Η αστυνομική λογοτεχνία αλλά και οι παραλλαγές της σε όλη την γκάμα του θρίλερ αποτελεί πια όχι μόνο μια γενναία σε όγκο και ποιότητα κατηγορία και στην πεζογραφία αλλά και στην κινηματογραφική φιλολογία ή, καλύτερα, φιλμολογία! Και σίγουρα στο θέατρο.

Το δικαστικό δράμα, το αστυνομικό, το θρίλερ και το μακάβριο έχουν ξεχωριστή θέση και στη θεατρική ιστορία. Η Αγκαθα Κρίστι συνεχίζει να είναι η μεγάλη και αξεπέραστη μαστόρισσα και στη θεατρική γραφή και ως πρωτότυπη συγγραφέας και ως διασκευασμένη από άλλους σκηνική ή φιλμική εμπνεύστρια.

Ενα τέτοιο άκρως ενδιαφέρον έργο είδαμε στο «Στούντιο Κυψέλης», όπου φαίνεται θα συνεχίσει και την άλλη σεζόν τη θητεία του. Πάντως το παρακολουθήσαμε με γεμάτη αίθουσα. Πρόκειται για το έργο του αμερικανού συγγραφέα Ντέιβιντ Φόλεϊ «Βρώμικα κόλπα», που κάνει θεατρική καριέρα σε δεκάδες χώρες του πλανήτη.

Ως συνταγή δεν ξεφεύγει από τον κανόνα. Συνεχείς ανατροπές, εκβιασμοί, φόνοι, αιχμαλωσίες, ψεύδη, φιλοδοξίες, μωροφιλοδοξίες, κυνήγι της ηδονής, του χρήματος, της καριέρας, προδοσίες κ.τλ.

Ολα αυτά, όμως, όταν εφαρμόζεται η συνταγή γίνονται σχεδόν αυτονόητα αν δεν υπάρχει ως ερέθισμα μια ενδιαφέρουσα ιστορία όπου θα αναδεικνύονται κοινωνικοί θεσμοί, δυσλειτουργίες, έκλυση ηθών, χαλαρά ήθη και ψυχολογικά αδιέξοδα προβληματικών ατόμων.

Εχει ξεπεραστεί η παλιά συνταγή που πίσω από κάθε παραβατική συμπεριφορά κρυβόταν ο λομπροζιανός τάχα γεννημένος εγκληματίας άνθρωπος. Η κοινωνιολογία, ακόμη και η μαρξιστική ανάλυση υποχρέωσαν τους συγγραφείς να ερευνήσουν τα κοινωνικά, τα ταξικά και τα ψυχολογικά αίτια που ωθούν έναν άνθρωπο στην ανομία, στην εκτροπή από τον κανόνα, στο έγκλημα και τον φόνο.

Αυτή είναι η περίπτωση του Φόλεϊ. Κεντρικό πρόσωπο του έργου του μια φτωχή, δύστυχη κοπέλα που έφτασε στα ψηλά διαμερίσματα όχι χωρίς ταλέντο, αλλά εκμεταλλευόμενη τη γοητεία της. Πίσω όμως από τον πλούτο καιροφυλακτούν η μοναξιά και η ερωτική ερημία, το κυνήγι του τυχαίου ερωτικού συντρόφου γίνεται έτσι μια ζαριά με απροσδιόριστες επιπλοκές.

Εκβιασμοί, τραυματικό παρελθόν, εγκαταλειμμένα παιδιά, αλκοολικές μητέρες και εξωτικά ταξίδια κυνηγιού του εφήμερου.

Ο Φόλεϊ χρησιμοποιεί με εξέχουσα τεχνική ένα υλικό που κουβαλάει στις σχέσεις προσχώσεις και ενοχές χωρίς να παραβλέψει πως δεν κάνει κοινωνική κριτική ή δράμα ή μελόδραμα ή ηθογραφία. Χρησιμοποιεί τα κοινωνικά αδιέξοδα μιας χαλασμένης μεγαλοαστικής τάξης για να καταγράψει στη σκηνή τη χαρακτηρολογική προσωπογραφία τριών ανθρώπων που παλεύουν να ξεφύγουν από τα δίχτυα στα οποία σαν έντομα έχουν παγιδευτεί.

Αποτελεί μεγάλη επιτυχία που ο Γιώργος Λιβανός εξασφάλισε αυτό το διαμαντάκι του είδους για το σεμνό περιφερειακό θεατράκι, όπου διακονεί χωρίς υποχωρήσεις το θέατρο σε εποχές ισχνών αγελάδων.

Η μετάφραση της Κωνσταντίνας Ρίτσου, θεατρικά ρέουσα και σαφής, υπηρετώντας το ιδίωμα των διαφορετικών ταξικά τριών προσώπων.

Τα σκηνικά της Βολίδη λειτουργικά. Η μουσική των Μιούλερ και Αναστασίας Καλούση που έπαιξε ζωντανά στο πιάνο ο Σωτήρης Ανδρέου, η δέουσα για το είδος. Οι φωτισμοί του σκηνοθέτη, ικανοί να δημιουργήσουν ατμόσφαιρα. Ο Λιβανός καθοδήγησε με προσοχή τους τρεις πρωταγωνιστές και επέμενε, σωστά, στα ψυχολογικά σύνδρομα και κίνητρα.

Ο νεαρός Μάριος Ντερντές διαθέτει ψαχνό, καλή τεχνική και ρυθμό. Ο Χρήστος Λιακόπουλος κατέχει το είδος και γνωρίζει τις κλιμακώσεις των ψυχικών κινήσεων.

Χαίρομαι που η Μαρία Αλιφέρη με απαστράπτουσα γοητεία επιστρέφει σε ένα θέατρο αξιώσεων, σεμνά αλλά ουσιαστικά.