Με περικοπές στο καθημερινό μενού, παρακάλια στους προμηθευτές τροφίμων και πετρελαίου για επιπλέον πίστωση και φιλανθρωπίες λειτουργούν δεκάδες προνοιακά ιδρύματα της χώρας στα χρόνια του Μνημονίου.

Μοιραία ηλικιωμένοι με σοβαρές ασθένειες, άνθρωποι με αναπηρίες, παιδιά που ζουν μακριά από τις οικογένειες τους και ψυχικά ασθενείς είναι τα θύματα της κρίσης.

Οι κινήσεις της κυβέρνησης να βρει στο παρά πέντε λύσεις για φορείς που εκπέμπουν σήμα κινδύνου εξαιτίας των οικονομικών δυσχερειών που αντιμετωπίζουν με αποτέλεσμα να απειλούνται με λουκέτο είναι ενδεικτικές της φτώχειας που έχει χτυπήσει την πρόνοια.

ΑΣΥΛΟ ΑΝΙΑΤΩΝ. Η περίπτωση του Ασύλου Ανιάτων, που σήμερα περιθάλπει 220 βαριά αναπήρους, είναι ενδεικτική. Τον Ιούνιο του 2012 η διοίκηση του ιδρύματος αναγκάστηκε να βγάλει τα εν οίκω εν δήμω, καταγγέλλοντας ότι λόγω των συσσωρευμένων χρεών του ΕΟΠΥΥ οι προμηθευτές σταμάτησαν να παραδίδουν τρόφιμα, ακόμη και φάρμακα.

Ενα μήνα μετά προκλήθηκε νέος σάλος όταν η ΔΕΗ έκοψε το ρεύμα στο Ασυλο Ανιάτων για το χαράτσι, με αποτέλεσμα οι κατάκοιτοι ηλικιωμένοι να μείνουν χωρίς κλιματισμό και ζεστό νερό.

Τότε και έπειτα από παρέμβαση του Πρωθυπουργού, η κυβέρνηση προσπάθησε να μπαλώσει το πρόβλημα με μια οικονομική ένεση 300.000 ευρώ. Ενα χρόνο μετά η κατάσταση κάθε άλλο παρά έχει βελτιωθεί. Ο ΕΟΠΥΥ συνεχίζει να χρωστά 1,7 εκατ. ευρώ, εξαιρουμένων των παλαιότερων οφειλών (τα χρέη πριν από την ίδρυση του ενιαίου Ταμείου) 800.000 ευρώ.

Οπως παραδέχεται η πρόεδρος του Ασύλου Ιωάννα Ηλιάδη, το αποτέλεσμα είναι τα χρέη τους προς τους προμηθευτές να αγγίζουν πλέον τα 600.000 ευρώ. Κάπως έτσι εξηγείται και το γεγονός ότι πλέον οι ασθενείς, παρά την κατάσταση της υγείας τους, καταναλώνουν μοσχαρίσιο κρέας μόνο μία φορά την εβδομάδα.

ΝΗΠΙΟΤΡΟΦΕΙΟ ΚΑΛΛΙΘΕΑΣ. Τον κώδωνα του κινδύνου επιμένουν να κρούουν και οι εργαζόμενοι του Πρότυπου Εθνικού Νηπιοτροφείου Καλλιθέας. Το ίδρυμα που λειτουργεί για περισσότερο από έναν αιώνα προσφέροντας «αγκαλιά» σε παιδιά που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα στο ενδοοικογενειακό περιβάλλον, λειτουργεί πλέον στο κόκκινο.

Και ενώ αυξάνονται τα αιτήματα γονέων που βρίσκονται σε οικονομική απόγνωση, π.χ. μονογονεϊκών οικογενειών, για φροντίδα των παιδιών τους, οι εργαζόμενοι αναγκάζονται να τα απορρίπτουν.

Ενδεικτικό της ασφυκτικής κατάστασης που έχει διαμορφωθεί είναι ότι πριν από λίγες εβδομάδες χτύπησε συναγερμός όταν ο κρεοπώλης απείλησε με στάση προμηθειών, ενώ 29 παιδιά προσχολικής ηλικίας έχουν βρει μόνιμο καταφύγιο στο νηπιοτροφείο.

Οι εργαζόμενοι είναι απλήρωτοι επί επτά μήνες, ενώ στον αέρα βρίσκεται και η λειτουργία του παιδικού σταθμού, που λειτουργεί παράλληλα με το τμήμα κλειστής προστασίας και έχει στόχο την κοινωνικοποίηση των «εσωτερικών» παιδιών του ιδρύματος, καθώς αποκτούν εξωτερικούς φίλους.

Παράλληλα, έχουν παγώσει τα όποια σχέδια ανάπτυξης, που θα βοηθούσαν στην επέκταση των υπηρεσιών σε μια κρίσιμη περίοδο για τις αδύναμες οικογένειες. «Υπάρχουν οικήματα εντός του ιδρύματος, τα οποία αν μπορούσαμε να συντηρήσουμε θα δίναμε τη δυνατότητα καθημερινής φροντίδας σε τουλάχιστον 10 επιπλέον παιδιά. Πλέον όμως αγωνιούμε για τα απαραίτητα», συμπληρώνει η κ. Μερτίκα.

ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ. Εκπτώσεις γίνονται και στην αντιμετώπιση των πολιτών με ψυχολογικά προβλήματα. Ενώ τα περιστατικά κατάθλιψης έχουν αυξηθεί στα χρόνια του Μνημονίου κατά 25% και τα περιστατικά ψυχώσεων κατά 16%, οι εκπρόσωποι του Δικτύου Φορέων Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης και Ψυχικής Υγείας Αργώ καταγγέλλουν ότι η χρηματοδότηση δεν επαρκεί για τις ανάγκες του πληθυσμού.

«Δυστυχώς, πολλά νέα περιστατικά που απευθύνονται στα Κέντρα Ημέρας για ψυχολογική υποστήριξη δεν μπορούν να εξυπηρετηθούν. Μοιραία, το 40% – 50% των ανθρώπων που αναζητούν βοήθεια, παραπέμπονται σε απλές δραστηριότητες όπως είναι για παράδειγμα οι ομάδες θεάτρου ή ζωγραφικής, μέχρις ότου και αν βρεθεί χρόνος για ραντεβού με ειδικό», παραδέχεται ο πρόεδρος της συντονιστικής επιτροπής του Δικτύου Μενέλαος Θεοδωρουλάκης.

Αλλωστε, εξαιτίας των προβλημάτων στην επιχορήγηση και της στάσης πληρωμών που κράτησε για αρκετούς μήνες, το 15% των εξειδικευμένων επαγγελματιών (ψυχολόγοι, κοινωνικοί λειτουργοί κ.ά.) αποχώρησε από τις δομές του Δικτύου.

Παράλληλα, έχουν παγώσει δραστηριότητες οι οποίες θα λειτουργούσαν παρηγορητικά για κοινωνικές ομάδες σε ανάγκη. Οπως είναι για παράδειγμα το πρόγραμμα υποστήριξης ανέργων –πάγιο αίτημα της ΓΣΕΕ και των Εργατικών Κέντρων -, το οποίο αν και αρχικά έλαβε πράσινο φως από το υπουργείο Υγείας έμεινε στα χαρτιά.

ΠΕΡΙΚΟΠΕΣ. Και ενώ το ευρωπαϊκό πακέτο 225 εκατ. ευρώ θα αποτελούσε ανάσα για τη λειτουργία του Δικτύου τα επόμενα τρία χρόνια, νέα εμπλοκή προέκυψε εξαιτίας των λανθασμένων στοιχείων που διατηρεί το υπουργείο Υγείας. Σύμφωνα με τον κ. Θεοδωρουλάκη, η προηγούμενη ηγεσία έκανε περικοπές 45% στο κονδύλι που αφορά τα Κέντρα Ημέρας, βασιζόμενη σε μια στρεβλή εικόνα της προσφοράς και της ζήτησης.

Αντίθετα, όπως ο ίδιος παραδέχεται, οι στεγαστικές δομές που προσφέρουν φροντίδα σε 1.600 ψυχικά ασθενείς δεν αντιμετωπίζουν πλέον οικονομικά προβλήματα αφού έλαβαν άνευ εμποδίων την… ευρωπαϊκή οικονομική ένεση.