωσία θέλει απελπισμένα να κρατήσει την Ουκρανία στους κόλπους της. Η υπόθεση λοιπόν κρίνεται από τις επόμενες κινήσεις του Πούτιν. Μπορεί κάλλιστα να αποφασίσει να ρίξει τον Βίκτορ Γιανουκόβιτς, προκειμένου να διασφαλίσει την ειρήνη στην Ουκρανία. Μπορεί επίσης να παίξει το παιχνίδι της εδαφικής διαίρεσης της χώρας, έτσι ώστε να ανακτήσει την Ανατολή και την Κριμαία. Δεν αποκλείεται ακόμη και να στείλει στην Ουκρανία ρώσους στρατιώτες με ουκρανική περιβολή.

ΠΑΓΙΔΕΥΜΕΝΟΙ. Η προοπτική της πολιτικής εξόδου από την κρίση φαντάζει αυτή τη στιγμή αδύνατη. Ολες οι πλευρές είναι παγιδευμένες: οι διαδηλωτές μάχονται χωρίς καθαρές προοπτικές, η ηγεσία έχει αρχίσει να χάνει τον έλεγχο της κατάστασης, ο Πούτιν βλέπει τα πράγματα να εξελίσσονται πολύ διαφορετικά από ό,τι θα ήθελε και η Δύση είναι σχετικά αφοπλισμένη. Καθένας, συνεπώς, θα είχε συμφέρον από μια διαπραγμάτευση. Στην περίπτωση της μετάβασης, μέσα από μια εκλογική διαδικασία, είναι βέβαιο ότι κερδισμένη θα έβγαινε η αντιπολίτευση. Από αυτό το σενάριο όμως απουσιάζει μία μεγάλη πρωταγωνίστρια. Η πρώην πρωθυπουργός της χώρας, η Γιούλια Τιμοσένκο, η οποία παραμένει στη φυλακή, είναι η μοναδική πραγματική ηγέτιδα από την πλευρά της αντιπολίτευσης.

Για τον πολιτικό αναλυτή Μικαΐλο Πογκρεμπίνσκι η καρδιά του ουκρανικού προβλήματος βρίσκεται στη συγκεντρωτική εξουσία του Γιανουκόβιτς. «Η πιο προφανής λύση είναι να σχηματιστεί μια κυβέρνηση συνασπισμού και να περιοριστούν οι προεδρικές εξουσίες» επισημαίνει στους «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς». Και ο πιο γρήγορος δρόμος είναι η επιστροφή στο Σύνταγμα του 2004, το οποίο περιόριζε τον ρόλο του προέδρου και ενίσχυε τον ρόλο του Κοινοβουλίου, και το οποίο ζητεί η αντιπολίτευση.