Στον νέο νόμο υπάρχουν οι περισσότερο και οι λιγότερο ευνοημένοι. Στους πρώτους συγκαταλέγονται οι ιδιοκτήτες αυθαιρέτων που ανεγέρθηκαν πριν από την 6η Ιουνίου 1975 και όσοι έχουν κάνει μικρές και μεσαίες παραβάσεις – δηλαδή κάτω από το 40% της προβλεπόμενη δόμησης ή το 20% του ύψους. Αυτοί εξαιρούνται οριστικά από την κατεδάφιση. Στους ευεργετημένους της τελευταίας στιγμής περιλαμβάνονται ακόμη: οι μονογονεϊκές οικογένειες που έχουν πλέον την ίδια με τους τρίτεκνους έκπτωση (70%) στην καταβολή του προστίμου – με την προϋπόθεση ότι το ατομικό εισόδημα δεν ξεπερνά τις 25.000 ευρώ. Οι ιδιοκτήτες αυθαιρέτων με ποσοστό αναπηρίας πάνω από 67%  μπορούν να νομιμοποιήσουν την κύρια κατοικία τους καταβάλλοντας το 20% του προστίμου. Αυτό μπορεί να γίνει υπό την προϋπόθεση ότι το ατομικό εισόδημα είναι 18.000 ευρώ και το οικογενειακό 24.000 ευρώ. Το ίδιο ισχύει και για τους μόνιμους κατοίκους της Θράκης που έχουν μείωση στα πρόστιμα 80%.  Στους λιγότερο ευνοημένους ανήκουν οι ιδιοκτήτες αυθαιρέτων με μεγάλες πολεοδομικές παραβάσεις – περισσότερο από το 40% – που δεν διαθέτουν οικοδομική άδεια. Γι’ αυτούς, υπάρχει εξαίρεση από την κατεδάφιση για 30 χρόνια.

Από εκεί και πέρα, εάν θα υπάρξει ή όχι οριστική εξαίρεση από την κατεδάφιση θα εξαρτηθεί από το αν η περιοχή στην οποία βρίσκεται το αυθαίρετο ενταχθεί στο σχέδιο και αν ο ιδιοκτήτης αγοράσει τον απαραίτητο συντελεστή δόμησης από την Τράπεζα Γης. Ολες αυτές οι λεπτομέρειες αναμένεται να ξεκαθαριστούν το φθινόπωρο, όταν ανακοινωθούν όλα τα μέτρα που θα αφορούν την πολεοδομική και χωροταξική μεταρρύθμιση.

ΕΛΕΓΧΟΣ. Το σίγουρο πάντως είναι ότι γι’ αυτά τα αυθαίρετα θα γίνει μέσα στην επταετία υποχρεωτικός έλεγχος από τους ελεγκτές δόμησης. «Ο νέος νόμος για τα αυθαίρετα αποτελεί την οριστική λύση στο πρόβλημα αλλά ταυτόχρονα και μια μεγάλη ευκαιρία που δίνει η Πολιτεία σε όσους έχουν αυθαίρετο κτίσμα», τονίζει ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος.