Αναζήτηση
Σε μια συζήτηση που έκανε με το κοινό ο υποψήφιος πρωθυπουργός των Σοσιαλδημοκρατών Πέερ Στάινμπρουκ, κάποιος θεατής από μια μικρή πόλη των έντεκα χιλιάδων κατοίκων τον ρώτησε γιατί θέλει να αυξήσει τη φορολογία στα υψηλά εισοδήματα. Οταν ο Στάινμπρουκ του εξήγησε, εκείνος απάντησε ότι δεν το καταλαβαίνει και προέβαλε ως επιχείρημα ότι στη δική του πόλη μείωσαν τη φορολογία με μεγάλη επιτυχία.
Το περιστατικό είναι αποκαλυπτικό γιατί δείχνει τον ορίζοντα και τον τρόπο σκέψης του μέσου Γερμανού, που θα ψηφίσει την επόμενη Κυριακή. Ο ορίζοντάς του είναι η πόλη του, σε δεύτερο βαθμό η περιφέρειά του και σε τρίτο το κρατίδιο, στο οποίο ανήκει. Από εκεί και πέρα, δεν βλέπει, όχι την Ευρώπη, αλλά ούτε καν ολόκληρη τη Γερμανία.
Αυτή είναι η μία όψη του νομίσματος. Υπάρχει και δεύτερη. Μήνες τώρα ακούω και διαβάζω ότι τα πάντα έχουν παγώσει στην Ευρώπη λόγω των γερμανικών εκλογών. Αν δεν κάνω λάθος, η ευρωζώνη αποτελείται από δεκαεπτά χώρες. Και η απορία μου είναι: οι υπόλοιπες δεκαέξι, πλην της Γερμανίας, τι κάνουν;
Γιατί εγώ δεν είδα όλη αυτή την περίοδο της κρίσης, ούτε από τη Γαλλία αλλά ούτε από τις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, καμιά πρωτοβουλία, καμιά κοινή γραμμή και κανένα εναλλακτικό σχέδιο, που θα το έβαζαν στο τραπέζι και θα ανάγκαζαν τους Γερμανούς και τους συμμάχους τους να το συζητήσουν.
Ολοι κρύβονται πίσω από τη Γερμανία, τη δείχνουν με το δάχτυλο και ψιθυρίζουν: «Να, οι κακοί Γερμανοί». Αυτό μπορεί να βοηθάει στην εκτόνωση, δεν προσφέρει όμως καμιά εναλλακτική λύση.
Συνεπώς, ας μην απορούμε όταν βλέπουμε μια Γερμανία εν είδει δημοδιδασκάλου, με υψωμένο δάχτυλο, να κάνει μάθημα σε μια τάξη φρόνιμων παιδιών που δεν βγάζουν άχνα. Ακόμα και τώρα που λείπει ο δάσκαλος λόγω εκλογών, τα παιδιά εξακολουθούν να κάθονται φρόνιμα γιατί υπάρχει η Κομισιόν σαν παιδονόμος της δικής μου εποχής.
Τι θα αλλάξουν οι γερμανικές εκλογές σε αυτό το τοπίο; Αν οι Φιλελεύθεροι καταφέρουν να μπουν στο Κοινοβούλιο, θα έχουμε μια επανάληψη της σημερινής κυβέρνησης. Ας μη γελιόμαστε, οι βαυαροί Χριστιανοκοινωνιστές βγήκαν ενισχυμένοι από τις τοπικές εκλογές και θα πιέσουν για το ίδιο σχήμα, έστω και αν η Ανγκελα Μέρκελ θα προτιμούσε έναν μεγάλο συνασπισμό. Μπορεί να ανεβάζουμε την Ανγκελα Μέρκελ σε βάθρο ή να την αποκαλούμε «σιδηρά κυρία», αλλά το γερμανικό πολιτικό σύστημα δεν επιτρέπει την απόλυτη κυριαρχία του πρωθυπουργού. Εξάλλου, τώρα το ζούμε κι εμείς.
Αν οι Φιλελεύθεροι δεν τα καταφέρουν, τότε η λύση θα είναι ένας μεγάλος συνασπισμός των Χριστιανοδημοκρατών με τους Σοσιαλδημοκράτες. Οσο για την προοπτική μιας τρικομματικής κυβέρνησης Σοσιαλδημοκρατών, Πρασίνων και Αριστεράς, θα απορούσα πολύ αν οι Σοσιαλδημοκράτες δέχονταν να κυβερνήσουν μαζί με την Αριστερά.
Οσοι μιλούν ασταμάτητα για την Κεντροαριστερά στην Ελλάδα τους τελευταίους μήνες μοιάζουν να αγνοούν το πρόγραμμα Γκόντεσμπεργκ, δηλαδή το πρόγραμμα που ψήφισαν οι γερμανοί Σοσιαλδημοκράτες στο συνέδριο του Μπαντ Γκόντεσμπεργκ τον Νοέμβριο του 1959, το οποίο μετέτρεψε το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα, διατηρώντας τον τίτλο του, από αριστερό σε λαϊκό, δηλαδή, κεντρώο κόμμα.
Συνεπώς, θα είναι πολύ δύσκολο για τους Σοσιαλδημοκράτες να συνεργαστούν με ένα αριστερό κόμμα, που έχει μάλιστα τις ρίζες του στην πρώην Ανατολική Γερμανία.
Αν οι Εναλλακτικοί καταφέρουν να μπουν στο Κοινοβούλιο, τότε η πίεση υπέρ του μέσου Γερμανού και κατά της Ευρώπης θα είναι τόσο μεγάλη, που κανένα από τα λοιπά κόμματα δεν θα τολμήσει να την αγνοήσει.
Ολα αυτά δεν λύνουν δύο προβλήματα. Το πρώτο είναι η αδράνεια σκέψης και πράξης των λοιπών δεκαέξι μελών της ευρωζώνης.
Το δεύτερο είναι η πολιτική ηγεσία της Ευρώπης. Η Ευρώπη δεν είναι μόνο μια οικονομική αλλά και μια πολιτική ένωση. Την πολιτική ηγεσία της Ευρώπης δεν τη θέλει όμως η Γερμανία, που ενδιαφέρεται μόνο για τα οικονομικά, και δεν τη θέλει πια ούτε η Γαλλία. Πολιτικά η Ευρώπη είναι ακυβέρνητο καράβι.
* Ο Πέτρος Μάρκαρης είναι συγγραφέας και πρόσφατα τιμήθηκε από το γερμανικό κράτος με το Μετάλλιο Γκαίτε
