Αναζήτηση
To οικονομικό επιτελείο έχει ένα όνειρο: να πετύχει πρωτογενές πλεόνασμα στον προϋπολογισμό, να μη χρειαστεί να πάρει νέα μέτρα έως το 2016 και… κάποιος να βάλει τα λεφτά για να καλυφθεί το χρηματοδοτικό κενό. Αν τα βάλει όλα η ευρωζώνη (με το νέο πακέτο) και δεν χρειαστούμε ξανά τις υπηρεσίες του ΔΝΤ, τόσο το καλύτερο, λένε.
Το σενάριο για την επόμενη ημέρα της Ελλάδας, το «μέρος Γ» και –ελπίζουμε –τελευταίο της μνημονιακής εποχής επεξεργάζονται αυτή την περίοδο όλα τα μέρη της τρόικας. Καθένας όμως με τη δική του ατζέντα, ενώ η Ελλάδα κινδυνεύει να βρεθεί για άλλη μία φορά ανάμεσα στις δύο μυλόπετρες –της ευρωζώνης και του ΔΝΤ –που θα πιέζουν προς διαφορετικές κατευθύνσεις.
ΟΙ ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ. Οι πηγές του οικονομικού επιτελείου θεωρούν βέβαιο ότι την επομένη των γερμανικών εκλογών το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο θα αρχίσει να πιέζει την ευρωζώνη για τα γνωστά θέματα: να κουρέψει το χρέος ώστε να καταστεί βιώσιμο (ήτοι κάτω από 124% του ΑΕΠ το 2020) και να εξασφαλίσει τη χρηματοδότηση των δανειακών αναγκών της χώρας τουλάχιστον για το 2014 (λείπουν 4,4 δισ. ευρώ, κατά την εκτίμησή τους). Διαφορετικά, θα απειλήσει με διακοπή της χρηματοδότησης με βάση τους κανονισμούς του ΔΝΤ.
Η ευρωζώνη, από την πλευρά της (βλ. Γερμανία), δεν θέλει να ακούσει λέξη για το κούρεμα του χρέους και πετάει το μπαλάκι στο 2014 για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού. Τότε, λέει, θα είναι σαφές αν η Ελλάδα έχει πετύχει πρωτογενές πλεόνασμα το 2013, άρα αν δικαιούται περαιτέρω στήριξη, σύμφωνα και με την απόφαση του Eurogroup. Oσο για το τι θα αφορά αυτή η στήριξη, μένει να φανεί. Η μείωση των επιτοκίων του πρώτου δανείου και η επιμήκυνση των ομολόγων είναι τα πιθανότερα σενάρια.
Θα έλεγε κανείς ότι η Ελλάδα θα έπρεπε λογικά να προσεταιριστεί το ΔΝΤ στη μάχη αυτή. Ωστόσο δεν είναι τόσο απλό. Ο φυσικός σύμμαχος της Ελλάδας, ο χώρος στον οποίο ανήκει, είναι η ευρωζώνη. Αλλωστε το ΔΝΤ ζητεί ουσιαστικά να πληρώσουν οι άλλοι. Κάποια μέλη του, εξάλλου, επιθυμούν διακαώς να αποσυρθεί το Ταμείο από την Ελλάδα. Το ίδιο και κάποιοι στην ευρωζώνη, όπως η επίτροπος Βίβιαν Ρέντινγκ, η οποία έκανε και σχετικές δηλώσεις, αν και διευκρίνισε στη συνέχεια ότι η απομάκρυνση του ΔΝΤ δεν είναι της παρούσης.
Το θέμα ίσως ανακύψει με δραματικό τρόπο τον Σεπτέμβριο, κατά την επιθεώρηση της τρόικας. Στο ερώτημα τι θα ήθελε σε μια τέτοια περίπτωση η Ελλάδα, στέλεχος του οικονομικού επιτελείου απαντά: «Αν κάποιος βάλει τα λεφτά, στη θέση του ΔΝΤ, γιατί όχι;». Η αλήθεια είναι ότι αυτό θεωρείται δύσκολο, αν και οι χρηματοδοτικές μας ανάγκες είναι καλυμμένες έως το τέλος του έτους, σύμφωνα με εκτιμήσεις του υπουργείου Οικονομικών.
Η Ελλάδα, λοιπόν, θα κάνει ό,τι περνά από το χέρι της, πρώτον, για να εμφανιστεί συνεπής στις μνημονιακές της υποχρεώσεις και να περάσει τις εξετάσεις της τρόικας τον Σεπτέμβριο (εξού και η σύσκεψη της περασμένης εβδομάδας στο Μαξίμου) και, δεύτερον, για να πετύχει έως το τέλος του χρόνου πρωτογενές πλεόνασμα στον προϋπολογισμό. Αν τα καταφέρει σε αυτά, θα μπορεί να συζητήσει μετά με τους εταίρους της στην ευρωζώνη το πώς θα βοηθηθεί περαιτέρω για να καλύψει το χρηματοδοτικό της κενό και να μειώσει το χρέος της. Προσβλέπει ασφαλώς σε μια μείωση επιτοκίων και σε επιμήκυνση του χρέους –ίσως και ένα νέο δάνειο, ενώ ελπίζει να μη χρειασθεί νέο Μνημόνιο.
Αλλωστε, αν τα πετύχει αυτά και εξασφαλίσει και θετική μεταβολή του ΑΕΠ το 2014, ίσως πράγματι ανοίξουν και οι αγορές. Ωστόσο θα είναι, ακόμη, πολύ ακριβές· επομένως, είναι ασφαλώς προτιμότερο το δάνειο από τους εταίρους.
ΤΟ ΜΕΣΟΠΡΟΘΕΣΜΟ. Υπάρχει όμως και ένα μελανό σημείο στο σχέδιο αυτό: το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα, το οποίο οφείλει να υποβάλει τον Σεπτέμβριο, απαιτεί προσδιορισμό μέτρων 4-5 δισ. ευρώ για το 2015-2016. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Γεργκ Ασμουσεν κατά την επίσκεψή του στην Αθήνα ρωτούσε επιμόνως τι θα γίνει σχετικά με το θέμα αυτό. Απάντηση δεν πήρε διότι η Αθήνα δεν θέλει να προσδιορίσει μέτρα και ελπίζει να καλύψει το κενό με προτάσεις για κλείσιμο και συγχωνεύσεις φορέων.
Πάντως, ο κ. Ασμουσεν, η επίσκεψη του οποίου ήταν σημαντική, αν μη τι άλλο, και μόνο επειδή έγινε, υπήρξε γενικώς καθησυχαστικός. Αν η Ελλάδα τηρήσει τις δεσμεύσεις της, διεμήνυσε, η ευρωζώνη θα τη βοηθήσει τόσο στην κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού όσο και στη μείωση του χρέους.
