Συζητάτε με κάποιον στο γραφείο και ξαφνικά παρατηρείτε ότι το βλέμμα του στρέφεται στο κινητό του. Μιλάτε με έναν φίλο σας στην καφετέρια και ξαφνικά σας ζητεί να περιμένετε για να στείλει ένα μήνυμα. Συναντάτε έναν γνωστό στον δρόμο κι εκείνος, παράλληλα με εσάς, μιλά στο κινητό του με το Bluetooth. Αν σκηνές όπως αυτές σας φαίνονται γνώριμες, τότε έχετε γνωρίσει από πρώτο χέρι το νέο πρόσωπο της επικοινωνίας στην ψηφιακή εποχή. Μόνο που αυτό το πρόσωπο αποφεύγει συστηματικά την… κατά πρόσωπο επαφή και το κοίταγμα στα μάτια. Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες, η μείωση της επαφής με τα μάτια των συνομιλητών μας αποτελεί αυξανόμενο πρόβλημα στην εποχή της τεχνολογίας, το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε παρεξηγήσεις.

Οι ενήλικοι διατηρούν οπτική επαφή με τον συνομιλητή τους σε ποσοστό 30%-60% της συνολικής διάρκειας μιας μέσης συνομιλίας, σύμφωνα με την αμερικανική εταιρεία επικοινωνίας Quantified Impressions. Ωστόσο, έχει υπολογιστεί ότι οι άνθρωποι πρέπει να διατηρούν επαφή με τα μάτια του συνομιλητή τους τουλάχιστον σε ποσοστό 60%-70% του συνολικού χρόνου προκειμένου να δημιουργήσουν την αίσθηση της συναισθηματικής σύνδεσης ή του σεβασμού προς τον άνθρωπο που έχουν απέναντί τους.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, το βασικότερο εμπόδιο στην οπτική επαφή σήμερα είναι η χρήση των φορητών συσκευών επικοινωνίας, όπως τα smartphones, οι ταμπλέτες και τα MP3 players. «Ειδικά μεταξύ των εικοσάρηδων είναι, πλέον, αποδεκτό να απαντήσει κάποιος στο τηλέφωνο κατά τη διάρκεια του δείπνου ή να ρίξει μια ματιά στο σκορ ενός αγώνα», δήλωσε στην αμερικανική εφημερίδα «Γουόλ Στριτ Τζέρναλ» ο Νόα Ζάνταν, πρόεδρος της Quantified Impressions. Η αποστολή γραπτών μηνυμάτων, διατηρώντας παράλληλα επαφή με τα μάτια του συνομιλητή μας, είναι ένα δύσκολο εγχείρημα. Το πρόβλημα είναι ότι πολλοί σήμερα επιλέγουν το πρώτο έναντι του δευτέρου. Ορισμένοι ψυχολόγοι αποδίδουν αυτή την τάση στο φαινόμενο FOMO (αρκτικόλεξο εκ του «Fear Of Missing Out» –ελληνιστί «Ο φόβος να μη χάσουμε κάτι») που σχετίζεται με τα κοινωνικά δίκτυα. Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση «Computers in Human Behavior», πολλοί νέοι αισθάνονται «υποχρεωμένοι» να ελέγχουν διαρκώς τους λογαριασμούς τους στο facebook και το twitter μέσω των κινητών τηλεφώνων τους για να μη χάσουν τις «εξελίξεις» ή κάτι ενδιαφέρον που ενδέχεται να ανεβάσουν οι φίλοι τους.

Επιπλέον, η τάση τής κατ’ οίκον ή εξ αποστάσεως εργασίας έχει κάνει πολλούς ανθρώπους να μιλούν με τους άλλους χωρίς να τους κοιτούν στα μάτια (αφού δεν τους έχουν απέναντί τους), με αποτέλεσμα να υιοθετούν αυτή τη συνήθεια και όταν τους συναντούν. Πρόσφατα ο διευθυντής μιας εταιρείας χρηματοοικονομικών υπηρεσιών στη Νότια Καρολίνα καθιέρωσε… βραβεία για τους εργαζομένους που συναντιούνται πρόσωπο με πρόσωπο με τους συναδέλφους τους και όχι μέσω τηλεφώνου ή Διαδικτύου.

Η επαφή με τα μάτια μπορεί να αποτελέσει εργαλείο για τον επηρεασμό του συνομιλητή μας. Το να κοιτάς έναν συνάδελφο όταν του μιλάς αποπνέει εμπιστοσύνη και σεβασμό. Επιπλέον, η παρατεταμένη επαφή με τα μάτια κατά τη διάρκεια μιας διαφωνίας σημαίνει ότι υπερασπίζεσαι με σθένος της θέση σου. Αντίθετα, όταν οι άνθρωποι αποφεύγουν την επαφή με τα μάτια, δημιουργούν αρνητική εντύπωση. Η Σούζαν Μπέιτς, συγγραφέας του βιβλίου «Μίλα σαν διευθύνων σύμβουλος», έχει παρατηρήσει ότι αρκετά στελέχη επιχειρήσεων κοιτούν διαρκώς τα smartphones τους κατά τη διάρκεια των συσκέψεων, «κάτι που ισοδυναμεί με το να εμφανίζονταν στη μέση της συνεδρίασης». Οι εργαζόμενοι παίρνουν το μήνυμα ότι δεν είναι σημαντικοί και συνήθως δυσανασχετούν.

Ο ιδανικός χρόνος επαφής με τα μάτια είναι 7-10 δευτερόλεπτα σε μια συνομιλία μεταξύ δύο ανθρώπων και 3-5 δευτερόλεπτα σε ομαδικές συναντήσεις, λέει ο Μπεν Ντέκερ, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας συμβουλευτικών υπηρεσιών Decker Communications. Κατά τον ίδιο, οι άνθρωποι που αποστρέφουν το βλέμμα τους πολύ γρήγορα ή αποφεύγουν εντελώς την επαφή με τα μάτια συχνά θεωρούνται ως «αναξιόπιστοι, ανίδεοι και νευρικοί».

Οι ειδικοί συμβουλεύουν να κάνουμε εξάσκηση μπροστά από έναν καθρέφτη, με σκοπό να δούμε τον εαυτό μας όπως τον βλέπουν οι άλλοι. Ωστόσο, σε πολλές ανατολικές χώρες η επαφή με τα μάτια θεωρείται αγένεια. Οι Ασιάτες είναι πιθανό να θεωρήσουν ότι ένα άτομο που τους κοιτά στα μάτια είναι θυμωμένο ή εχθρικό, σύμφωνα με μελέτη του διαδικτυακού επιστημονικού περιοδικού «PLOS ONE». Η παρατεταμένη επαφή με τα μάτια μπορεί επίσης να προκαλέσει προβλήματα. Στη δουλειά, η διατήρηση επαφής για περισσότερο από 10 δευτερόλεπτα μπορεί να εκληφθεί ως επιθετική ή προσποιητή, σύμφωνα με τον κ. Ντέκερ. Αλλοι, πάλι, μπορεί να τη θεωρήσουν ως… ερωτικό σήμα.

Τελευταία Νέα