Αναζήτηση
Με το που τελείωσαν οι εξετάσεις και έκλεισαν τα σχολεία, τα παιδιά ξεχύθηκαν στους δρόμους, τις αλάνες και τις πλατείες για να χαρούν τους τρεις μήνες ελευθερίας που έχουν έως τον Σεπτέμβριο. Ή μήπως όχι; Αν η εικόνα αυτή αποτελούσε κοινό τόπο στο (πρόσφατο) παρελθόν, σήμερα όσοι είναι γονείς ξέρουν ότι η πραγματικότητα είναι διαφορετική: τα ελληνόπουλα περνούν όλο και περισσότερο χρόνο κλεισμένα στο σπίτι, παίζοντας βιντεοπαιχνίδια ή μπαίνοντας στο Ιντερνετ, όπου συνήθως σερφάρουν στο facebook και σε άλλα κοινωνικά δίκτυα. Ωστόσο, όσο αθώα και ευχάριστη μοιάζει η ζωή των ανηλίκων στον ψηφιακό κόσμο άλλο τόσο επικίνδυνη είναι αν δεν τηρηθούν οι στοιχειώδεις κανόνες αυτοπροστασίας. Στο facebook, εκτός από τους φίλους των παιδιών σας, συχνάζουν παιδόφιλοι, άτομα που θα προσπαθήσουν να τα παρενοχλήσουν ή να μεταδώσουν στον υπολογιστή τους κάποιον ιό. Επιπλέον, χάρη στην εξάπλωση των έξυπνων κινητών τηλεφώνων ακόμη και σε πολύ μικρές ηλικίες (σ.σ.: στην Ελλάδα η χρήση τους αρχίζει από το Δημοτικό!), σήμερα είναι πάρα πολύ εύκολο για τα παιδιά να συνδεθούν με τα κοινωνικά δίκτυα –και πολύ δύσκολο να ελέγξουν οι γονείς τους τι κάνουν εκεί. Σύμφωνα με πρόσφατη παγκόσμια έρευνα της εταιρείας B2B International για λογαριασμό της Kaspersky Lab, κάθε οικογένεια έχει στην κατοχή της δύο ή τρεις σταθερούς ή φορητούς υπολογιστές, ένα ή δύο smartphones και μία ταμπλέτα. Τα παιδιά χρησιμοποιούν όλες αυτές τις συσκευές, ενώ οι γονείς σπανίως εγκαθιστούν λογισμικό γονικού ελέγχου.
Τώρα το καλοκαίρι, τα παιδιά – όταν δεν κάνουν μπάνιο και δεν παίζουν με τους φίλους τους – βρίσκονται συνέχεια πάνω από τον υπολογιστή ή το κινητό τους. Δεν χρειάζεται να γίνετε… αστυνομικοί ή χάκερ για να τα ελέγξετε, ωστόσο μια συζήτηση μαζί τους και μια βασική εξοικείωση με την ψηφιακή τεχνολογία είναι απαραίτητα για να βοηθήσετε και να καθοδηγήσετε το παιδί σας.
Σύμφωνα με την έρευνα της B2B International, επτά είναι οι πηγές που θα μπορούσαν να αποβούν επικίνδυνες για τους ανηλίκους στο Διαδίκτυο: κοινωνικά δίκτυα (31,26%), ιστότοποι πορνογραφικού περιεχομένου (16,83%), online καταστήματα (16,65%), chatrooms (8,09%), e-mail (7,39%), πηγές με παράνομο λογισμικό (3,77%) και online παιχνίδια (3,19%). Αλλες δυνητικά επικίνδυνες πηγές είναι οι ιστότοποι που περιέχουν πληροφορίες για όπλα ή ναρκωτικά, τα σάιτ με τυχερά παιχνίδια, τα συστήματα ηλεκτρονικών πληρωμών κ.ά.
Τα στοιχεία αυτά συνιστούν μια ενδιαφέρουσα αλλαγή, καθώς η πορνογραφία πέφτει για πρώτη φορά στη δεύτερη θέση του «πίνακα επικινδυνότητας» και βρίσκεται πίσω από τα κοινωνικά δίκτυα. Το γεγονός αυτό καταδεικνύει τη διείσδυση του facebook και άλλων social media στον κόσμο των ανηλίκων. Σήμερα, αν ένας έφηβος δεν έχει προφίλ στο facebook, θεωρείται… παρακατιανός. Το παιδί σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να αποκαλύψει σε αγνώστους τα προσωπικά του στοιχεία (τηλέφωνο, διεύθυνση, ονοματεπώνυμο). Ειδικά στο facebook, δεν πρέπει ποτέ να αποδέχεται αιτήματα φιλίας από πρόσωπα που δεν γνωρίζει στην πραγματική του ζωή.
Σε αυτό το περιβάλλον, οι γονείς πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί. Οχι μόνο για το τι κάνουν τα παιδιά τους στα κοινωνικά δίκτυα, αλλά και για το ενδεχόμενο να προβούν σε αγορές εν αγνοία τους: αν γνωρίζουν το σημείο όπου φυλάτε τις πιστωτικές κάρτες σας, μπορούν να τις χρησιμοποιήσουν για να κάνουν κρυφά αγορές. Επιπλέον, τα παιδιά μπορεί να πέσουν θύματα ψεύτικων ηλεκτρονικών καταστημάτων, που παραπλανούν τους χρήστες αποσπώντας τους χρηματικά ποσά.
Οι προτιμήσεις των παιδιών διαφέρουν από χώρα σε χώρα. Στις ΗΠΑ, η κατηγορία «Ιστότοποι πορνογραφικού περιεχομένου» βρίσκεται στην πρώτη θέση της κατάταξης με 22%, τα online καταστήματα στη δεύτερη θέση με 19,5% και ακολουθούν τα κοινωνικά δίκτυα με 18,9%. Η κατάσταση στην Ιαπωνία είναι εντελώς διαφορετική: η νεότερη γενιά της χώρας τείνει να αναζητά ιστότοπους που εμπίπτουν στην κατηγορία «Chatrooms» (34,2%), ενώ τα κοινωνικά δίκτυα βρίσκονται στην τέταρτη θέση (10,6%).
«Οπως πάντα, η πρόληψη είναι καλύτερη από τη θεραπεία. Στον σύγχρονο κόσμο, η πρόσβαση σε οποιονδήποτε τύπο πληροφορίας έχει γίνει ευκολότερη από ποτέ. Την ίδια στιγμή, τα παιδιά είναι ιδιαιτέρως ευάλωτα και ο τρόπος που αντιλαμβάνονται τα πράγματα είναι συχνά αφελής. Επομένως, η χρήση εργαλείων για την προστασία των παιδιών από ακατάλληλο ψηφιακό υλικό θα έπρεπε να γίνει υποχρεωτική», δήλωσε ο Κονσταντίν Ιγνάτιεφ, διευθυντής ανάλυσης ψηφιακού περιεχομένου της Kaspersky Lab. «Το λογισμικό γονικού ελέγχου προσφέρει ασφαλή online εμπειρία για τα παιδιά και ταυτόχρονα προλαμβάνει πιθανές μολύνσεις, επιθέσεις και άλλες ψηφιακές επαφές», πρόσθεσε.
Σύμφωνα με έρευνα της Μονάδας Εφηβικής Υγείας του Πανεπιστημίου Αθηνών, περίπου το 20% των ελλήνων εφήβων έχει μπει σε πορνογραφικούς ιστότοπους. Για να αποτρέψετε αυτό το ενδεχόμενο, εγκαταστήστε στον υπολογιστή σας λογισμικό γονικού ελέγχου (parental control) ή φίλτρο που μπλοκάρει την πρόσβαση σε ακατάλληλο περιεχόμενο.
Τα συστήματα γονικού ελέγχου δίνουν τη δυνατότητα στους γονείς να προφυλάξουν τα παιδιά τους από το ανεπιθύμητο περιεχόμενο με διακριτικό και έξυπνο τρόπο, χωρίς να αποκλείουν συνολικά την πρόσβαση στο Διαδίκτυο. Με τη χρήση απλών εργαλείων, οι γονείς μπορούν να ρυθμίζουν τα χαρακτηριστικά ασφάλειας που ανταποκρίνονται στις ανάγκες τους και σε αυτές των παιδιών τους. Συγκεκριμένα, ο γονικός έλεγχος επιτρέπει στους γονείς να απαγορεύουν την πρόσβαση σε συγκεκριμένους ιστότοπους, προγράμματα και εφαρμογές. Κατά τον ίδιο τρόπο, οι γονείς μπορούν να καθορίσουν χρονοδιαγράμματα για τη χρήστη των υπολογιστών από τα παιδιά τους: σε μια ακατάλληλη στιγμή ο υπολογιστής απλώς δεν θα λειτουργήσει και επομένως τα παιδιά δεν θα αποσπώνται από το διάβασμά τους ή από άλλες σημαντικές ενασχολήσεις.
