… τελευταία χρόνια, η φτώχεια της χώρας τους ήταν αυτό που χαλούσε τον ύπνο των κινέζων ηγετών. Τώρα όμως που η Κίνα θα πραγματοποιήσει το φθινόπωρο μια απ’ αυτές τις αλλαγές εξουσίας στο κορυφαίο επίπεδο που συμβαίνουν μία φορά κάθε δέκα χρόνια, αυτό που προκαλεί αϋπνία στους ηγέτες της είναι ο πλούτος της και όχι πια η φτώχεια της. Ο Ντενγκ Σιαοπίνγκ είχε δηλώσει το 1979 πως ο στόχος του εκσυγχρονισμού της Κίνας ήταν να φτάσει σε μια «κοινωνία της «σιαοκάνγκ» (σχετική ευημερία)», όπου οι πολίτες θα είναι αρκετά εύποροι ώστε να μην ασχολούνται μόνο με την εξασφάλιση του επιούσιου. Εδώ και πάνω από μία δεκαετία, ο κινεζικός πληθυσμός ζει μια εκδοχή αυτής της άλλοτε ουτοπικής ιδέας.

Σήμερα…

… που η Κίνα έχει μπει στην εποχή της αφθονίας, ορισμένοι διανοούμενοί της στρέφονται προς έναν εξαιρετικό συγγραφέα για να κατανοήσουν τα προβλήματα. Το βιβλίο του Τζον Κένεθ Γκαλμπρέιθ (φωτογραφία) «Η κοινωνία της αφθονίας» επέκρινε το 1958 την υπερβολική προσοχή που έδιναν οι ΗΠΑ στην αύξηση του ΑΕΠ και στην παραγωγή. Ο συγγραφέας υποστήριζε σε αυτό πως η εμμονή στην ποσότητα των παραγόμενων αγαθών θα έπρεπε μια μέρα να δώσει τη θέση της στο ευρύτερο ζήτημα της ποιότητας της ζωής που αυτή η παραγωγή επιφέρει. Στην εισαγωγή του, ο συγγραφέας παρατηρούσε πως, μολονότι ο φτωχός έχει μια σαφή ιδέα για τα προβλήματά του και τη λύση τους, ο πλούσιος επιδεικνύει «μια τάση να χρησιμοποιεί με κακό τρόπο τα πλούτη του ή να δρα ανοήτως». Αυτό που ισχύει για τα πρόσωπα, συνέχιζε ο Γκαλμπρέιθ, ισχύει και για τις χώρες.

Η Κίνα…

… καταγράφει τώρα ένα χάσμα ανάμεσα σε πλούσιους και φτωχούς που είναι μεγαλύτερο από αυτό των ΗΠΑ. Στοχαστές της Αριστεράς όπως ο Ουάνγκ Σαογκουάνγκ και ο Λου Ζουλάι υποστηρίζουν πως ο Γκαλμπρέιθ δεν θα είχε κανένα πρόβλημα να εντοπίσει τα συμπτώματα της «κοινωνίας της αφθονίας» του στη σημερινή Κίνα. Εδώ και μία γενιά η κινεζική ηγεσία είναι προσηλωμένη στην οικονομική ανάπτυξη εις βάρος όλων των άλλων. Η ανισότητα έχει γενικευθεί, η αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης έχει γίνει εις βάρος της επένδυσης σε κοινά αγαθά, όπως οι συντάξεις, η υγεία ή η δημόσια παιδεία. Επίσης οι δαπάνες που είναι αφιερωμένες στην υπερανάπτυξη και σε άσκοπα προγράμματα δεν έπαψαν να αυξάνονται, ενώ οι επενδύσεις που είναι απαραίτητες για τη γενική ευημερία έχουν μειωθεί.

Τα μαζικά…

… μέτρα ανάκαμψης που υιοθετήθηκαν από την Κίνα υπήρξαν ευεργετικά βραχυπρόθεσμα, πιο μακροπρόθεσμα όμως αύξησαν τις ανισότητες. Ορισμένοι διανοούμενοι υποστηρίζουν πως η «κοινωνία του σιαοκάνγκ» στην οποία αναφερόταν ο Ντενγκ, έφτασε στα φυσικά της όρια, με τους πολυάριθμους μετανάστες εργάτες που βγαίνουν στον δρόμο και τις Αρχές που διαφωνούν δημόσια για τις πολιτικές που πρέπει να υιοθετηθούν. Ενώ οι προκάτοχοί τους έπρεπε να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα της φτώχειας και της κληρονομιάς του σοσιαλισμού, η νέα γενιά κινέζων ηγετών θα πρέπει να αποφύγει την παγίδα μιας αγοράς που, σύμφωνα με τη διατύπωση του Γκαλμπρέιθ, παράγει ιδιωτικό πλούτο και δημόσια φτώχεια.

Ο Ρούσσος Βρανάς απουσιάζει για προσωπικούς λόγους