Λίγοι το θεωρούσαν πιθανό προβλέποντας εκ των προτέρων την αποτυχία των ειρηνευτικών συνομιλιών για τη Συρία στη Γενεύη. Κι όμως χθες το βράδυ, ο ειδικός μεσολαβητής Λακντάρ Μπραχίμι ανακοίνωσε ότι οι εκπρόσωποι της κυβέρνησης του Μπασάρ αλ Ασαντ και της αντιπολίτευσης συμφώνησαν τελικά να βρεθούν σήμερα στο ίδιο δωμάτιο και να αρχίσουν συζητήσεις. Μάλιστα και οι δυο πλευρές αποδέχθηκαν ότι οι συνομιλίες τους θα βασιστούν σε πρόταση που έκαναν οι μεγάλες δυνάμεις το 2012 για τη δημιουργία μεταβατικής κυβέρνησης. «Συμφωνήσαμε ότι θα συναντηθούμε στο ίδιο δωμάτιο», είπε ο Μπραχίμι έπειτα από ξεχωριστές συναντήσεις με εκπροσώπους των δυο πλευρών. «Οι συζητήσεις που είχα με όλους ήταν ενθαρρυντικές» πρόσθεσε. «Νομίζω ότι και οι δυο πλευρές κατανοούν ότι η συζήτηση του Σαββάτου θα βασίζεται στην πρόταση του 2012 και συμφωνούν».

Νωρίτερα όμως χθες, τα πράγματα δεν έδειχναν ευοίωνα. Χθες υποτίθεται ότι θα ήταν η πρώτη φορά που έπειτα από τρία χρόνια καθεστώς και αντιπολίτευση θα κάθονταν στο τραπέζι των απευθείας διαπραγματεύσεων. Εκπρόσωποι του Εθνικού Συνασπισμού έθεσαν ως προϋπόθεση για να διαπραγματευτούν τη γραπτή δέσμευση της κυβέρνησης ότι θα αποδεχθεί τους όρους της Γενεύης Ι, τον σχηματισμό δηλαδή μιας μεταβατικής κυβέρνησης. Μέσω του Μπραχίμι, η αντιπροσωπεία της κυβέρνησης απάντησε με ένα ηχηρό «όχι». Η μεταξύ τους συνάντηση διήρκεσε κάτι λιγότερο από 90 λεπτά.

Σε κάθε περίπτωση, ο Μπραχίμι είχε διευκρινίσει από την αρχή ότι σε αυτό το πρώτο στάδιο δεν αποσκοπεί σε άλματα, αλλά σε μικρά πρακτικά βήματα, όπως η κατάπαυση του πυρός, η απελευθέρωση των κρατουμένων και η ελεύθερη πρόσβαση σε ομάδες ανθρωπιστικής βοήθειας. Ακόμη και αυτή η προσπάθεια όμως είναι καταδικασμένη σε αποτυχία εάν οι αντιπροσωπείες επιστρέψουν στη Συρία.

«Στον πρώτο γύρο, το ζητούμενο είναι οι συζητήσεις να διαρκέσουν έως την επόμενη Παρασκευή, αλλά οι προσδοκίες είναι τόσο χαμηλές που κοιτάμε την εξέλιξη ημέρα με την ημέρα» τονίζει δυτικός διπλωμάτης.

Οι ειρηνευτικές συζητήσεις για τη Συρία, οι οποίες άρχισαν την Τετάρτη στο Μοντρέ της Ελβετίας σε κλίμα εμφυλίου πολέμου και συνεχίζονται στη Γενεύη, δεν γεννούν πολλές προσδοκίες για μια «μαγική» διαπραγμάτευση που θα σταματήσει το πολεμικό χάος με τους περισσότερους από 130.000 νεκρούς και εκατομμύρια μετανάστες.

Ούτε οι περίπου 40 διπλωμάτες που συμμετέχουν στη Γενεύη ΙΙ ούτε οι πολιτικοί αναλυτές τρέφουν αυταπάτες. Υπογραμμίζουν ωστόσο την έστω μια και μοναδική αισιόδοξη παράμετρο αυτής της συνδιάσκεψης: ότι οι δυο πλευρές βρέθηκαν για πρώτη φορά στον ίδιο χώρο.

Το κλίμα ήταν ηλεκτρισμένο προτού καν καταφτάσουν οι αντιπρόσωποι στο Μοντρέ. Μια ημέρα νωρίτερα, 5.000 φωτογραφίες που εικονίζουν τα συστηματικά βασανιστήρια του καθεστώτος Ασαντ σε 11.000 κρατουμένους στα μπουντρούμια της Συρίας έβλεπαν το φως της δημοσιότητας προκαλώντας σοκ στη διεθνή κοινότητα. Και οι βασικοί υποστηρικτές της πρωτοβουλίας, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ρωσία, ξεκινούσαν για να διαπραγματευτούν τη Γενεύη ΙΙ χωρίς να έχουν συμφωνήσει στις βασικές αρχές της Γενεύης Ι.